кду у мінулым, мае, відаць, пад сабой i некаторъш этна* графічныя i дыялектныя падставы. Сапраўды, па словах мясповых старажылаў, жыхары Тураўшчыны адрозніваліся ў мінулым перш за ўсё некаторымі асаблівасцямі ў побыце i культуры. Яны вылучаліся адзеннем, мелі пэўныя адметнасці ў выкананні традыцыйных абрадаў.і звычаяў i інш. Указваюць таксама старажылы i на паасобныя адрозненні ў гаворцы (y прыватнасці, у назвах паасобных прадметаў старога побыту). Але зараз гзта толькі звесткі-ўспаміны, якія патрабуюць, зразумела, спецыяльнага вывучэння. Мясцовыя слоўныя багацці здабываліся рознымі шляхамі i спосабамі. Выкарыстаны былі перш за ўсе вядомыя навуковыя дапаможнікі для збірання лексікі— апытальнікі, праграмы i інш. Нямала было падрыхтавана рабочых апытальнікаў самімі збіральнікамі як у сувязі з асабістай навуковай цікавасцю да тых ці іншых бакоў народнага слоўніка (лексіка заняткаў, промыслаў, звычаяў людзей), так i ў сувязі з неабходнасцю дадатковага i болып 'дэталёвага выяўлення таго ці іншага пласта лексікі мясцовай гаворкі (некаторых часцін мовы, напрыклад прыслоўяў, прыметнікаў). Апрацоўваліся таксама ў выглядзе апытальнікаў выбаркі паняццяў, спісы елоў, якія рабіліся на аснове знаёмства з зтнаграфічнымі апісаннямі Палесся, фальклорнымі зборамі, слоўнікамі i інш. Былі выкарыстаны, нарэшце, для падрыхтоўкі рабочых апытальнікаў невялікія вьь баркі ўсходнепалескіх рэгіянальных слоў ca студэнцкіх дыялекталагічных назіранняў, сабраных T. C. Янковай (Гомельскі дзяржаўны універсітзт) i С. A. Грыгор'евым (Гродзенскі дзяржаўны універсітэт). Апытальнікі i падобныя да іх метадычныя апрацоўкі тых ці іншых матзрыялаў для правядзення гутарак выкарыстоўваліся, зразумела, для інтэнсіфікадыі працы па выяўленню лексікі. Але не менш прадуктыўнымі былі таксама i пасіўныя назіранні над жывой мовай мясцовых жыхароў. I не толькі таму, што апытальнікамі, якімі яны дэталёвымі ні былі б, нельга поўнасцю ахапіць слоўнік гаворкі, але i ў сувязі з тым, што атрыманае пры дапамозе прамога пытання слова ніколі не будзе выглядаць так ярка, паўнакроўна i выразна, як у кантзксце натуральнага выразу, у звычайным змястоўным сказе з вольнай гутаркі або апавядання ці выказвання мясцовага чалавека. Пераважна шляхам прасейвання нашых
Дадатковыя словы
грыгоревым, кдў
10 👁