вельмі хоча) хлеба і г. д. (але ня мае або мае недаволі), Ар. У жадобу штось есьці, мець, знач. есьці, мець тое, чаго жадаецца (вельмі хочацца), што бывае тады, калі чаго ёсьць мала, не стае. Малака і гаго ў жадобу, Ар.; I елі-ж, елі, можна сказаць, не ў жадобу елі, ЛНЧ. 10. Сыты — м. жнрный п. tlusty, пркл. сыты парсюк, чалавек, сытае мяса, Ар.; Нсл. 630. Вышшая ступень сытшы. Сытшага кабана выбірай, Нсл. 630. Надта худы, каб быў сытшы, дык начай было-б, Ар. Сыціня. Ад прыметніка «сыты» паўстаў абстрактны прадметнік «сыціня»; хто сыты, у таго сыціня. Бараны плацілі ад 8-ёх да 15-ёх залатоўкаў, залежна ад сыціні і велічыні, Укр. Сытны — м. пнтательный, п. pozywny, Ар. На папары трава сытная, тм. Сытна — пнтательно, pozywnie. Сытнасьць або сытніня — пнтательность, pozywnosc. Хто есьць, той ядун, ядуха, а хто корміць, той карміцель, карміцелка ( = м. кормнлец, кормвлнца, п. zywiciel, -ka). Хіба ў карміцелі якія я вам наймаўся, ЛНЧ. 39. Істраўня — м. столовая, jadlodajnia. ЗАМЫКАЦЬ, ЗАПІРАЦЬ, ЗАЧЫНЯЦЬ Трэба адрозьневаць ужываньне словаў: «замыкаць, замкнуць, адмыкаць, адамкнуць»; «запіраць, заперці, адпіраць, адперці»; «засоваваць, засунуць»; «зашчапляць, зашчапіць, адшчапляць, адшчапіць»; «зачыняць, зачыніць, прычыняць, прычыніць, адчыняць, адчыніць, рашчыняць, рашчыніць». Замыкаюць толькі на замок і замкнёнае адмыкаюць ключом. Засовуюць толькі на засаўку. Агульным тэрмінам замест замыканьня — адмыканьня і засованьня — адмыканьня ёсьць запіраньне — адпіраньне. На кручок зашчапляюць і зашчэпленае адшчапляюць. Завалам (завал) завалеваюць. А калі не на замок, ня засаўкаю, не завалам і не на кручок, дык зачыняюць, прычыняюць (значыць ня зусім зачыняюць), адчыняюць (м. «открывают»), рашчыняюць ўм. «раскрывают»). Зачыняць і г. д. можна ня толькі вароты, дзьверы, вокны, але такжа вочы, вусны, рот, кнігу, сшыток. Ведама, можна пабеларуску такжа «закрыць вочы
7 👁