Лексіка гаворак Беларускага Прыпяцкага Палесся (2008)

ШКАРЛУПА шкорлупа ж. 1, 6, 12, 16, 17, 44, 79а, 113, 115, 144, 148. шкорол'упа ж. 4, 18-20, 47, 72, 80, 168. шкаралупа ж. 34, 60. шкарупа ж. 91, 99, 131, 139. скорлупа ж. 124. шкарлупа ж. 178, 198а, 199. шкарлупка ж. 191. лушпіны на яйцы. ШКЛЕНДА шкленда ж. 1, 4, 7, 38. шклэнда ж. 2. 1. род мясной каўбасы, напханай ў тоўстую кішку 1, 2, 4, 7. // Шкленду у грубыйа кышкы папыхайут м'асом, жыром 4. 2. крывяная каўбаса 38. ШКУРКА шкурка ж. 11, 19, 20, 29, 124, 126, 128, 131, 132. скурка ж. 171. пенка на параным малацэ. // Шкурка ужэ йест на молоку 126. Знім! з молока шкурку 128. ШМАГАРЫЛЬЧЫК шмагорыл'чык м. 102. прыгарэўшая зверху бульбіна. ШНЕКІ шнекі мн. 123. аладкі на содзе. ШПЕРКА шпырка ж. 4, 6, 7, 8, 12, 13, 15, 17, 20, 25, 29, 35, 38, 40, 44, 45, 47, 50. шпэрка ж. 16, 19, 65. шшрка ж. 26, 32, 34, 80. шперка ж. 72, 99. 1. верхняе свіное сала 15-17, 25, 26, 29, 32, 34, 44, 45, 47, 50, 72. // Шпырка на пад' 15. Шперку смажац', варац', жараць' 34. Тоўстайа шпырка, тонкайа шпырка 44. 2. тонкае, худое верхняе сала 8, 19, 20, 40, 65, 80. // Бока, подчірыв'йе на шпыркы складайуц' 20. 3. адрэзаны кавалак тонкага сала 4, 35, 38, 99. // Йак коровы пожанут' пасвіт', то говор'ат от добру шпырку поклала, тонкого сала 35. Укынут шпырку у боршш ', у, капусту 4. Одр!ж шперку сала 99. 4. кавалак сала, звычайна варанага або печанага 7, 8, 12, 13, 18. ШТЫБЛІК штыблік м. 193а. адрэзаны кавалачак сала. ШЧАВЕЛЬ шчавэл' м. 52. шчавэл' м. 112, 116а. шчавел' м. 159, 177, 190, 191. гл. шчавэй. // Шчаўл'у наварыла 190. ШЧАВЕР шчавер м. 116, 139, 143. шчавэр м. 133. шчавер м. 164, 171. гл. шчавэй. ШЧАВЕЦЬ шчавец' незак. 112. шчаўлец' незак. 115. пракіснуць (пра малако). ШЧАВУХ шчавух м. 34, 144. шчаўиух м. 71. гл. шчавэй. ШЧАВЭЙ шчавэй м. 60, 75, 79, 91, 95, 98, 131. шчавей м. 126, 128. квасная страва з варанага шчаўю. // Чут' не забула, шчо шчавэй шчэ ны посолыла 98. ШЧАЎЕ шчаўие н. 109, 113, 203. шчав'йе н. 115. гл. шчавэй. ШЧОЛАК шчолок м. 1, 2, 4, 8, 12, 37, 38, 52. шчшок м. 5. 1. рэдкае ў страве 1, 2, 4, 5, 8, 37, 52. // Шчолоку самога наварыла. Абы ф супе, то шчолок 2. Наварыла рыдко, шчолку мныго 4. Слі шчолок, а гушчу соб! остав 5. 2. сок 2. // Рэд'ка постощ', шчолок пусціц' 2. 3. кампот з груш, яблыкаў 2, 5. 4. малако, пераваранае з вадой 8. // Молочны шчолок добре пріхлістуваты 8. 5. булён, мясны адвар 8, 12, 38. // Кусок м'аса укінула і наваріла шчолку 12. Шчолок - шос' варыш і злівайеш його і йес'лі загусто, то, надлій шчолку 8. 6. суп з бульбы 2, 4, 5, 7. ШЫНКА шынка ж. 6, 18, 29, 102, 120, 131, 144, 157. шэнка ж. 16. 1. вэнджанае сцягно, лапатка 6, 16, 18, 29, 38, 102, 144. 2. сцягно (свежае) 16, 120, 131, 157. ШЫШКІ шышкы мн. 7, 60, 91. шышкэ мн. 71, 99. шышк! мн. 75, 115, 131. шышкі мн. 79, 93, 116, 120, 121, 123, 124, 133, 135, 139, 148, 157, 164, 165, 166, 168, 169; 179, 198, 199. 1. упрыгожванне на каравай 7, 60, 75, 79, 91, 93, 99, 115, 116, 120, 124, 131, 132, 133, 139, 157, 165, 169, 166, 168. // ТТТытпкі і розкі саджалі на коровай 120. Шышкі, калачэ пакуц' ды на коровай вешайуц' 133. 2. вясельная булачка з каравайнага цеста 71, 123, 148, 164, 179. // Молодайа н'асе шышку ў туйу хату 148. Шышак накачайуц' з каравайнага цеста 179. 3. сухія вырасты на краях буханкі хлеба 116, 121а, 124, 132, 148, 152, 157, 165, 166, 168, 170, 198а, 199. // Шышкі вускочылі у булцы 116. Йак шышкі повыгон'айе то добры хлеб 124. Хлеб удачны, такійе шышкі павыпірало 166. 4. булачка з пшанічнага цеста 60. ЮРДА йурда ж. 151. заправа з тоўчанага канаплянага семені, разведзенага вадой. // Йурду у пост робілі. Натаўкуц' семені, ц'оплой воды перавараной, перамешайуц', посолац'. Мочайуц' хлебом, ладкамі 151. ЮРОК йурок м. 72. булачка, якая пячэцца на Юр'я. // Йуркі кладуц' у жыта, калі відно іх, то будзе плох! уражай 72. ЮХА йуха ж. 35, 36, 60, 80, 91, 98, 112, 113, 115, 116а, 119, 120, 123, 126, 131, 132, 135, 136, 139, 145, 257, 159, 160, 165, 171, 177, 178, 187, 190, 191. йуха ж. 196. 1. гл. юшка 2 35, 36. // Йуху з крыв! варац' 36. Йуху р!дко варым, крышку хліба кідайут', каб была кіслейша 35. 2. гл. юшка 1 60, 79а, 120, 123, 132, 135. // Йуху выіла, а крышаны осталіс' 60. Іншы ссаджвайе, ато з йухойу наліла і йеж 123. 3. квашаніна, халоднае са свіных ног і г.д. 91, 98, 116а, 135, 136, 157, 159, 165, 177, 178, 190. // Йуху варац' у лудскасц' 187. 4. гл. юшка 4 79а, 91, 112, 113, 115, 116а, 119, 119а. // Йуху с картопол' отц'у і дз'уемо 79а. 5. рыбная юшка; халадзец з рыбы 91, 98, 119а, 119, 120, 126, 131, 136, 139, 145, 160, 171, 178, 187, 190, 196. // От богато рыбу наловілі. Будзе й на йуху 145. Йуха йак наварымо уйуноў 171. 6. гл. юшка 9 101, 191. 7. гл. юшка 11 91, 93. 0 йухойу картоплі