Лексіка гаворак Беларускага Прыпяцкага Палесся (2008)

хлеб м. 37, 75, 103, 120, 132, 143—145, 151, 154, 158— 161, 166, 168, 170, 172, 177, 182, 185, 198а, 199. хліеб м. 83, 85. хлыб м. 93. хлеп м. 183. хлеб. // Сітні хлеб на воду пускайуц' 120. Жытні хлеп на лісту пэчэцца, а пшошчны на сковородах 133. 0 пуцытковы 60. сітны хлеб. ХРАПА храпа ж. 133, 159, 165, 166, 168, 170, 171, 182. храпка з капуснага качана. ХРУЛІ хруле мн. 126. суп з галушкамі з дранай бульбы. ХРУСТЫ хрусты мн. 2, 80, 93, 131. сухое пячэнне, якое пячэцца ў тлушчы. ХРУШЧЫ хрушчы мн. 124, 157, 160, 170, 196, 199, 202, 204. хрушчэ мн. 152. гл. хрусты. // Хрушчы месац' на жырэ, йайца, сахар. Пэкуц' на посном масле 124. ЦАЛКІ ц'алкы мн. 32. бульба, звараная ў лушпінах 32. ЦАЦКІ цацк! мн. 132. галушкі з грэцкай мукі. // Крупніку с цацкамі навырыла. Цацок з грэцкай мук! наробша 132. ЦЕЛЬБУХ цел'бух м. 190. страўнік свінні. // Печонка, л'охко, йазык, отваруйуц', пас'ачэм, да ў цел'бух кладом 190. ЦЕРЦІ тэрты незак. 1, 2, 4, 7, 11—13, 15—17, 19, 35, 38, 44, 45, 47, 60, 72, 75, 78—80, 83, 91, 95, 119а, 102, 126. тарты незак. 18, 29, 34. тэрці незак. 37. церці незак. 123, 124, 139, 143, 158, 160, 168, 171. терті незак. 131. драць бульбу на тарку. // Тэрты картоплі на бабку чы на млінцы 60. Сыру бул'бу церці да млінцэ пычы 124. Тэрты на тэртку бул'бу 126. ЦУРА цура ж. 52, 83. страва з кавалачкаў хлеба, пакрышаных у ваду. ЦЫГАНКІ цыганкі мн. 151, 160, 164, 169, 170, 190. 1. галушкі з грэцкай мукі, укачаныя ў канаплянае семя 160, 154, 169, 170, 190. // Каноплі посмажыц', замесіц' цеста, мачац' у коноплі і п'ачы - то цыганкі 169. 2. параная бульба, памачаная ў канапляным семені 151. ЦЫЛЯКІ цыл'ак! мн. 75, 143, 144. гл. цалкі. ЦЫМІС цыміс м. 71. яўрэйская страва з морквы. ЦЭД цід м. 99. цэд м. 112, 123. цэж м. 132. вадкая рошчына з аўсянай мукі, з якой варыцца, кісель. // Оўс'аны кісел' рошчын'айем, на сіто процэдзім, йон сстоіцца, злівайуц' воду, та вода квас'лшы, а остайецца цэж, с цэжу варац' кісел' 132. Піц' цэд, то рыбакоў не будзе 112. ЦЯРТУН тэртун м. 15, 16. 1. картапляная бабка, спечаная ў блясе 15. 2. блін з дранай бульбы 16. ЦЯРТУХА т' артуха ж. 80. тэртуха ж. 83, 92. 1. рэдкая страва з дранай бульбы 80. 2. бабка з дранай бульбы 92. 3. мятая бульба, залітая малаком 83. ЦЯТЫ т' аты мн. 1, 5, 6, 18, 29, 35, 38, 44, 47. теты мн. 45. кроплі тлустасці на паверхні рэдкай стравы. // Теты стойет', занадто тлусты боршч 45. ЧАПЕЦ чэпэц' м. 4, 6, 18, 29. чэпэц м. 19, 60, 83, 109, 120, 124, 126, 131, 132, 139, 150. чапэц м. 59, 128,133. ч'апецм. 136, 169. чепэцм. 144, 148. чопецм. 145. чапецм. 123, 151, 154, 157, 158, 162, 164, 165, 166, 172, 178, І79, 182, 199, 203. нутраны свіны тлушч вакол страўніка. // Жолудок укручаны ў чэпэц 124. Ч'апец кругом кіндз'уха 136. Чапец с коўбіка, топіцца на шмел'ац 179. ЧОХАЦЬ чохац' незак. 120. скрэбці (маладую бульбу). ЧОХРЫЦЬ чухраты незак. 71, 79а, 80. чохрыц' незак. 120. 1. абдзіраць (маладую бульбу) 71, 79а, 80. 2. драць бульбу на тарцы 120. ЧУСТРАНІК чустранык м. 20. блін з дранай бульбы. ЧУСТРЫЦЬ чустрыты незак. 18, 20, 29. драць бульбу на тарцы. ЧУХМОРЫЦЬ чухморыц' незак. 124. дзерці бульбу на тарцы. ЧУЧАРАПОК чучерэпок м. 59, 60, 78. вылівак. // Чучерэпка вылыла 78. ЧЫНІЦЬ чэнэты незак. 72. чынщ незак. 144. чыніц' незак. 160. 1. начыняць мясам 72, 160. // Чэнац' тонкы кешкы 72. 2. трыбушыць (рыбу) 144. ЧЭРЭЗЛОЖКУ чэрэзложку прысл. 75. радкавата. ШАЛУПІННЕ шалупінне н. 3б. 52. гл. лупіна 52. ШАР шар м. 198а. пласт, слой сала (у дзежцы, скрынцы). ШАТКОВАНКА шаткованка ж. 136, 151, 158, 191. шаткаваная квашаная капуста. ШАТКОЎКА шаткоўка ж. 139, 154, 169, 170, 173, 187, 190. гл. шаткованка. ШВЕДЫ швэды мн. 83, 91, 98, 119, 120. шведы мн. 102. 1. шкваркі сала 83, 91, 98, 119, 120. 2. кавалачкі вытапленага сала. // Шмал'ц - тук без шведоў 102. ШКАБУРАЦІНКА шкабуратінка ж. 173. хлебная скарынка. ШКАРАЛЮШЧА скорол'ушча ж. 13, 112. шкорол'ушча ж. 95, 98, 135. гл. шкарлупа