Жывое наша слова (2001). І. Я. Яшкін, Л. П. Кунцэвіч

Ołcytfb к ім калотку. Цянуць окруххаты. У прастынку палджаць матку лі бацъку i калышуцъ (Грабаўка Гом.). 3 ходам часу абрад рэдукаваўся, змяняўся i зараз успрымаецца як гульня. На Папёлец каторыя прынясуцъ у хату колодку большую (ўтрох-ўчатырох не ўнясуць) - так давай жа бутылку. Так як паставяць - i нарэжуць, i наколяцъ, а як н е - пакінуць i пойдуцъ (прыносілі ў хату, дзе жылі дзяўчаты) (Пырашава Уздз.). У в. Рачныя Докш. на калоду накідвалі аброць, у я кую запрагаліся дзяўчаты i хлопцы. Яны цягалі калодку па вёсцы i крычалі: Канадарагочъщъ, сыра-масла хочыцъ, -збіралі сабе на вечарынку. 1 на Масленку гулялі. Калоду ірігалі. Завядбуцы ўсё бабы. Калоду прывяжуцъ i цягнуць кому на двор. Піялі к гётой калодкі. Каб i ты ўжо ішла к іх кампаніі. I к mmfy дзяре'ўні caбёруцца нёскалькі баб. У каго-небудзь сабіраюцца, зносюуь сваі прігатаўлённі i n 'юць i паюцъ Масленку (Дуброўка Чаш.). Відавочна ў адным раду з калодкай можна паставіць i яшчэ некалькі масленічных звычаяў. У Парахонску Пін., дзе не вядома калодка, існаваў звычай зносіць дзверы ад хлопца да дзяўчыны, з якой ён сябруе, i наадварот (такі звычай існаваў тут i на Каляды) (таксама Равячычы Навагр.). У в. Гошчава (зараз Івац. раён) хлопцы цягалі ступу па хатах, дзе жылі дзяўчаты, кралі іх рэчы, якія вярталі ў абмен на выкуп19. Падобны звычай крадзяжа хлопцамі рэчаў у дзяўчат i раздачу іх у масленічную суботу зафіксаваны i ў Любчы Навагр. Нагадаем i катание тут хлопцаў i дзяўчат на качарзе. У Хіславічскім р-не Смаленскай вобл, на Масленіцу Бахаря жашлі - гульня аналагічная Жаніцьбе Цярэшкі, што распаўсюджана у Каляды на Віцебшчыне20. Апісаны рад звычаяў з адной семантыкай сведчыць аб важнасці для беларусаў хутчэйшага стварэння сям'і. Такім чынам, на Беларусі выканаўцамі звычаю часцей былі замужнія жанчыны, a аб'ектамі ~ хлопцы i дзяўчаты, якія дасягнулі шлюбнага ўзросту. У выніку страты рытуальнага сэнсу моладзь сама станавілася суб'ектам. У іншых выпадках дарос19 Ш ейн П. В. М атер и ал ы... 1902. T. 3. C. 3 8 2. 20 Падрабязней аб «Ж аніцьбе Цярэшкі» гл. ў зб.: Ж аніцьба Цярэшкі. Сер. Беларуская народная творчасць. М н., 1993; Валодзіна T. B. Ж аніцьба Цярэшкі: спроба рэканструкцыі // Веснік БДУ. Серыя 4. 1994. Вып. 2. C