Жывое народнае слова (1992). І. Я. Яшкін, П. А. Міхайлаў

 ◀  / 273  ▶ 
слуцкія асаблівасці, не характэрныя гаворцы в. Хатынічы. Прыводзім фрагмент гэтага запісу. Особенности синтаксиса: Холодные зимы цяжко статку (скоту) зимаваци. За Миколая Паўловіча по 25 годъ служыли. У дзень и ў ночы нима супокою (спокойствія). У майе грошей есць багато (много), немашъ страху, народзицца сыноў; яна табд не треба будзе. Ёнъ табою мало журицца (он о тебк мало заботится). Гэ'то бу'дзе зна'ди. Превосходная степень: большенькій, меньшенькій. Валізный, найбульшый; 5, 6... гадоў. ГдзД-жъ ты буў? Ци ты гэтого бачыў? Ци жъ бацька на кепское вучыць? Чаму ты не пачакаў. Що гэ за людзи? Научыць розуму, научыць ліхому; слухай Бога; сцерегуць яблокъ; даць дыхту, даць пару, поіьхаў по овесъ; пошоў у грыбы, ў ягоды. Не му'жно вспамета'ць. ГлядзКць дзика. Объ вуще ты прышоў? «По грыбы» и «у грыбы» одно и тоже; пиць до кого горЪлку; ўдвохт, ўтрохь, удзесяцерыхъ; памятаў на Бога; сильнЪишый над мене; липший одъ цибе; смияцца зъ мине; радоваўся зъ гэтого; поцЪху маў съ того 22. Разглядаючы пытанне беларускай этнічнай тэрыторыі, Я. Ф. Карскі грунтуецца на тых моўных звестках з выганаўскага Палесся, пра якія гаварылася вышэй i якія, як мы бачылі, непаслядоўна адлюстроўвалі сістэму мясцовых гаворак 23. У 30-я гады XX ст. гаворкі выганаўскага Палесся даследавалі польскія вучоныя ІО. Тарнацкі24 i Л. Асоўскі 25. Атлас Ю. Тарнацкага прысвечаны даследаванню лексікі брэсцка-пінскага i валынскага Палесся. Уключае ён 90 населеыых пунктаў. 3 іх у выганаўскім ГІалессі наступныя: Вяда (№ 82), Раздзялавічы (№ 78), Валішча (№ 81), Стайкі (№ 84), Плоскінь (№ 79). Л. Асоўскі даследаваў пераважна фанетычныя асаблівасці гаворак Палесся. У выганаўскім Палессі ім даследаваны гаворкі населеных пунктаў Выганашчы (№ 3), Вулька Целяхан22 Карский E. Ф. Материалы... C. 13, 14. 23 Карский E. Ф. Этнографическая карта белорусского племени // Труды комиссии по изучению племенного состава населения России. Пг., 1917. Вып. 2. С. 14. 24 Tarnacki J. Podział językowy Polesia na podstawie faktów leksykalnych. Warszawa, 1936. Ён жа. Studia porównawsze nad geografią wyrazów (Polesie—Mazowsze). Warszawa, 1939. 25 Ossowski L. Zagadnienie językowe Polesia. Warszawa, 1936; Ён жа. Nowsze i starsze związki Polesia z Wołynią i Czarną Rusią// Polono — Slavica. Poznań
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

rusiąіі, вспаметаць, знади, мужно, сильнъйшый
3 👁
 ◀  / 273  ▶