Тлумачальны слоўнік прыказак (2011). І. Я. Лепешаў, М. А. Якалцэвіч

Õ– Прыказкі, кн. 2, с. 361: Хто гуляе змоладу, той памрэ з голаду; Санько, с. 14: Хто гуляе змоладу, той памрэ з голаду. Хто дбае, той і мае. Сін.: Хто гняздо ўе, у таго і ўецца. Хто дбае, той і мае, – кажа старая прыказка. У дачыненні да мовы яна захавала свой сэнс у поўнай меры (М. Лужанін. Мова ў газеце). – Ого! – багата жывяце! – Хто дбае, той і мае (І. Гурскі. Вецер веку). [Федзя:] Жыві, як сплануеш. Хто дбае, той і мае (І. Козел. Над хвалямі Серабранкі). Такі закон: хто дбае – той і мае (Э. Валасевіч. Хто дбае – той і мае). Хто дбае, той і мае. А хто мае, той не займае (В. Рагаўцоў. Імгненні). Хто робіць, той і мае. – Дзесяць [мяшкоў зерня], – адказала дачка, расчэсваючы валасы. – Гэта першая рата. – Першая? Гм. Хто робіць, той і мае (К. Чорны. «Святая» папружка). * [Вятрак] не меў, быў час такі, вольнай ні хвілінкі. Ціш табе не снілася, глушыня нямая. Прыказка дражнілася: той, хто круціць, мае! (Р. Барадулін. Радкі пад руку ветраку). – Прыказкі, кн. 1, с. 185: Хто дбае, той і мае. Хто добры пастух, той і гаспадар добры. Ужываецца як сцвярджэнне, што па добрым стаўленні гаспадара да пастухоўства можна беспамылкова меркаваць і пра самога гаспадара. Дзясяткі прыказак, прымавак прыдумаў народ пра сваю карміцельку. Варта згадаць асобныя з іх. Хто добры пастух, той і гаспадар добры. Не карміў карову буракамі, не пашлеш за быкамі. Летні дождж – на сена гной, а на карову – лой. Не галодная кароўка, калі пад носам саломка. Увосень давай карове, што есць, а ўвесну, што ёсць (В. Шырко. Вунь чурылавец пайшоў). – Федароўскі, с. 223: Хто добры пастух, той гаспадар добры. Хто дужшы, той прутшы. Перамагае ў якой-н. справе дужэйшы, спрытнейшы. Сін.: Кабыла з воўкам цягалася, хвост ды грыва асталася. [Вінцэнтаў сын] гаварыў і пра нейкае парабкоўства ў кагосьці з калгасаўцаў, і пра нейкую паншчыну, якая некім робіцца. Старэйшы брат усміхаўся з гэтага, але нарэшце дадаваў сваю думку пра гэта ўсё: – Хто дужшы, той прутшы (К. Чорны. Лявон Бушмар). – У вас адабралі зямлю? І вы з гэтым змірыліся? – Адным сэрцам свету не запаліш. Хто дужшы, той прутшы (І. Гурскі. Вецер веку). – Насовіч, с. 176: Хто дужэй, той пружэй; Прыказкі, кн. 1, с. 353: Хто дужшы, той лепшы. Хто заб'е бабра, не будзе мець дабра. Гл. Калі заб'еш бабра, то не будзе дабра