Тлумачальны слоўнік прыказак (2011). І. Я. Лепешаў, М. А. Якалцэвіч

 ◀  / 696  ▶ 
Õ– Прыказкі, кн. 2, с. 348: Бессаромнаму плюй у вочы, а ён кажа: дождж ідзе. Хоць сава, абы з другога (чужога) сяла. Гл. Няхай хоць сава, абы з другога (чужога) сяла. Хоць які целяпей, усё ж такі ўдваіх ляпей. Гл. Сякі-такі (хоць які) целяпей, усё ж такі ўдваіх ляпей. Хочаш есці калачы, то (так, дык) не сядзі на пячы. Гаворыцца як павучанне працаваць, а не гультаяваць. Сін.: Без працы не будзеш есці коляцы. Хочаш есці калачы, то не сядзі на пячы (эпіграф да раздзела ў аповесці У. Ліпскага «Я: Праўдзівы аповед пра твой і мой радавод»). – Чым займацца? – Як чым? Хочаш есці калачы, не сядзі, брат, на пячы. Авалодвай рамяством (І. Макаловіч. Версія капітана Барташа). – Прыказкі, кн. 1, с. 166: Хочаш есці калачы, так не сядзі на пячы. Хочаш жыць – умей круціцца. Пра неабходнасць быць у жыцці выкрутлівым, энергічным, спрытным, лоўкім, хітрым. Тут, у Высокім, я нічога не купляю, там бяру і масла, і малако, і смятану, і мяса – там яно ўсё танней... Хочаш жыць – умей круціцца. От і круцімся... (ЛіМ. 2000, 22 снеж.). [Маёр Козлікаў:] Вам смешна, што начальнік медвыцвярэзніка маёр Козлікаў у мундзіры, пры пагонах гоніць самагонку?! Эх, людзі, людзі! Усе мы людзі! Усе мы чалавекі!.. Хочаш жыць – умей круціцца! (У. Сауліч. Сабака з залатым зубам). – Даю тры [рублі], а вернеш з працэнтамі – пяць.. Хочаш жыць, умей круціцца (Г. Марчук. Альдона, Анэта, Анфіса). Хочаш многа знаць, трэба мала спаць. Гаворыцца як парада не быць пасіўным у жыцці. – Аднаму шчасце ракою плыве, а другі ў няшчасці цэлы век жыве. На сонца ўсе роўна глядзім, ды не ўсе роўна бачым. – Хочаш многа знаць, трэба мала спаць, – уставіў салдат на мыліцах (І. Гурскі. Вецер веку). – Рапановіч, с. 301: Хочаш многа знаць, трэба мала спаць. Хочаш убачыць чорта, напаі бабу. Кажуць з асуджэннем пра п'яную жонку, якая ў такім стане паводзіць сябе незвычайна. [Шмонька – Лаўры:] Пайшлі!.. Шухер!.. Додзікі! Ташнілаўка! (Выводзіць за дзверы.) [Аліна Іванаўна – услед:] Лаецца, аж вантробы выварочвае. [Шмонька:] Хочаш убачыць чорта – напаі бабу! (У. Сауліч. Адзін Гаўрыла ў Полацку). – Прыказкі, кн. 2, с. 76: Хочаш убачыць чорта, напаі бабу. Храбрасць гарады бярэ. Гл. Смеласць (храбрасць, адвага) гарады бярэ
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

пяную
8 👁
 ◀  / 696  ▶