ÏСвякрусе і залувіцы жыцця ад яе не будзе. Згоніць іх са свету. А табе што? Калі якая нявыкрутка, за шапку ў ахапку... У нас з табою, як кажуць, пакуль цэп, патуль хлеб. Каб, маючы рукі, сёння чалавек прапаў?.. (В. Адамчык. Чужая бацькаўшчына). – Насовіч, с. 132: Пакуль на гумне цэп, патуль на стале хлеб; Прыказкі, кн. 1, с. 137: Пакуль на гумне цэп, патуль (датуль) на стале хлеб; Пакуль цэп, патуль (датуль) хлеб. Палавіна свету скача, а другая палавіна свету плача. Пра сацыяльную няроўнасць. Сін.: Адны пануюць, другія гаруюць; Так на свеце вядзецца: адзін плача, другі смяецца. Кожны чалавек ніколі не будзе шчаслівы. Усе старыя людзі казалі: палавіна свету скача, а другая палавіна плача (Г. Далідовіч. Заходнікі). – Прыказкі, кн. 1, с. 431: Палавіна свету скача, палавіна плача; Рапановіч, с. 52: Палавіна свету скача, палавіна свету плача. Палегчала (палепшала) бацьку к смерці. Гаворыцца іранічна пра пагаршэнне якой-н. справы. [Дзюбка:] Не, калі ўжо вы мяне зрабілі камерсантам, дык цярпіце, калі я хачу пазабаўляцца... [Лаўрановіч:] Як гандлюецца? Лягчэй цяпер? [Дзюбка:] Палегчала бацьку к смерці. Раней крычаў, а зараз толькі глядзіць. Нічога, кармлю сябе, і ёсць грошы на абарот (У. Караткевіч. Млын на Сініх Вірах). – Насовіч, с. 132: Палепшала бацьку к смерці. Паляваў куню, упаляваў красуню. Кажуць пра таго, хто выбраў як жонку добрую, прыгожую дзяўчыну. – Але ж не вельмі добра і тады, калі – во, як Уладка, – з печы полымем, з хаты – дымам, з двара – віхрам. – А ты што думаў? – смяецца дзядзька Аморожык. – Паляваў куню, упаляваў красуню. – Ну, скажу табе, дарагі суседзе, – суседам дзядзьку Аморожыка пачынае называць і Купала, – жонка – во! – і як агонь, і хоць з агню, а вырве (А. Лойка. Як агонь, як вада). – Выслоўі, с. 92: Паляваў куню, а ўпаляваў красуню. Па малаку ног не павалаку. Здаровым, працаздольным не будзеш, калі ўжываць толькі адно малако. Ва ўсім Замошшы адна карова ў сям'і мнагадзетнай. Кажучы мовай газетнай. Адна карміцелька выжыла на ўсю талаку. Хоць некалі да вайны стагнала прымаўка-выжыла: па малаку ног не павалаку (Р. Барадулін. Асірацелая балада). «Па малаку – ног не павалаку» – так звычайна казалі мужчыны-касцы чэрвеньскімі роснымі раніцамі, з ухвалаю пазіраючы на сваіх клапатлівых гаспадынь, якія, пакуючы ссабойку, клалі паміж лустамі добрага вясковага хлеба ладныя скрылі
Дадатковыя словы
амб, амброжыка, сямі
7 👁