ÊКаму вайна, а каму военка (войначка). Гаворыцца з асуджэннем пра таго, хто ў ваенны час жыве, не ведаючы небяспекі, гора, цяжкасцей. Зараз жа з работніцкіх пакункаў падаставалася піва: усё гэта рухавы Майзель прыстараўся. Сталі частавацца... – Каму вайна, а каму военка, – гаварылі здатчыкі (Р. Мурашка. Сын). Каму вайна, а каму войначка, – гаварылі падчас Вялікай Айчыннай вайны і ў даволі доўгім часе пасля яе. В. Быкаў перш за ўсё сваімі ваеннымі аповесцямі паказаў, што на вайне, як на экзамене – экзаменуецца ў чалавеку, у народзе ўсё (А. Лойка. Дзівосы прозы). * Відзіш, Абраша, – цэла ўсё... Во каму не вайна, а военка была... Няплоха ім тут жылося, няплоха... (П. Місько. Поезд ішоў на захад). – Янкоўскі, с. 48; Адным вайна, а другім войначка; Прыказкі, кн. 1, с. 501: Каму вайна, а каму военка; Каму вайна – каму войначка, каму пятля – каму воўначка. Каму густа, а каму пуста. Гл. Аднаму густа, а другому пуста. Каму кірмаш, а каму жыцця нямаш. Пра неаднолькавасць, няроўнасць у жыцці людзей. – Як арыштавалі? – цёр запарушанае вока Ікон Жыток. – Ён жа ж [Аўсянік] у [ту]рмах сядзеў, ажно мох на шчоках парос. Яго ж свята цяпер. – Каму кірмаш, а каму жыцця нямаш (В. Адамчык. І скажа той, хто народзіцца). – Прыказкі, кн. 1, с. 458: Адным кірмаш, а другім жыцця нямаш. Каму па каму, а каму (нам, мне) дык два камы. Гаворыцца неадабральна, калі неаднолькава адносяцца да каго-н., несправядліва дзеляць што-н. і пад. Сін.: Аднаму густа, а другому пуста; Аднаму льецца, а другому нават не капае. [Гарошка:] Польскія лаюць рускіх, рускія лаюць польскіх, а як прыйдзе што да чаго, каб нашага простага чалавека пакрыўдзіць, дык і польскія, і рускія ў адну дудку граюць. [Гануля:] Ды яно ж гэтак, мой сваток. Каму па каму, а нам, казаў той, дык два камы (Я. Купала. Тутэйшыя). – Чаму ж... [аднаму] аб'яднанню сельгастэхнікі адвальваюць вялікія сумы на капітальныя ўкладанні, а вам, а вам ні ломанага граша?.. Вы што ж, бедны родзіч багатага дзядзькі або не аднаго бацькі дзеці? – Аднаго, ды толькі ласка бацькоўская неаднолькавая чамусьці... Прыгадваецца прымаўка: «Каму па каму, а каму два камы» (І. Дуброўскі. Буйнець коласу). * Віноўнікаў шукаць дарма! Зацішша на выгодзе. Паклёпнікі? Такіх няма! Ёсць дамавік дый годзе. Каму, як кажуць, па каму, каму
Дадатковыя словы
абяднанню
0 👁