п р ы й ц і 9 3 5 п р ы к л а д а н ь н е локаць грыЗЬЦІ? Кавыль ('Ъеларус Но. 212"). Cp. выйсьце, увойсьце(увыйсьце). прыйці, прыйсьці,—см. под ІСЬЦІ. пры кагалак-лка, предл. и зват.-лку, м. —еврейское общество, по малочисленности не имеющее своего старшины и приписанное к ближайшему, большому обществу. Нел. 501. Местачкавы прыкагалак. Нел. пры кадоліцца, -люся-лішся, со в ер ш. —пристроиться. Ксл. Ён добра прыкадоліўся. Луб'ева Аз. (Ксл.). прыказаваць-зую-зу'еш-зуе; п о в е л.- з у й зуйма—проводить пословицы в разговоре. С оверш. прыказаць-кажу-кажашкажа—привести пословицу в рвзговоре. прыказь-з/, мн. ч.-зі-зяў, ж.—пословица. Ар. Уменъш. прыказка-к/, дат., предл. прыказцы, ж.—пословица. Ар.; Шел.; Ксл.; Гсл. Удаўся на прыказкі, як сабачая скура на прывязкі. Нел. 501. Здатны на прыказкі, ЯК чорт на привязки Самін Пух. (Шел.). "ЯкІ пень, такія й атожылы. " Ягоная аблюбёная прыказка. Халамер'е Аз. (Ксл.). прыказка,—см. под прыказь. прыкалядкі-дкоў, еди н ст в, ч. н ет.—ДНИ после Богоявления (7-го янв.), проводимые в посещениях. Нел. 502. То каляды былі, а гэта прыкалядкі. Нел. прыкамшак-нка, м.—карниз у камина с выступом, на который ставятся небольшие вещи. Нел. 502. Пастаў на прыкамінку. Нел. прыкаратка, нареч.—недостаточно, мало Шел. коротковато. Нел. Свайго хлеба будзе на год прыкаратка, давядзецца дакупіць. Ст. Сьвітку пашыў прыкаратка Нел. прыкараткі-кяя-кяг, Нел., прыкаратактка-тка, Шел.— коротковатый. Шел.; Нел. 502. Абора прыкаратка. Нел. Гэты кол сюды ня годзіцца: прыкаратак. Ст. Бярвенца добрае, але прыкаратка. Ст. прыкарэлы-лая-уше—присохший. Нел. 502; Ар. Цеспіа прыкарэлае да сарочкі. Нел. прыкарэць,—см. п од карэцъ. прыкарнаты, -тая-тае— коротковатый, немного короткий. Ар. прыкасацца,—см. п од адкасацца II. прыкідаць-аю-аеш-ае, несоверш., перех. 1. прибавлять, говорить мимоходом в пользу другого. Нел. 501. Я часта прыкідаю за вас слова пану. Нел. Соверш. щь\¥1щцъ-ну-неш-не. Нел. 501. Прыкінь за мяне хоцъ слоўца. Нел. 2.—см. под кідаць. прыкідацца, н есо в ер ш. 1. приставать (болезни, С.) Нел. 501. Хвароба нейкая прыкідаецца да яго. Нел. 2. несоверш. к прыкінуцца 2. 3. приключаться, приставать несчастью. Ксл. 4. —см. под кідацца. прыкінуцца, соверш. 1. пристать (болезни, Шел.) Нел. 501; Ар. Трасца прыкінулася да мяне. Нел. Прыкінулася нейкае ліха: дзяцё ўжо другую пару хварэе. Ст. Вогнік прыкінуўся. Гарадок (Ксл.). Не калупай болькі, до яшчэ гарэй uimo прыкінецца. Ст. 2. стать на защиту кого-л., предстательствовать, Нел. 501. сказать что-л. в пользу кого-л. Прыкінься за мяне ў пана. Нел. 3. приключиться несчастью. Ксл. Няхай яго! якое бяздольле прыкінулася. Навасёлю Сян. (Ксл.). 4. —см. п од кідацца. прыкідка-д/а-дуы, ж.—особенная игра в карты, где к схоженой карте прикидывают паристые. Нел. 501. прыкГдлівы, -вая-вае, — притворчивый, склонный к притворству. Нел. 501. Прыкідлівы ўбогі. Нел. Жанкі — прыкідлівае плямя! Тм. прыкідзень-дня, предл. и з в а т.-д н ю; мн. ч., род.-дняў, м.—дитя, оставленное родителями на чужие руки. Нел. 501. Двух хлопчыкаў маю ад сына, а другого прыкідня-братаніча. Нел. прыкГнуць,—см. п од кгдаць. прыкісь-с/, ж.—осложнение болезни. Ар. Хвароба, болька ідзець (пайшла, пойдзе) у прыкісь—наступает (наступило, наступит) осложнение болезни, язвы. Ар. прыклоннасьць-ф, ж. 1. покорность. Нел. 502. Прыклоннасьці няма ў гэтым дзяцюку, усё насупроці йдзець. Нел. 2. приверженность. Нел. 502. Ад сваіх дзяцей прыклоннасьці к сабе ня бачу. Нел. 3. пристанище. Нел. 502. Бедному сіраце ніхто прыклоннасьці не даець. Нел. прыклонны-ная-нае, 1. покорный. Нел. 502. Прыклонная галава. Нел. 2. склонный, согласный. Нел. 502. Я на ўсё прыклонны. Нел. Дзеўка прыклонна выйці замуж. Нел. прыклад-dy, предл. изват.-дзе, м. 1. пример (, образец, Нел.) Гсл.; Ар.; Нел. 502. ГОСЪЦЪ выпіць рад, калі гаспадар дасъцъ сам прыклад. Нел. Дурны прыклад даеш дзяцём. Нел. Сам прыкладу нам ня даеш. Нел. 2. эпитет, меткое определение. Гсл. 3. прибавление. Гсл. прыкладам, в ст а ви т ел ьн о е сл ово— например. С карына (400-сотлецьце, 483); МГел.; Нел. 502. Абмярковавалі справу, высунутую молодыми аб закладзінах коопэратыўнай крамы, якая ёсьць, прыкладам, у Жыдоў у м. Пятровічах. Дзьве Душы 156. Прыкладам сказацъ. Нел. Заданьням, прыкладам, слоўніка ё пазнаць расійскую мову. Некрашэвіч: Да ўкладаньня слоўніка жывое мовы беларускае (Полымя, 1925 г., Но. 5). прыкладаньне-ня, п р ед л.-ню, ср.—прилежание, старательное занятие, особенно науками. Нел. 501. Шшы з прыкладаньням
Дадатковыя словы
діа, зуеш, лубева, прыказаць-кажў-кажаш, прыкідка-д/а-д^ы, прыкінўцца, халамере
5 👁