п р ы д а к а 9 3 2 / п р ы ё м н а пфь\ц&К2і-акі-аццы, ж. 1. случай, нечаянность. Нсл. 500. Прыдака нейкая прылучылася. Нсл. 2. общ.—неугомонный, непохожий характером на родных. Нсл. 500. Не давядзі, Божа, што за прыдака хлапец, дзеўка. Нсл. 3. удалой-лая. Нсл. 500. Прыдака дзеўка, нікому ня спусъце, i ня ступе бяз штукі. Нсл. прыдані — п р ы д а н ы я. Косіч 250. У н а ш а г а с в а т а в я р б о в а я х а т а, у с е зь в я р б ы, з б я р о З Ы, п р ы д а н і Ц Ь в я р о З Ы. Севершч.(Косіч 251). Е д з ь ц е, п р ы д а н і, вы д а м о ў, ды н я г а н ь ц е вы н а ш ы х д в а р о ў. Старадуб (Жив. Старина, 1910, 1, 102). прыданка-нкі-нцы, ж.—подружка невесты, собирающая подарки в ея пользу на свадьбе и помогавшея ей шить приданое. Нсл. 500. Ідзе селі прыданкі, здрыгнуліся лаўкі а ня так яшчэ здрыгнуцца, калі прыданкі нап'юцца. Нсл. Ня дзівіцесь прыданкі, што кароткі подарки Росуха Імгл.(Косіч 247). прыданкі-ак—гости от невесты, везущие приданое невесты к жениху. Ксл. П р ы д а н к і пр ы е х а л і — п а й д з е м г л я д з е ц ь. Беліца Сян. (Ксл.). У ж о Пр Ы е Х О Л І Пр ы д а Н К І. Асінаўка Беш. (Ксл.). См. п р ы д а н ы я. Ласкат. прыданькі. У м ен ы и., л аскат. ПрЫДанеЧКІ. П р ы д а н е ч к і да д а м о ў е д у ц ъ, Т а ц я н а ч к у т у т п а к і д а ю ц ь. Яблынка імгл.(Косіч 251). прыданыя-ншг, в знач. сущ. 1. ГОСТИ ОТ невесты, сопровождающие ее в дом жениха и везущие ее прыданое. Ар. М а л а д а я п о е х а л а з п р ы д а н ы м і. Ар. См. п р ы д а н к и 2. свита, прыт. прыдаёцца, с о в ер ш. прыдалося-дасца, безл и ч.—случается, удается. Нсл. 500. Прыдаецца знайсьці, прыдасца й згубіць. П ослов. Ня кажнаму так прыдаецца, як табе прыдалося знайсьці сякіру за лаўкаю. Нсл. прыдарылася, б е зл и ч.—случилося. Нсл. 500. Як табе прыдарылася дастаць грошы? Нсл. прыдатак-тку, п р е д л. и зват.-тку, м. —прибавка(прибавление, Гсл.) Ксл., прибавка, особенно при мене предметов. Нсл. 500; Ар. Што дасі прыдатак? Сураж. (Ксл.). Памяняў каня i ўзяў прыдатку пяцъ рублёў. Ар. прыдаткавы, -вая-вае—придавочный. Нсл. 500. Прыдаткавая плата. Нсл. прыдаваць-даю-даёш-аёць, н есо вер ш. 1. представлять кого-л., подражая его голосу, телодвижениями и пр. Нсл. 500. Як раз прыдаець, прыдаець, прыдаў гаворку аканома. Нсл. 2. См. п од даваць. прыдавацца-дя/осл-дяешсл; п о в е л.-д а в й й с Я - д а в а й м а С Я, несоверш., в о звр. к і м, 1. прикидываться, притворяться. Нсл. 500. П р ы д а в а й с я, н е пр ы д а в а й с я, а мы ц я б е пазналі. Нсл. 2. удаваться. Нсл. 500. Табе ўсё прыдаецца. Нсл. Ня ўсё ж табе будзе так прыдавацца, часам другі раз што й ня прыдасца. Нсл. прыдацца, -амся-асіся-асца-амося-асьцёся; повел.-айся-аймася, соверш. 1. притво риться. Нсл. 500. Ср. прыдавацца, 1. 2. быть подобну, Нсл. 500. выйти, уродиться, вырасти похожим на кого-л. На дзядзъку прыдаўся штуками Нсл. 3. удаться. Нсл. 500. Прыдаўся напрыказкі. П ослов., Нсл. Твае штукі ня дужа табе прыдаліся. Нсл. Хлеб ня прыдаўся. Нсл. прыдаць,—см. п од даваць, даць. прыдачлівы-вал-ваі, 1. счастливый, удачный. Нсл. 500. Прыдачлівы дзень. Нсл. 500. Прыдачлівы дзень. Нсл. Прыдачлівая сустрэча. Тм. 2. нравный, имеющий особенный нрав(, своенравный С.) Нсл. 500. Прыдачлівы хлапец. Нсл. прыдачна, нареч. к прыдачныУ., выгодно. Нсл. 500. Прыдачна купіў ты каня. Нсл. 2. удачно, кстати. Нсл. 500. Прыдачна зьезьдзілі. Нсл. Прыдачна ты падёхаў к нам. Нсл. прыдачны-нал-нде—выгодный. Нсл. 500. Прыдачнага вымяніў каня. Нсл. прыцб-йньне-аны-аваць-аць, — см. п од дбаць. прыдух\-ўхі-ўсе, ж.—недостаток кислорода В ВОДе ПОДО ЛЬДОМ. Альманы, Лукава, Алтуш.(Крывіцкі: Полесье 171). прыдушыць,—см. п од душыць. прыдыніць-ню-ніш-не, соверш.—согреть умершего. Увечары наконадні Радаўніцы i другадня Хамінага тыдня зьбіраюцца лю дзі ў полю, нясуць дровы грэць бацькоў(хіба "дзяд оў", C.)* Навокал паляць цяпло; моладзеж скача перазь цяпло, гуляе ў гарыпні, у ката-мышку, у вяровачку. Калі глядзець з узгоркаў Дарагабужа на Задняпроўе, то можно бачыць множасьць цяпелцаў: да познае ночы чуваць крык i сьмех моладзежы ў гульні. Дарагабуж(Дсл.). На 40-вы дзень сьмерці сьвятара завуць да магілы памерлага, накрытой аўчынай, на которой засланы абрус ды гарыць сьвечка. Скончыўшы панахвіду, сьвятар сам, зьняўшы ізь сябе рызу, мае заслаць ёю магілу. Гэта ў мясцовай мове знача прыдыніць або ўгрэць памерлага. Наваспаскае Ельн.(Летапіс А. Карэйты. Дел.), прыёханьне-нл, п р е д л.-н ю, ср.—приезд. Нсл. 519. Не ў пару твоё прыеханьне. За прыеханьням тваім i ён узьявіўся. Нсл. прыёхаць,—см. п од ёхаць. прыёдлівы-вая-вае—приедчивый. Нсл. 519. Адзін хлеб прыедлівы. Нсл. прыёмна, нареч. к прыемны,—приятно. Ар.; Нсл. 518; Гсл. Прыемна слухаць такія весьці. Нсл. Л аскат. прыёмненька—очень мило, приятно. Нсл. 518. Прыемненька
Дадатковыя словы
дяіосл, напюцца
1 👁