парсук 840 абпарыць парсук,—см. под парасюк. парсюк,—см. под парасюк. паршні, -нёў-нё м-нямі-нёх—кожаные лапти, Варашылы Куз. (Ксл.) лапти. НІЗ Парэцк. (Дел.). парвацца,—см. под ірвацца. парваць,—см. под ірваць. паруха-ўхі-ўсе, ж. 1. беспокойствие. Я табе парухі ніякае не зраблю; раненька устану й найду сябе. Нел. 476. 2. замешательство. Нел. 476. Паруху зрабілі ў народзе. Нел. 3. Т ревога. Гсл.; Нел. 476. парухаць,—-см. под рухаць. парухацца,—см. под рухацца. парухлівы-вяя-вяе—скорый на подъём. Нел. 476. п а р у к л -ў к і-ў ц ц ы, ж.—порука, ручательство. А н а н а с а, іж па р у к і ня меў, р а с к а з а ў ЯСЬМІ пасадзІЦ І. Гордз. Акты, ХУІІ, 4. парукацца,—см. под р у к а ц ц а. парупіла, безлич.,—см. под руне. парупіць,—см. под рупіць. парупіцца,—см. под рупіцца. труш-отл-аць-эньне,—см. под рушыць. парушацца,—см. под рушыцца. парушына—соринка, пнз. парушынка-нкі-нцы, ж.—соринка ПОрОШИНКа, ПЫЛИНКа, С.) Растсл. парушыць-шг—порошить. Шел. Сьняжок парушыцъ. Ст. запарушыць—запорошить, засорить (глаза). Шел. Не пазірай у гару, бо вочы запарушыш. Ст. Прич. запарушаны. Занарушана маё одно вока. Ст. парупіыць,—см. под рушыць. парушыцца,—см. под рушыцца. паруч-аньищь,—см. под ручаць. паручацца,—см. под ручацца. паручэньне-ня, предл.-ню, ср.—поручение. Есьлі бы хто хацеў чараз каго інога пенязі тыя браці, тагды начай ня можам браці, только чараз таковага слугу свайго, каму бы асаблівую на то моц i паручэньне лістам сваім даў. Стт. 242. з паручэньня—по поручению. Хто на тот час у дому яго з паручэньня яго старшым будзець, маець на том прысягнуці. Стт. 436. за паручэньням—по поручению. Урады нашы судовыя за паручэньням нашым месца нашае гаспадарскае засядаюць. Стт. 76. паручэнства-вя, мн. ч.-вы, ср.—поручительство. Зупоўнае моцы ані паручэнства Не ўказаў. 1з ст. вялл. суд. актау(Борисёнок: Списки 96). паручшк-кя, предл.-ку, зват. паручніча, м. 1. поручитель. Нел. 476; Дз. Паручнікіў тэй рэчы вольні будуць. Стт. 93. Паручніка за сябе настаў. Нел. Маець быці дан за доброе рукаемства людзём добрым, а тыя альбо тый наручнік маець на том ручыці, што воны жалабнік ад того, хт о аднавядаў здароўя свайго бясьнечан будзець. Стт. 424. Укрыўдж аны того на наручніку, а наручніку на том на ком ручы ў нраўне даходзіці маець. Стт. 379. Д а ў ясьмі т ую клячу на п оруку ку паст аўленьню да права Чыжу тындзельніку, а паручнікі Гавенец Сташковіч Каўбасінец а К узі Ю шковіч, брат Чыжаў, а Ясю т а Сьцецевіча дзядзьковІЧ. Горд. А кты ХУН, 5. 2. поручни к. Нел. 476. П аручніку пажалься на солдата. Нел. паручніца-цы, дат., предл.-цы, ж.—поручительница. Дз. паручыць,—см. под ручыць. паручыцца,—см. под ручацца. парцинік-/ка, предл., - І к у, з в а т.-іч а, м. —холщевая юбка. Ксл. Сшылі парцянік. Лубева Аз. (Ксл.). парцяніна-ны-не, ж.— ткань из льняных HHTQK. НК: О черки 145. парцины-ная-нае—из льняной ткани, из льна. Ар.; Шсл. Парабіла свайму Рыгору п арц ян ы я ш карп эт кі. С т. П арцяны я анучы ня грэюць, надабе суконкі. Гунчани Сур. (Ксл.). парызыкаваць,—см. под рызыкаваць. парышчыцца,—см. под рышчыцца. парываць,—см. под ірваць. парывацца,—см. под ірвацца. парЫЦЬ-ру-р ы ш -р а, несоверш., перех. 1. варить при помощи пара в закрытой сосуде, парить. 2. перех.—подвергать действию пара, кипятка с целью очищения, размягчения и т.п., парить. Парыць дугу. Ар. 3. безлич. nńpa, парыла,—отдавать жаром, зноем, парить. Ар.; Нел. 493. На дварэ парыць. Нел. Не дарма парыла: дож дж пайшоў. Ар.; Нел. 493. 4. —о овощях: варить, отваривать. Нел. 493. Парыць буракі, капусту. Нел. 5. запаривать. Шел Б уду парыць умецьце. С т. Соверш. запарыць—залить кипятком, Шел. запарить. Чарне запарыла аўсянае м якін ы. С т. П р и ч. запараны. Ум ецьце запарана. Ар. 6. парыць малако—кипятить молоко, спарыць малако—вскипятить молоко. Спар малака дзіцяці. Ар. 7. сильно бить кого-л., Шел. сечь розгами. Нел. 393. Мала цябе яшчэ парылі за гэта. Нел. I давай яго парыць, падабраўшы пад сябе. Ст. ппраны, 1. прич. к парыць 1, 2, 4, 5. 2. умерший от излишнего жара. Нел. Парных ня бачылі, а мерзлых часта. Нел. паранае малако—кипяченное молоко. Ар. Д зіцяці на дзеньбудзе паранае малако ў горш чыку. Ст. абпараваць, апараваць -рую-руеш -руе; п овел. -руй-руйма, несоверш.—обваривать кипятком. Нел. 351. Хусьце надабе абпар а ва ц ь д о б р а. Н ел. Соверш. абпарыць, апарыць—облить КИПЯТКОМ. Ар.; Шел.; Нел
Дадатковыя словы
гунчанй, запарўшыць—запорошить, парцйны-ная-нае—из, парцйнік-/ка, парўпіла, парўпіцца,—см, парўпіць,—см, парўпіыць,—см, парўхаць,—-см, парўхлівы-вяя-вяе—скорый, парўчніца-цы, парўчніча, парўчшк-кя, парўшыцца,—см
1 👁