парыцца 841 „пасадка 351. Абпаруй, абпар венік. Нсл. Уцякай, каб не апарыць нагі. Ст. Не абпаррукі. Нсл. Прич. апараны— облитый кипятком. Ар. пирыцца, 1.(1-ое и 2-ое лицо не употребляется) —париться, вариться при помощи пара в закрытой посуде. Рэпа парыцца. 2. (7-ое и 2-ое лицо не употребляется)— париТЬся, находиться под действием пара, кипятка с целью счищения, размягчения. Дуга парыцца. 3. испытывать жару, зной. Ар. Парыцца ў кажу се. Ар. Со вер ш. упарыцца-ргсярышся—испытать жару, зной. Ар. Упарыўся ў дарозе, цепла апрануўшыся. 4. подвергать себя действию жары в бане. Ар. 5. (о молоке)— КИПЯТИТЬСЯ. Соверш. СПИрЫЦЦЯ. Малако спарылася. Соверш. а д п а р а в а ц ц а, ап ар авац ц а, несоверш.— обвариваться кипятком. Соверш. а б п а р ы ц ц а, а п а р ы ц ц а руся-рышся—облиться кипятком. Апарыўся — цяпер насіся. Ст. П р ш. а п ар ы ўШЫСЯ. Ар. папарыцца, соверш.(к парыцца 3) 1. испытать жару, зной. Папарыліся мы апрануўшыся. 2. соверш. к парыцца 4—подвергнуть себя действию жары в бане. пасоба-бы-бе, ж.—помощь, пособие. Нсл. 480. Не вялікая нам ізь цябе пасоба. Нсл. Ніадкуль імне няма пасобы. Нсл. пасобстваваць-вую-вуеш-вуе, несоверш. —пособлять(помогать, С.) Нсл. 480. Ты яму пасобствуеш у ўсім благім. Нсл. псойта,—см. под по сайка. пасойтак-ака, м.— проволока или верёвка у ведра, за которую берут руками. Аш. пасол-сла, предл.-слу, зват. посьле; мн. ч.слы-слоў-слом-слоў-сламі-слох, м. 1. посол, дипломатический представитель высшего ранга. Пашоў пасол дый упаў у р а сО Л. Послов. Нсл. 481. пасол Божы—посланец Божий. Я прарокаў, паслоў сваіх зъбер. Кіт. I6al4. Яўна, што Мухамэд пасол Божы. Тм. 10869. 2. депутат. паСОЛЯ-лі-лі, ж.— фаСОЛЬ. Шсл.; Бясл. Уставілі на дзень бульбы з пасоляю. Ст. Давай будзем лузаць пасолю. Канахоўка К лім. (Бясл.). Уменьш. пасолька-лькі-льцы. Шсл. Дробненькая пасолька ўрадзіла. Ст. пасолка-лкі-лцы, ж. 1. женщина — дипломатическая представительница высшего ранга. 2. женщина депутат. пасовішча-ча, предл.-чу, ср.—работник, которого нужно толкать К делу. Нсл. 480. Куды годзішся, пасовішча дурное! Нсл. паса'сы~се, ж.—полоска(нарисованная, начерченнная и пр.). Гсл. пасаг, (А р.) облает., пасага-агі-азе, ж. —имущество, деньги, даваемые невесте родителями или родственниками при вступлении её в брак; приданое. Жойдзішкі Вял.; Гсл.; Шсл.; К сл.—Приданое. Нсл. 476. Дзеўку выдалi замуж без пасагі. Нсл. У пасагу дачцэ далі карову i сто рублёу. Ст. Ёй даюць пасагу каня й карову. Забор'еСян. (Ксл.). пасагавы-дол-вде, пршаг. к пасага,—полученный В Приданое. НК: Бабы, Но. 39. пасад-dy, предл.-дзе, м. 1. престол, трон монарха. Ксл.; м г е л. Глянуў на адзінага Бога пасад. К іт. 118а. Апалі кароны, пасады, ЗЬ НЯвОЛЬНІкаў СПалІ аКОвЫ. Купала: К рыўда("Бацькаўш чына", Но. 24-25/410-411). 2. квашня, на которую сажают невесту во время свадьбы. К сл.ўА р.; Гсл.; Шсл. Дабраслаўце маладзіцу на. пасад пасадзіці. Татачка мой, мамачка мая, дабраслаўце мяне на пасад сесьці, на Божае месца, пад вышшым акном, пад Божым крылом, ідзе Бог расказаў, ідзе люд разгадаў. Поговор невесты. Нсл. 480. 3. заводзіць маладую на пасад—свадебный обряд, состоящийся в том, что невесту сажают на крышку. Ш сл. На заручынах(? С.) перад выездам да шлюбу, маладая становіцца аднэй нагою на века дзяжы ізь зярнятамі жыта й кланяецца образом у покуці, потым усім свояком i прытомным у хаце; просьле гэтага дружко кажа трэйчы: "Родныябацька й маці й yci добрыя людзі, дабраслаўце маладую на пасад заводзіць!, — *Бог дабраславе!", адказуюць yci тры разы. Далей дружко даець маладой у рукі хустачку й абводзе яе навокал столу трэйчы. Ст. А й вядзіце княгіню на пасад! Л ю баш кова Выс. (Ксл.) Ішла Ляксачка на пасад, сустракаў яе Гасподзь Бог; з доляю шчасьліваю, з доброю гадзінаю. Ры лавічы НЗ(ПНЗ, 40). Ацец i маці, i добрыя людзі! дабраслаўце маладую на пасад завесьці. С т. Убралі Ганну ў белейка, садзяць на пасадзе. Ж ы лка, 52. 4. ряд снопов на гумне, положенных для молотьбы цепами. Ар.; Ксл.; Нсл. 480; Шсл. Два пасады жыта змалацілі. Ар. На такаўні ляжыць пасад. С ураж (К сл.). См. па сада. пасгіда-ды-дзе, ж.—название м еста раскладки снопов для молотьбы цепами. Д. атлас, карта 285. пасадзіцца,—см. под садзіцца. пасадка-яа, дат., предл. пасадцы, ж. 1, приспособление для ловли птиц, зверей (западня, С.), мышеловка, Нсл. 394; Гсл. ловушка, западня. Гсл. Рыба зайшла ў посадку, забілася ў самы кут. К арамазаў(Г. Радзімы, Но. 1066). Мыш у посадку лучыла. Нсл. 2. перен.—умысел, тайное ухитрение на кого-л. Нсл. 39,4. Я ведаю, што вы імне посадку гатуеце. Нсл. 3. опасное место, как бы устроенное для уловления кого. Нсл. 394. Гэту посадку імне зрабілі. Нсл. Гэта ня мост а пасадка. Нсл
Дадатковыя словы
заборесян, пасасы~се, пйрыцца, прйч, сл.^а, спйрыцця
7 👁