Беларуска-расійскі (вялікалітоўска-расійскі) слоўнік (1989). Я. Станкевіч

паліучысты 824 прыпалены п а л іу ч ы с т ы -тая-mae—по крытый до половины муравою(глазурью, С.). Нел. 461. Паліўчысты гарлачык. Нел. п а л іц а, (Шел.), шліца-цы-цы, ж.— валик, прицепливаемый к дышлу плуга, к бороне или к дышлу в молотилке, Шел. железная лопаточка у сохи, как и наролак. Нел. 461. Паліца адчапілася ад бараны, дык конь i пабег. Ст. Паліца б 'ець каню па нагах: каротка пабакі зачапіў. Ст.,—косовинная рукоять. НК.: Очерки, 399. См. муліца. паліца l - Ц Ы - Ц Ы, ж.—полка, Раст.: Смоленск 149-1. полка, прикрепленная к стене горизонтальная доска для предметов домашнего обихода, для книг и др., такая же доска в шкафу, буфете, этажерке И Т.П., Ар.; Нел. 461. полка, Шсл.; Ксл. ПОЛКа ДЛЯ посуды, Растсл. полка вообще. Ар.; МГсл. П а с т а ў л ю к р у п ы н а па л і цы — н я ў м е е к а ш ы з в а р ы ц і. Сураж (Ксл.). Х л е б л я ж ы ц ь на па л і ц ы. Ст. П а с т а ў га р ш к і на п а л і ц у. Нел. 461. Х о ць з у б ы н а п а л і ц у К Л а д з І. Послов. Рапан.: Прык. 51. У в Я С Н у ХОЦЬ к л а д з і з у б ы н а п а л і ц у. Косіч 230. Не п а л о ж ы ш з у б ы н а п а л і ц у. Ар. ( З н а ч а ч а л а в е к м у с і ць е с ь ц і). К а ц і л і с я г л і ц ы з п а л і ц ы. Север Сур.(Шэйн, 1-2, 496). М Я Ш Э Ч О К з а с т а ў с я на па л і ц ы. Дудзіцкі (Бацьк., Но. 4950, 435-436). Уменьш. П Л Л І Ч К й - К І - Ч Ц Ы, ж. —полочка. Ap.; Нсл. 461. П а к л а д з і г р о ш ы н а па л і ч к у. Нсл. паліца I I -ЦЫ-ЦЫ, ж.—ПОЛИЦИЯ. Валожына; Барн.; Шсл.; Дз. За царом ёну паліцы служыў i цяпер хоча загадаваць — ня будзе гэтак! Ст. Жыда пасадзілі ў паліцу. Нсл. паліцмайстра-рь/-/?у, предл. йзват.-ру, м.—полицмейстер. Паліцмайстра маліў цара варочацца да палацу. Агнявіца(Беларус, Но. 71). ПЯЛЩЬ-ЛЮ, паліш, пале, несоверш., трех. 1. Жечь. МГсл.; Ар.; Шсл.; Нсл. 390; Ар. Агнём ІХ паляць. Кіт. 9164. Паляць дровы не шкадуючы. Ст. Соверш. а б п а л іц ь —обжечь. МГсл.; Нсл. 351. Деепр. наст. вр. а б п а л е ны —обожженный. Дел. Маланкаю абпаленыя арэхі. Нсл. Абпаленае дзярэўе. Тм. Бяжыць воўк — абпалены бок. Дел. д а п а л іц ь—дожечь до конца. Ар.; Шсл. Усе дровы дапалілі. Ст. Соверш. ісп а л Г ц ь, сп а л іц ь, (Гсл.)—сжечь. Гсл.; Ар. Яго кафіра (араб, нявернікі) хацелі іспаліць. Ют. 78а8. Хто нэмаз(араб. малітву) не кланяецца, той чалавек веру сваю спаліў. Тм. 40а1. Соверш. папалГць, 1. пожечь. Ар. 2. обжигать кирпич или керамические изделия. Гарадна Стол.(Полесье 181). П а л І ЦЬ ц э г л у. Нсл. 390. Р о б і м п е ч к у па л і ц ь га р ш к і. п ал ён ы —обожжённый(о керамической посуде). Палёныя гаршкі. Гарадна Стол. (Полесье 186). 3. облает.—топить для нагревания. Шсл.; Гсл. Паліць у печы. Ар. 4. бить. Палі яе за гэта слова па шчоках. Однкрт. п а л ь н ў ц ь-ну-нёш-нёць-нём-ніцё —ударить. Пальнуў мяне разы два по уху. Нсл. 390. ( Соверш. адпалГць— резко сказать (возразить, С.). Адпаліў яму добра, аж нос завярнуў. Нсл. 377. Однкрт. адп ал ьн ўц ьну-нёш-нёць-нём-ніцё —дать резкий ответ или выговор. Адпальні яму добра, калі будзе дахадзіць. Нсл. 377. п ал ен ы, деепр. наст. вр. 1. обожженный. Ар. Купі паленае цэглы паладзіць у печы под. Гсл. 2. топленный. Отгл. имя сущ. п а л ен ь н е. Паленьне вапны, цэглы, лесу. Нсл. 2. топление. Паленьне печы. Нсл. 370. апалиць-яю-яеш-яе, несоверш.—отапливать. Соверш. апалГцЬ, облает. 1. ОТОПИТЬ. Шсл. Каб апаліць гэту хату, шмат трэба дроў. Ст. 2. обжечь(кирпич). за п а л я ц ь-яю-яеш-яе, зап ал евац ь-л /ою люеш-люе. Запалеваць, запаліць агонь, лучыну, сало му. Нсл. Соверш. запаЛЩЬ, 1. Зажечь. Ар.; Нсл. 178; Шсл.; Гсл.; Растсл. Запаліце цяпло. Ст. Насячы, браце, тры кастры дроў, запалі, браце, тры костры дроў. Дел. 2. облает.—засветить, зажечь для освещения. Запалі, матка, сьвечку. Росуха Імгл.(Косіч 242). 3. ударить(в щеку, Нсл.). Маўчы, а то запалю па мордзе. Нсл. 178. н ап ал іц ь, I. облает.—натопить, н ап ал іць у п еч ы — натопить печь. 2. нажечь. Напалілі паперы. Деепр. наст. вр. н ап ал ен ы, 1. облает.—натопленный. Печ напалена дужа, як ня покнець. Нсл. 2. нажжённый. Шмат паперы напалена. п а д п а л я ц ь-яю-яеш-яе, несоверш.{к падпалщь) 1. поджечь, поднеся огонь, вызвать горение. Ар.; Гсл. 2. поджечь, совершить поджог. Ар. п р ап ал ев ац ь, несоверш. к прапаляць. пръпаляцъ-яю-яеш-яе—прожигать насквозь. Прапалюй, прапалі жыгалам дзірачкі Ў бруску. Нсл. 527. Соверш. прапал щ ь—прожечь. Сьвітку прапаліў. Нсл. 527. Деепр. наст. вр. п р а п а л ен ы, 1. прожженный насквозь. Дзірка ў сьвітцы пропалена. Нсл. 2. облает.—протопленный. Сьвятліца пропалена. Нсл. 527. Добра пропалена ў трубцы, але ў хаце нешта сьцюдзена. Ст. п р ы п а л я ц ь -я ю -я е ш -л е, несоверш.(к прыпалщъ)—прижигать. Отгл. имя сущ. пры пал ян ь н е(п р ы п ал ев ан ь н е, мгсл.)-ня, предл.НЮ, ср.— прижигание. МГсл. Соверш. ПрЫПалГць— прижечь. Нсл. 506; Ар. Деепр. наст. вр. п р ы п ал ен ы —прижжённый. Пячэня прыпаленая, гаркая. Нсл. 506. Прыпалены хлеб. Тм