няўздоліца 769 няўмысьля шчына Беш. (Ксл.). Д р у г і ты д зе н ь, я к няўздолею, зан яўздолеў. Нсл. 328. 2. быть н е в с о с т о я н и и (с д е л а т ь чт о -л., С.) Гсл., н е с м о ч ь. м і х. Б ацька ўж о ня ўздо л ее цябе выцяць. Ст. Н ават ня ўзд о л еў i р у к і падняць. м і х. О т гл. им я сущ. няўздоленьнен я — н е д о м а г а н и е, н е з д о р о в ь е. С о в ер ш. заняўздолець— з а н е м о ч ь. Ар.; Нсл. 176. Тат а зан яўздолеў. Нсл. Т ат а м о й неш т а заняўздолеў. Аське ршчына Беш. (Ксл.). паняўздолелася, б езл и ч.— п о н е з д о р о в и л о с ь. Нсл. 467. М н е сядн і п ан яўздолелася. Нсл. няўздоліца-і{ы-і{ы, общ.— ч е л о в е к б о л е з н ен н ы й, Нсл. 328. ч е л о в е к ча с т о не д о м а г а ю щ и й. Х лапец н яўздоліца, у с ё хірэе. Нсл. няўзіра-/?ы, общ. — ня ўгл я д. Купала. няўзмог, н а р е ч.— Н евМ О ГО Т у. Нсл. 328. Н я ўзм о г пры ш ло цярпець. Нсл. няўзнак, нареч. — няўзнач. Іг. няўзнач, нареч. 1. н е ч а я н н о, с л у ч а й н о, н е в зн а ч а й. Н яўзн ач п ры едзе пан, ш т о т ады будзе? Нсл. 2. п о т и х о н ь к у, н е з а м е т н о. Нсл. 328. Н яўзнач, калі яны пры ехалі. Нсл. Н ік о м у няўзнач павы брала сарочк і з кубла. Нсл. Ср. няўп ры цям 1. 3. проилл. вр.; наречие, К а м у — н е в д о м ё к. Нсл. 328. Н ам ня ўзн ач было, ш т о ён уц ячы хацеў. Нсл. няўзьлюб, н ареч., в см. безл и ч. гл а г.— н е н р а в и т ся. Нсл. 328. Т абе м ож а н яўзьлю б, ш т о я каж у. Нсл. няўком, нареч. 1. н е д а р о м. Ксл. Н я ўк ом я т аб е к а за ў. Сянно (Ксл.). Н я ў к ом к от хвост свой лізаў, аж ён цябе ў госьц і чакаў. Я. Баршчэўскі. 2. неужели. Ксл. Н я ўк ом ён п ры ш оў к нам. Цішкавіна Сян. (Ксл.). 3. б у д т о, д а ра зв е. Нсл. 328. Н я ўк ом ты п ом ог імне. Нсл. няўком жа, 1. однако ж е не. Гсл. См. ня йдзеб. 2. почему же не. Гсл. Н я ўк ом ж а т ы п ом ог мне, ды к не. Гсл. няўкорна, нареч.— б е з у к о р и з н е н н о. Гсл. няўложаны-нал-ниге, в см. п р и л а г.— н е п р и у ч ен н ы й, н е пр и н о р о в л е н н ы й. Нсл. 329. Я няўлож аны да гэт а е работ ы. Нсл. ъц уп ом щ -кая-кае— н е с п о с о б н ы й п р и у ч и т ь с я к р а б о т е. Нсл. 338. С т а т ч ы н а няўлом кая, н іяк улам ацъ ня м ож н о ў сасе. Нсл. ш уп ом и ы -н а я -н а е— у п р я м ы й, к о т о р о г о тр у д н о СКЛОНИТЬ К ч ем у -Л. Нсл. 338. Н яўлом ны дзяціна, я го ніяк не ўлам аеш. Нсл. 2. н е п р е к л о н н ы й. няўлоўны-нал-ня£— н еулови м ы й. П ап а р а ц ь б а ч ы ш, а н я ць в е т: з р о к ам н я ў л о ў ны п а н а д с ь в е т. Салавей: Сіла 66. З я м л я по ў н іл а с я ня ў л о ў н ы м і гу к а м і. Цэлеш: Ярылаў агонь. няўладзіца-цы-цы, общ. 1. нескладный. Нсл. 328. Г л ядзец ь няўладзіца, а р а б о т н ік добры. Нсл. 2. не м огущ ий попасть в л ад или сделать как следует. Нсл. 328. Я к і ж ты няўладзіца, i гэт а га ня ў зу м е ў зрабіць. Нсл. няўладзьдзе-дзл, предл.-дзю, ср.—н еу дача. Т абе ўсю д ы х няўладзьдзе. Нсл. няўлёжна, нареч.— не лежится, не спится. Нсл. 338. Н еш т а та б е с я го н а ч ы ня ўлеж на. Нсл. няўлёжнае-нягя, в см. сущ. — неляж ачая. Н яўлеж нае на цябе напала. Нсл. няўлёжны-н а я -н а е— не п озв ол я ю щ и й леж ать, покоиться. Нсл. 328. Ц яп ер час н яўл еж н ы, н я м а к а л і суп ачы вац ь. Нсл. Л ец еч к а няўлеж на, ды к уеж на. П ослов. Нсл. няўлюдзьдзе-дзя, общ.—непохож ий-ж ая на л ю дей, презренная тварь. Нсл. 329. К а м у т р эб а гэт к а е н я ўл ю д зьд зе! Нсл. няўмольна, н а р е ч.— н е у м о л и м о. Ім н е н яўсьц ерп бал ю ч а сьціскае сэрца боль, ш т о т ак н яўм ольн а ж ор ст к а сьм ерць пакасіла ІХ. Гілевіч: Равесьніку(Г. Радзімы, Но. 4/1011). няўмёка-к, общ.—неумелый, Ар.; Гсл.; Шсл. не умеющий. Нсл. 338, Н я ўм ек а пячэць, калі ІЗ засеку цячэцъ. Бесьцьвена Сян. (Ксл.). К алі няўм ека, ды к i не б яры ся за р а б о т у, к а б папсаваць. Ст. У ня ўм екі р у к і калекі. П ослов. Нсл. Д зе таб е н я ўм ек у зрабіц ь гэт а. Нсл. Я н а бы ццам кры ўдавала на сам ую сябе, ш т о ня м ож а ляп ей зрабіць, ш т о т акая няўм ека. з сд 134. няўмёлы-лая-лае— неумелый; неискусны й, неопы тны й. Нсл. 338. Т ак чы ні i н я ўм ел ых вучы. к іт. 87610. Н я ў м е л а м у ням а ч аго даваць до б р о е ра б о т ы. Нсл. няўмёлька-кг, общ. — няўм ека. Гсл.; Нсл. 338. Н я сувайся сю ды, калі т ы няўм елька. Нсл. няўмірушчасьць-ід, ж.—бессм ертие. Гсл. няўмірушчы-ч а я -ч а е, 1. бессм ер тн ы й. Гсл.; Нсл. 338; Ксл. Д уш а наш а н яўм іруш ча. Нсл. 2. здоровы й, долголетний(на к отор ого как будто нет см ерти, С.) Нсл. 338. Н яўм іруш чы м алец: кол ькі р а з о ў ён уж о пам іраў. Рыбчына Cip. (Ксл.). Н я ўм іруш чы ст ары. Нсл. Н яўм іруш чы б ы ў чалавек, а т а к б о р зд а пам ёр. Нсл. няўмГручы-ч а я -ч а е — ня ў м ір у ш ч ы. П ер аж ы т ы я с т а г о д з ь д з і не п а к р ы л і ш эрым пы лам ня ў м ір у чы гэты сказ. Крушына: Лебедзь 62. няўмысны-ная'нае— нечаянный, мгсл. няўмысьля. нареч.—не нарочно, Ксл.; Гсл. н еу м ы с л ен н о, Гсл.; Шсл.; Ар.; Сакуны 87. нечаянно, (Гсл.) не с нам ерением. Нсл.; м іх. Н яўм ы сьля т о чыніў. Кіт. Ш 5.Н яўм ы сьля Зрабіў Ш Коду. Велашковічы Лёз. (Ксл.). Н яўм ы сьля за р а біў т ак. Ст. Н яўм ы сьля ўды ры ў. Нсл. Н яўм ы сьля вы м авіўся. Тм
Дадатковыя словы
наянае, няўложаны-нал-нйге, няўмірўшчы-ч
6 👁