Беларуска-расійскі (вялікалітоўска-расійскі) слоўнік (1989). Я. Станкевіч

напёрвей 731 напружаць напёрвей, н а р е ч.— прежде всего. H a n e p вей у ся го гэт а зрабі. Нел. 313. Таг о часу м ой ангел напервей м овіў. Кіт. 90а17. С м. наўперад. напёрці,—см. п од перці. напёрціся,—см. п од перці. напёставацца,—см. п од пест аваць. напёт-аць-ацца,—см. п од пёт аць. напёць,—см. п од перць. напякаць,—см. п од пякацъ. напялёгавацца,—см. п од пялегаваць. напярэймы, нареч.— навстречу для приветствия или наперерез для задержания. С м. наўпярэйм ы. напярэк, н а р е ч.— вопреки. Нел. 313. Н апяр эк мне гэт а гаворы ш, р о б іш. Нел. напярэсьцяжкі, н а р е ч.— НаПрЯМИК. Шел. К аб пайсьцінапярэсьцяж кі, м о 'ба р дж эй было б. Ст. напярэчкі, н а р е ч. — напярэк. I Фэрхат пайшоў шчасьлівы на захмарныя вяршыН І Напярэчкі долі злой. Крушына: Лебедзь чорная, 56. напята, напіта, н а р е ч.— настежь. Гсл.; Ксл. Хата напіта рашчынена. Гсл. Дзьверы Напіта рашЧЫНеНЫ. Селядцова Беш. (Ксл.). Пераз напята рашчыненыя хат нія дзьверы то ўходзілі, то выходзілі еяляне. ЗСД 119. напяць,—см. под пяцъ I. напіхам, н а р е ч. 1. натиском, насильно. Нел. 314. Н апіхам зрабілі ст арш ы нёю. 2. битком. Нел. 314. Н апіхам нап хнулася лю дзёў у царкву. Нел. напіхаць,—см. п од пхаць, піхаць. напіхацца,—см. п од пхацца. напіловав-аньне-аць, напілав-аньнеаць, — см. п од пілаваць. напіловавацца,—см. п од пілавацца. напілавацца,—см. п од пілаваць. напІЛЬНІКіКД, п р е д л. - і к у, зват.-іча, м. — напилок. Гсл.; Ар. напінаньне,—см. п од пяць. напінаць,—см. п од пяць. напінацца,—™. п од пяцца. напіраць,— см. п од перці. напірацца,—см. п од перціся. напіс-/су, п р е д л.- ic e, м.— надпись. Гсл. напісаць,—см. п од пісаць. напісацца,—см. п од пісацца. напіта,—см. п од напят а. напітак-тку, п р е д л. и зват.-тку, м.— напиток. МГсл. Ч ат ы ры рэчы шайт ану гож ы я ест: перш ы хм ельны напіт ак. Кіт. іаб. напГць,—см. п од піць. нап-іцьцё-щ ца,—см. п од піцца. иШ ПЪЪ&ДЪЩ Ъ-джу-дзШ -дзе, с о в е р ш., п е р е х. 1. наполнить ВОДОЙ. Дел. Д о ж д ж лівун наплавадзіў луж ы. Дел. 2. наполнить что-л. испусканием мочи. Дел. Г арш чок цэлы нап лавадзіў — надабе вынесьці. Дел. 3. наполнить чем-л. без разбора. Н аплавадзіў засек м якінаю, а ня збож ж ам. Дел. 4. наболтать. Дел. н аказаў, наплавадзіў, а слухаць н ям а чаго. Дел. н а п л а в а д зщ ц а -сЫ гщ а, с о в е р ш.— п ер еполниться ж идк остью из краёв вон. Дел. Н аплавадзіліся луж ы. Дел. Н ап лавадзіўся га р ш ч о к: за к іп еў, н а д а б е вы м ац ь ізь печы. Дел. наплацГцца,—см. п од плаціць. наплёсьці,—см. п од плесьці. наплёсьціся,—см. п од плесьціся. наПлёчЧЫК-КД, п р е д л. - к у, м. НК.: Очерки 103, 186— н ап л еч н и к, н аш и в к а на п л еч а х, погон. С м. палік, пры рам ка. наплявузгаць,—см. п од плявузгац ь. нашнгаць,—см. п од плігаць. напнуць,—см. п о д пя ц ь. н ап н ўц ц а,—см. п од пяцца. на продзіў, Гсл., на прадзіу, Нел.— на д и в о, на у д и в л е н и е, Нел. 315; Гсл. к чрезвы чайному удивлению; удивительно; необы кновенно; изумительно. на провесы»— в начале весны. напрОСТКІ, Шсл., НапраСТкГ, Ар., н а р е ч., о б л а е т.— напрямик. Ар.; Шсл. ІдзІ Н апрост кі: бліж эй будзе. Дукарка Сьміл. (Шсл.). Ганна н ап раст кі бяж ы ць у лог. С. Музыка, 257. Х ан з а га д а ў пр а б іц ц а на п р а ст к і. Вольскі: Паланянка. П я р эй дзе ў б р о д ра к ў І сьцеж кам і н ап раст кі ў Ірж аўку. Дудзіцкі С'Бацькаўшчына", Но. 45-46/431-432). на прадвёсьні, н а р е ч.— в начале весны. Гсл. на прадзіў,—см. п о д пр о д зіў. Н а п р а д зіў т ак ст алася. Н а п р а д зіў дзіва. Нел. напракудзіць,—см. п о д пракудзіц ь. п ы и ръ -п ъ п ы -н уц ь-т авац ъ у—см. п о д прат аць I. н я п р а - н у ц ц А - т а в а ц ц а, — см. п о д пр а т а ц ь I. напрасткі,—см. п од нап рост кі. напрасьць-ф, ж.— напраслина. НК.: Старцы, 37. н а п р а сь ц ён ь, н а р е ч.— напрям и к. МГсл.; Нел. 315. П аедзеш напрасьцень, п раст оіш ЦЭЛЫ дзень. П о с л о в., Нел. напратка-к/, д а т., п р е д л. напрат цы, ж.— (в ер х н я я, С.) о д е ж д а, п н з. в ер хн я я одеж да вообщ е. Нел. 315. Б ез н ап рат кі выш ла на холад. Нел. Н акінь на сяб е я к ую н ап рат ку. Тм. направа-вь/, д а т., п р е д л. - в е, ж.— и сп р ав ление, Ксл.; Гсл. починка, Гсл.. поправка. МГсл. А д д а ў ха м ут у направу. Калышкі Лёз. (Ксл.). направа, н а р е ч.— вправо, напрацавацца,—см. п од працаваць. напруд, н а р е ч.— н а си л у. Н а п р ўд в о з вязець. Краснавічы Сураск. (Сержп.: Отчет, 10). напрудзіўся—напрегся, п н з (напрягся, С.). напрудзіць,—см. п од прудзіц ь. напружаць-аю -аеш -ае; п о в е л. - а й - а й м а, н е с о в е р ш.— напрягать. Гсл. С о в е р ш. Напруж ы ц ъ-ж у-ж ы ш -ж а— напрячь. П р и ч. напружаны— напряж ённы й. О т г л. и м я с у щ