напоркаць 730 наперш напоркаць,—см. п од поркаць. напорк-аўшыся-дццд, — см. п од поркацца. на поверку, на ПОВІрку, н а р е ч., НК.: Очерки, 478—наперевес. Нел. 314. нёсьці наповірку—нести груз вдвоем на палке, прицепив его к ней, и держа конец палки в руке. Гсл. Д зец і нясуць а б ед у спары ш ох нап овірку, на кій ку. Гсл. П ры нясіце вады ў д в у х нап овірку. Нел. напоў, н а р е ч.—пополам. Гсл. напоўніць,—см. п од поўніць. напагатове, н а р е ч. 1. в готовости, готово. Нел. 314. У мян е ў сё на пагат ове. Нел. С р. гат оў, у гат ові. 2. тем более, тем паче. Н ап агат ове валей я го браць, чы м ся цябе. Нел. 314. напахаць,—см. п од похці. налад-д у, п р е д л. и зв а т. -дзе, м.—набег, МГсл. нападение. нападаць,—см. п од падаць. нападацца,—см. п од падацца. нападлівы-вдя-вяе—склонный к нападкам, насилиям, нападчивый. Нел. 313. Н ападлівы чалавек! ні за ш т о нападав. Нел. напайуку, н а р е ч.—на виду, на видном месте. Вял. (Мат. Б., Но. 31. Карскі II—2, 88). Ш т о да "А й хале рачка", як красаваўся тут жа напаяўку, дык ён мер ужо сваю абраНЬНІЦу. Юст.: Безруч. напазыч-аць-ацца, — см. п од пазычаць. напалам, н а р е ч.— ПОПОЛам. МГсл.; Гсл. напал Гць,—см. п од паліць. напа(г)луміць-л*ллллш-л*е, с о в е р ш. к а м у ш т о — напомнить, дать указание, Шел. надоумиь. А л е ўся к і час т р э напалум іць. Крамяні Пух. (Шел.). Н ехт а я м у нап аглум іў: сам бы не д а га д а ўся гэт а зрабіць. Ст. напамаг-аньне-я ць-чы, — с м. п о д па м а гаць. напамяць, н а р е ч.—наизусть. МГсл.; Гсл.; Ар.; Ксл. А д к у ль ён мо л іц ц а то л ь к і напам яць? Мішкава Куз. (Ксл.). напамняць,—см. п од пом нець. напамняцца,—см. п од пом ніцца. напанавацца,—см. п од панавацъ. напанстваваць,—см. п од панст ваваць. напароцца,—см. п од пароцца. напару, н а р е ч.— ин огда. напастоліць-лю-л/ш-ле, с о в е р ш. к а г о —удовлетворить кого-л., давая что-л. Шсл. Л іх а я го ў сіх напаст оліць! Ст. напасьлівы-вяя-вяі—делающий другим напасьць", возводящий на других нарекание, подозрение. Нел. 313. У напасьлівага чалавека ням а Б о га ў сэрцу. Нел. напасьвіць,—см. п од пасьвіць. напасьці,—см. п од падаць. напасьць-іў м н. ч.. род.-цеў, ж.—(напраслина, Гсл.), поклёп (, несправедливое обвинение, Нел.) Гсл.; Нел. 313. Н апасьць на м я н е на в о д зіш. Нел. А д на п а с ь ц і не прапасьці. П о с л о в., Нел. напатомны-няя-няе—имею щ ий последовать (, быть ПОТОМ, Гсл.) Нел. 315; Гсл. На нап ат ом ны я часы заст авіў. Нел. напавёр, н а р е ч.— В Кредит, Ксл.; Шсл. В кредит, в долг, Гсл. в долг. Нел. 314. В азьм і напавер. Нел. Мы б я р эм у крам е напавер. Пустын ю Сян. (Ксл.). Д аст аў хлеба напавер. Ст. Ц яп ер у к рам ах напавер не прадаю ць. Тм. Запісаваў у к арч м е чаркі, выпіт ыя напавер. Рэч. (Беш. п, 7). Ды i выпіць даць ня ск уп, абы то л ьк і бы лі грош ы, н ям а грошы — напавер. С. Музыка, 126. напавыраблиць,—см. п од рабіць. напаўзаць,—см. п од паўзаць. напаўзьці,—см. п од паўзаць. напаўнЯЦЬ— наПОЛНЯТЬ. МГсл. напачатку, н а р е ч.— сначала. Нел. 315. Н ап ач ат ку ня браў, а цяпер хвароб у возьм ет. Нел. Ён гл я д зеў на яе цяпер... круглы м і, чы рвоны м і й злосны м і ачыма, я к іх не зацем іла напачат ку. Сяднёў: Корзюк. С р. пачат ак. напэўна, н а р е ч.— н аверн ое, наверняка. Гсл. напэцкаць,—см. п од пэцкаць. напхаць,—см. п од пхаць. напхацца I,—см. п од пхацца. напхнуць,—см. п од пхаць, пхнуць. напхнуцца,—см. п од пхнуцца. напёк-аны-аць,—см. п од пекаць. напёрад I, н а р е ч. 1. (в направлении перед со б о ю, С.), вперёд. Нел. 313; Ар.; МГсл.; Раст.: Северск 135. Е дзь наперад. Нел. наперад i назад— взад и вперёд. Ар. 2. заранее. Шсл.; Ар. Н аперад ням а чаго загадаваць, як ян о будзе. Ст. Я ведаў гэт а наперад. Ар. Н ап ерад праш у выбачыць. Ар. А д зя р ж а ў плат у наперад. Ар. 3. впредь, на буд ущ ее время. Нел. 313. Н а п ер ад ты м я н е не п адм ан іш. Нел. Н ап ерад ты гэт а га не рабі. Нел. 4. прежде. Нел. 313. Н аперад т эгр эт (араб, р од ум ы ван ьн я) узя ц ь кам еням. Кіт. 7368. Н ап ерад ты, а пот ым я. Нел. налерадзе, н а р е ч.— впереди, в будущ ем. Ш т о т ам наперадзе, ш т о т ам нязнанае? Гарун: Думы у чуж. напёрак н а р е ч.— поперёк. Н аперак перар эза ў. Нел. 313. наперасьпёхі, н а р е ч.— вперегон ку, кто кого п ревзойдет в чем бы то ни бы ло, нк.: Дудар, 12, Пасоб., 145, Игры, 25. РучаІ бвглі на перасьпехі. з ед 23. наперачыць,—см. п од перачыць. наперачыцца,—см. п од перачыцца. наперш, н а р е ч. 1. прежде. Нел. 314. Н аперш не хацеў, а цяпер у з я ў бы, ды няма. Нел. С м. уп ерад. 2. вопервы х (преж де всего, С.) Нел. 314. Н аперш тр эд а распы т ацца, а пот ым рабіц ь. Нел
Дадатковыя словы
ліш, напа(г)лўміць-л*лл>ллш-л*е, напавыраблйць,—см, напайўку, напарў
2 👁