ладкі I 611 ладзіць 5. сговоры при сватаний невесты. Шсл. Сваты прыехалі да Ляўшуновых лад рабіць. Ст. ладкі I-дак(-дкаў), одна ладка, 1.—род лепешек, выпеканных из одинакового с драчонамі" теста, но они не смазываются сверху, НК: Очерки, 8. ОЛаДЬИ. М Гсл.; Растсл.; П Н З; Шсл.; Ксл.; Н ел. Матуля ПЯЧЭЦЬ ладкі. Ш арыш на Беш. (К сл.). На сьнеданьне будуць ладкі з макам. Ст. ладкі пячы, поговор.—краснеть от стыдливости. Нел. 264. 2. удар по ладони чем-л. в роде наказания, Нел. 564. лапа, наказание в школе детей ударом линейки по ладони. ЛИДКІ И-дак('дкау)—ладоши. М Гсл. Употребляется только в выражении 6ІЦБ у ЛЯДКІ, 1. —хлопать, ударяя ладонью о ладонь. 2. апплодировать, Ар. и в детской песне: Лады, лады, ладкі, пабіліся бабкі, пасярод места за камок цеста. Ар.(Поют, ударяя ладонью о ладонь.). ладкавацца, -куюся-куешся—устраиваться. Андрэіха й Іван засталіся адзінокімі, яны адчуваючы духовы абавязак пачалі памагаць адно аднаму, ладкавацца ў жыцьцю, перамагаць цяжкое гора. К улакоўскі: Д абраселцы. ладна( ладне, А р.), парен. 1. значительно, порядочно. Ap. Ці далёка да Крэва? Яшчэ ладне. К рэва Аш. Халіма ладне выпіў. ЗС Д 51. 2. (о времени)— продолжительно. Ар.; Н К. ладнага, нареч. 1. значительно. Ладнага ўзяў за дровы. Ю рсл. 2. давновато. Ю рсл. Ужо ладнага, як пашоў, i ўсё няма. ю р сл. ладне — ладна. шцры-ная-нае, 1. порядочный, (Н ел. 264) довольно большой, (Ш сл.) значительный (по размерам, количеству, силе и т.п.). Ар. Ладная ўжо выросла ваша дзяўчына. Ст. Загнаў сабе гамзу ладную. Д ел. 23 3 (п од загнаць). Трава ўжо ладная выросла. Ст. Ладны хлапец. Н ел. Ладны кавалак хлеба. Тм. Яна ўжо ладная дзяўчына. З абор 'е Сян. (Ксл.). Твой лён ладны. Русінавічы Сян. (Ксл.). Евін Тодар ужо ладны хлапец. А зярэцкС ян. (К с л.). Ладны ён задзёра, з кажным задзіраецца. Нел. 1бб(под задзёра). Ладны ён ужо хлапчук: сам арэ i mpoxa косе. Ст.(Ш сл. под хлапчук). Быў ладны мароз. ЗСД 5. Ладную частку жыцьця ён правёўу тур мах. тм. 41. Гатуецца пераход за Дняпро ладнага груду нямецкіх жаўнераў. ЗСД 319. Вясельле абышлося ў ладную капеечку. Ю рсл. 14. Гэта ж ладны хатыль завезла Петрыку. М ар ц ін ов іч (Б елар ус, Н о. 159). Лугам, праўда, ідзець ладны кавалак, але вырабяць 3 часам. Д аль н ы (К ал осьсе,2.стр. 6). 2. о врем.—продолжительный. Досьвецьце бывав лдднде"(продолжительное), "трошачнае*\короткое) i "тудысюды'Хсредней продолжительности). НК: О черки, Н о. 3 1 б (п од дасьвецьце). Ладная часіна. Н К: О ч ер к и 56. Давялося церці ладную часіну. НК: П особ. 116. Моўчыкам прыдзе, пратрэць птушачка калі т калі й ладную часіну, абцікавіць работу, струменьціну якую, моўчыкам адыйдзе. НК: П од.: пос. 58. лаёвы—см. под лоевы. лаянка-НКІ-НЦЫ, ж.—ругань, Ар.; Галіна Сян. (К сл.) ругань, дрань, Шсл. ругательство. Гсл. Не дадзела Вам яшчэ гэтая лаянка? Ст. Варты ты тае лаянкі. Нел. 264. лаяньне-ня, предл.-НЮ, отгл. имя сущ. к лаяць, лаяцца. Ар.; Н ел. 264. Варты ты лаяньня. Нел. Лаяньне сваё сабе бяры. Поговор. Нел. лаяць, лаю, лаеш, лае, несоверш.—ругать, П Н З; Н ел. 264; А р. 264; Г сл.; К сл. ругать, бранить. Ш сл. Яна мяне дужа лаяла. Л ук'янова Сян. (К сл.). I не давай, i ня лай. Послов. Ст. Прич. лаяны—руганный. Нел. 264.; А р. Ты яшчэ не лаяны, дык я цябе вылаю. Н ел. Соверш. аблаяць-аю-аеш-ае, перех. —обругать. Нел. 347; Шсл.; Ар. Аблаяў, ЯК толькі хацеў. Ст. Аблае, як цюцьку. Ст. Ш за шта ты мяне аблаяў. Н ел. Прич. аблаяны—обруганный. Шсл. Дарма абла ЯНЫ чалавек. С т. Соверш. ЗЛЯЯЦЬ, перех. —изругать. Шсл.; А р. Злаяў да апошняга. Ст. За што ты мяне злаяў. Нел. 208. Соверш. налаяць, перех.—выругать. Нел. 310. Налай яг о добра за гэта. Н ел. Цябе трэба лаяць, налаяць, як сабаку. Нел. 264. Прич. налаяны —обруганный. Нел. 310. Калі ты яшчэ не налаяны, дык я цябе вылаю, як сабаку. Н ел. Соверш. паЛЯЯЦЬ, перех.—поругать. Ш ел.; Ксл.; А р. Сумысьле зайшоў палаяць цябе. Старый а Беш. (Ксл.). Пайду ХОЦЬ ПОЛОЮ таг о нягодніка! Ст. Соверш. вылаяць-ішаеш-ае, перех.—выругать. Ш сл. Прич. вылаяны—выруганный. Шсл. Пабег вылаяны, як цюцька. Ст. лаяцца, лаюся, лаешея, несоверш. 1. ругаться. Ар.; Шсл. Лаешея, сам ня ведаеш за што. Н ел. Соверш. злаяцца—выругаться. Г сл., изругаться. 2. зь кім—взаимно друг друга ругать. Мужчыны лаюцца, аж еяло калоціцца. Ст. Соверш. палаяцца. Ар. Вось чалавек: жыў ня будзе, каб зь кім не палаяцца. Ст. Соверш. налаяцца—наругаться, вдоволь поругаться. ладзёйка-йкі-йцы, ж.—короткое, широкое корыто, служит для рубки травы СВИНЬЯМ. Міх. ладзіць-д ж у -д зіш -д зе; повел.-дзь-дзьма, несоверш., перех. 1. ПРИВОДИТЬ ЧТО В ПОрЯдок, устраивать,(Гсл.; Ш сл.) приводить В исправное, годное к употреблению состояние. Ж упраны А ш. Я ладзіў саху. Запрудзьдзе К уз. (К сл.). Ладзіць касу, саху, калёсы. Н ел. Як бацькі ладзілі — каты лазілі; пачалі сыны ладзіць — пачалі сабакі лазіць. Послов. Ст. Мы ў лясох, лугох сягодніўладзім гнезды i шпакоўні. Танк: Як прышла вясна
Дадатковыя словы
кўюся-кўешся—устраи, лйдкі, сягодні^ладзім, тудысюдыхсредней, укянова
0 👁