Беларуска-расійскі (вялікалітоўска-расійскі) слоўнік (1989). Я. Станкевіч

азадкі 43 азначальны азадкі-av, единств, ч. нет. — последний сорт зерна, названный так потому, что при веянии сыплется найболее близко, сзади. Ар.; Ласт.(Крывіч, 1926, Но. 1,114); Нел. 361. 2. (перен.)—о чем-либо происшедшим в прошлом, обыкновенно дурном. Цяпер хвалішся, што тайна каня купіў, але глядзі, каб азадкаў ня было! Значыць, ці ня крадзены ён. Даль. а за д т ъ ы -ва я-ва е (авёс, ж ы т а и т.п.)—с "а задк ам і ". с к. аза дны-на я-нае (ячмень, жыта, хлеб) —самый худший разбор из провеянного зернового хлеба. Нел. 361. Азаднае жыта. Нел. Азадны ямо хлеб. Нел. азадзь, нареч.—позади. Нел. 361. Сядзь азадзь мяне. Нел. азадзьдзе-дзя, собир., ср.—азадкі. Ласт. (Крывіч, 1926, Но 1, 114); Нел. 361; С к.—худшие зерна с сором, полученные после веяния. Ксл. Азадзьдзе адабраць на хлеб, а чыстае на продаж. Нел. А задзьдзе статку аддай. Дубнікі Сян. (Ксл.) азаж, частица,—да разве. Гсл.; Нсл.З.Азаж ты ня ведала? Гсл. Азаж ты ня бачыш? Нел. азалёць-ёю-ёеш-ёе, соверш.—смерзнуть, окоченеть. Ксл. Азалеў сусім, пак у ль прыехаў. Амілянова Аз. (Ксл.). Ср. адзалець. азанчы-чага, м., сущ.—муэззин. азась—междометие, употребляемое при отогнании собаки. Гсл.; Нел. 3. Азась, каб цябевоўк ізьеў! Нел. См. зась, асьцюцъ. азаська, междомет.—иди прочь, недам(откаЗ В просьбе). Даніл. вол. Ельн. (Даль) азёл-лт, пред.і.-ле, м.— колдовство, чарование. Дел. Слова азёл ЯКІ! Смол. у. (Дел.) Уменьш. азёлак—обман. Дел. Азе лак вышаў — купілі сапатага каня ў Жыда. Дел. азелязёць-М соверш.—ожелезиться, сделаться железным. Ксл. Каб ты азелязеў! Даўгое Беш. (Ксл.). азёлкі-лак, единств, ч. нет.—зелье чарующее. Дел. Ён антыхрыст — азелкі пушчаў у вочы. Дел. Ен азелкі ў вочы пушчае. Тм. азёрвіна-нб/-н?, ж.— глубокое топкое место. Дел. азёрыцца,—см. под зёрыцца. азялёньне,—см. под зялщца. азязюл-еваць-/ўб,—см. под зязюліць. азязюліцца,—см. под зязюліцца. азял-яць-щь-1ла-ёньне,—см. под зялгць. азялёлы-лая-лае, 1.—очарованный. 2. обольщённый. 3. —одурманенный. 4. —увлекшийся, как бы опьяневший. Як в я лік і гр уд гля д зе н ь н ік а ў ра за м шу х н у ў г б о к а зялел ы х, ні на к о га й ні на ч о га ня гл е д зя ч ых к а л я сяб е н а ў к о л а с к а к у ноў, ЯНа СХатласЯ За Яго р у к ў. Гарэцкі: Песьні, 74. азял-яцца-щ ц а,—см. под зялщ ц а. азяро-ра, предл.-py; мн. ч. азёры-раў, —озеро. НК: Очерки, 488, 489; Ксл. На аЗЯру ўзьнялася бура. Рудня Аз. (Ксл.) азярод-dv, предл.-дзе, м.—приспособление для сушки снопов, состоит из 2-4 столбов и впущенных в них жердей, Янк.1; Войш. высокая изгородь(приспособление), переплет из столбов с перекладинами ДЛЯ сушки трав и СНОПОВ. Гсл.; Шсл.; Ксл. Нашы снапы яшчэ ў вазяродзе. Ст. Малінаўцы не рабілі азяродаў. Ян к. I. Выходжу з хаты рана, каб стаць на азярод i перьиаму з туману пабачыць сонца ўсход. Жылка, 31. азяродны-ная-нае, прилаг. к азярод. Прынёс азяродную жэрдку. Мікольск М.(Демид: Веров. 108). азяровы-вая-вае,—темносиний. Юхн. азярэдзіна-«б/-нс, ж. 1. жердь в азяродзе". янк. I. Ня боўт, а азярэдзіна нейкая. я нк. I. 2. {перен.)—высокое неуклюжее животное(лошадь, корова). Янк. I. 3 такое азярэдзіны малака не падясі. Янк. I. азя рэДЗІ ЦЬ-джу-дзіьи-дзе, несоверш. —вешать снопы и проч. в азярод" для сушки. Шсл. Хадзем азярэдзіць грэчку. Ст. Соверш. назярэдзіць—заполнить снопами ИЛИ травой азярод". Варлыга: Назіраньні, 11. Соверш. увазярэдзіць—наполнить чемлибо азярод" или часть его. Трэба да дажджу ўвазярэдзіць гэту канюшыну. Варлыга: Назіраньні, 13. азярт цда-лю ся-ліш ся, соверш., облает. —рассердиться. Дел. азір-ацца-нуцца,—см. под зёрыцца. азнаймаваць-мую-муеш-муе, несоверш. што—объявлять торжественно. Гсл. А ночы Кедыр Пан Бог азнаймуе. Кіт. 1ба5. Соверш. азнайміць-млю-міш, што—оповестить, объявить всенародно. Гсл. Табе азнаймлю іх віны. Кіт. 12169. Прич. азнаймены—оповещенный. Нел. 361. Не азнайменаму, як ведаць, што ты прыедзеш. Нел. Отгл. имя сущ. азнайменьне-ня, предл.ню, ср.—оповещение. МГсл.; Нел. 361. Без азнайменьня паехаў v дорогу. Нел. Цяпер чуў азнайменьне як ходзіць. Кіт. П2аі. азнаймеваць, несоверш., перех.—оповещать, предуведомлять. Нел. 361. Я азнаймеваў, азнайміў табе, што прыбуду. Нел. Соверш. азнайміць. Нел. 361. азнаймевацца, возвр.—извещаться, осведомляться о чем или о ком. Нел. 361. Азнаймевацца а здароўю, а цане на жыта. Нел. Соверш. азнайміцца—осведомиться. Нел. 361. азнайміць,—см. под азнаймаваць и азнаймеваць. азнайміцца,—см. под азнаймевацца. азначаньне, предл.-ню; мн. ч.-ні-няў, ср. 1. —определение. 2. (грам.)—определение. азначальны, -ная-нае—определительный. МГсл