Беларуска-расійскі (вялікалітоўска-расійскі) слоўнік (1989). Я. Станкевіч

крывяніцца 590 крыўда укрывиніць, соверш. к крЫвЯНІЦЬ 1, 2. Нсл. 253. крывиніцца-НЮСЯ-НІШСЯ, несоверш., возвр. 1. окровавливаться. 2. мараться в крови. Нсл. 253. К аля мяса р ук і кры вяняцца, укры вяніліся. Нсл. Соверш. накрывиніцца, соверш., возвр.—окраситься кровью. Вада накры вянілася ад m eaix нячы ст ы х р ук. Нсл. 739. 3. становиться ярко-красным, как бы окрашиваться кровью. Н ад лесам крывавілася неба. ЗСД 164. укрывяніцца, соверш. к кры вяніцца 1, 2,3. крывянка-нкі-нцы, ж.—кушание, испеченное в толстой кишке из крови, муки и крупы. Шел. Нашы дык вельма лю бяць есьці кры вянку. Ст. крывімяшаньне-ня, предл.-НЮ, ср.—кровомешение. мгсл. крывшка-нкі-нцы, ж. 1. капелька крови. Шсл. У ім i кры вінкі няма: т акі бляды. Ст. 2. кровяное тельце. крывіньдзи, общ.—часто обнаруживающий-щая лицом неудовольствие. Ар.; Міх. Чаго ты крывіш ся? К ры віньдзя т ы! Ар. крывісты-тая-тае— (многокровный, много крови содержащий, С.) кровиСТЫЙ, Нсл. 253. полнокровный, КрОВИСТЫЙ. Гсл. Крывістая жыла. Нсл. крывіточа -чы-чы, ж.—кровотечение. МГсл. крывіцкі, -кая-кае—великолитовский, белорусский. 3 табой ніколі не памрэць крывіцкі род. Салавей: Сіла, 93. О ВІЛЬНЯ родная, каханая, цябе зальле крывіцкі рух. Жылка. крывіць, кры ўлю, кры віш -ве, несоверш., перех. 1. прямое делать кривым, Шсл. КОСЫМ, Нсл. 253. кривить, ИСКрИВЛЯТЬ, м гсл. перекатывать. К ры віць, скры віць рот, вочы. Нсл. Роўненька вядзі каня, ня крыві ў бок. 2. обижать. Шсл. Н я мож на, дзет кі, крывіць ст арого чалавека! Ст. Ср. крыўда. Х ай каралі нят ры валыя, я ж душ ою ня кры віў. Н я к р ы віў д уш о й, к а х а н а я, чорным часма пець н я м ог. Крушына: Лебедзь, 28. Соверш. СКрывГць, Нсл. 253. — СКРИВИТЬ. Ар. крыўлиць-яю-яешяе, несоверш.—передразнивать. Нсл. 253. крЫвГцца, кры ўлю ся, крывіш ся, несоверш. 1. коситься, делаться кривым, косым (, кривиться, С.,) Нсл. 253. Вароты кры вяцца, скрывіліся. Нсл. 2. показывать вид неудовольствия, негодования, Нсл. 253; Ар.; Міх. обижаться, Шсл. перекатываться в гримасе, кривиться ( о лице, рте, губах). Н ям а чаго глядзець, ш т о ён крывіцца. Нсл. Н ям а чаго на свайго бацьку крывіцца. Ст. 3. морщиться от боли. Нсл. 253. Д зя ц ё крывіцца неш та, мож а галоўка баліць. Нсл. скрывГцца, соверш. к крывіцца 1, 2, 3. Нсл. 253; Ар. Скрывіўся, як серада на пятніцу. Нсл. КрЫВ1Ч-ЧЯ, предл.-чу; мн. ч.-ЧЫ-ЧОў-ЧОМчамі-чох ( от кроў, крыві)—вел и ко литвин, белорус. Ср. Нсл. 737: "КрЫВІЧЫ может быть произведено от крыві", и в таком случае может значить: кровные, единокровные". Мы, з брат-дзеці, ад аднае крыві, ад аднаго дзеда, ад аднаго прадзеда паходзім. Нсл. 737. Толькі нам, Крыв ічом-Белорусам, можна выткаць подобны абрус. Случчанін. Варшавы гжэчныя" сыны тварылі суд над Крывічамі i катавалі бязь віны. Кавыль: Ростан ь, 39. Быў гатоў ІСЬЦІ на сьмерць я i пакуты, каб не памерлі Крывічы, каб не насілі вечна путы, чужыя войстрачы мячы. Тм. Я зьвярнуўся не адзін а з сынам — нашчадкам КрывІЧОў. Салавей: Сіла, 93. Крывічанін-ша, предл.-іну, зват.-іне, мн. ч. Крывічане, м.—великолитвин, белорус. См. Крывіч. Крывічанка-нкі-нцы, ж.—великолитвинка, белоруска. крывіччына-«ы-не, ж. 1. совокупность всего подлинно великолитовского (белорусского). 2. Крывіччына—Великолитва, Белорусь. Скажу, уклякшы: Крывіччына сьвятая! Ты не памрэш, Крывіччына! Салавей: Сіла, 93. Крывічы, -чоў-чом-чы-чамі-чох,—Великолитва, Белорусь. крывуля-л/-л/. ж. 1. кривой предмет. Шсл. Бярэзіна — нейкая крывуля. Ст. 2. изгиб, кривизна. Гсл. 3. человек с тяжелым характером. Гсл. Уменьш. крывулька-к/, дат., предл. крывульцы, ж.—искривленная продолговатая вещица, напр. ложка, палочка с крючком и т.п. Нсл. 253. Крывулька крывая, а ўсіх кЬрме (лыжка). Рапан. 324. Палец крывулька. Нсл. Нос. як крывулька. Нсл. крывулечка-ч/а-чцы, уменьш. к крывулька. Крывуліца-ўЫ, дат., предл.-ЦЫ, ж.— ЧТО-Л. кривое. Кіну крывуліцу цераз тын на вуліцу, сякачыкі сякуць, Андрэй паварачае ( л Ы Ж К а, Я З Ы К, зубы). Рапан. 324. куывы-вая-вое, 1. кривой. Ар. 2. КОСОЙ (, косоглазый, С.) Нсл. 253; МГсл. Крывы глядзіць сюды, а бача там. Нсл. Рыжага а крывога бойся, як пса злога. Послов. Нсл. 3. перен.—неспокойный, недовольный ничем. Крывому нічым ня ўгодзіш. Нсл. Крывое дзяцё ўсё крыўляецца. Тм. крыўда-ды, дат., предл.-дзе, ж.—обида. МГсл.; Ар.; Шсл.; Нсл. 252. Рабі так, ЯК кажуцы крыўды табе ня будзе. Ст. Жонцы крыўда стала. Н. (Афанасьев, ІУ, 1914, 84). Бог зьвідзіць няхай маю крыўду, якую цярплю ад цябе. Крыўды Бог не даруе. Тм