адылГ 40 адзёць чутно, здараюцца чудосы, дык маю надзею, што мне адрастуць. Татар: Кво вадыс 109. 2. адылі, нареч., облает.—затем. МГсл.; Міх.; Гсл. 168. / нашла гаротніца ў наймы, адылі i ў старчыхі. Гсл.(лод "наймы,\ Няўся чытаць, адылі піеаць. Гсл.(т) няўся). Біць... Ж-жыдоў! Вышла дужа сьмешна ŭ недарэчна. Адылі аказалася, штоёнбыў п 'яны. ЗСД 21. Загадаў мне пан касу кляпаць, адылі йсьці на луг. Нсл. Лета цэлае валачыўся, адылі к зіме дамоў прыцягнуўся. Нсл. Дзядзька змалаціў, адылі стаў атрасаць салому. Міх. Ды зьявіўся Хрыстос міраносіцам, адылі ўсІМ апосталам. Из волочебной песни, Нсл. Свой ясны талент, Богам дадзены, V' зямлю не закапай. Адылі, чуеш, дзяблугадзіне ў спакусе не прадай. Крушына(3ьніч, 1952, Но. 20,5). Троху пагаманіў, адылі пашоў да хаты. Гсл. 3. впрочем. МГсл.; Гсл. адыліж, союз,—а в самом деле, Нсл. однако же. Адыліж праўда! Нсл. адымалка — адымка. Мгл. адыман-ня, предл.-нё; мн. ч.-ны -ноў-ном ны -нам і-нох, м., мат.—вычитаемое, адыманка — ады м ка. Каловічы Вял. адыманьне-мя, предл.-ню; мн. ч.-ні-няў, м., мат.—вычитание. МГсл.; Ар. адымачка-чкі-чцы, ж.—тряпка, которой вынимают горшки из печи. Ар. См. адымка. адыйці', адыйсьці', г\/ под ісьці. а д ы м к а - м к і - м ц ы, ж.—тряпочка(тряпка для вынимания горшков из печи, Ар.) Барада Пар. (Ксл.); Ар.; Ксл. В а З Ь М І а д ы м к у, а д ц а д з і га р ш ч о к. Ар. К а ш у л я чо р н а я, я к а д ы м к а. Ар. адыстар, нареч.—точь-в-точь, необыкновенное СХОДСТВО. Гсл.; МГсл. Наш Юрачка — адыстар татулька. Гсл. Сказаў i думаў, што нос у Васіля адыстар бацькаў. Дзьве душы, 156. адысьцГся,—см. под ісьціся. ад'юшыць,—см. под юшыць. аёй,—междометие боли. Ар. аёй—междометие удивления. Ксл. Аёй, ЯКІЯ п р ы гО Ж Ы Я К в е т к И Лёзна (Ксл.). См. айё. аёу, межд. негодования, отрицания. Дел. Аёу нягож буду рабіць? Сялцо Вельск, у. (Дел.). аяё, крик от ужаса и отболи. Дсп. Аяё, як баліць, ажно съцерпу нетуці. Дел. аяёкаць-аю-аеш-ае; повел.-ай-айма, несоверш.—охать, стонать. Дел. Хворы ўсё будзе аяёкаць. Дел. аяя—междометие удивления. У паноў было ігрышча, а якое аяя! Стих. 2-ой пол. хіх века. См. аяяй. аяяй,—междометие (радостного, Нсл.) удивления. Шсл.; Нсл. 9. Аяяй, якая вял! зная рыба! Нсл. Аяяй, якія прыгожыя грошы! Нсл. Аяяй, як хораша прышлося! Нсл. Аяяй, які сьнег наляпіў вялікі! Ст. аяй,—междометие удивления. Аяй, які ён вЯЛІКІ! Азярышча Аз. (Ксл.). адзёж-ка-ына-ынка,—см. под адзежа. адзёжа-ж ы-ж ы, ж.—платье, одежда (нижняя, как брюки, юбка, пиджак, блуза, кофта И т.п., Ар.) МГсл.; Ар.; Шсл.; Ксл. Шмат паспраўляў сваім дзеўкам адзежы. Ст. Hi адзежы, ні ежы, нічога няма. Ст. Брыль не адзежа — сырапеня ня ежа. Палуянава Гар. (Ксл.). адзежа сьмяротная—одежда, назначенная для покойника. Гатуй адзежу съмяротную. Красьн. (Дел.). Уменыи. адзежка-жкі-жцы. Войш. Каб нГ ежка, ні адзежка, дык была бы грошы дзежка. Послов. Войш. Единств, ч. аДЗеЖЫНаны-не. Няма на ім ніякае адзежыны. Дел. Каб хоць якая адзежына была ў хаце, нічога няма. Ст. Уменьш. адзежынка-нмнцы, (Нсл. 395)—бедная, жалкая одежда. Дел. Якая была адзежына, адзежынка, уся пагарэла. Нсл. Ідзець убогенькая, i няма на ёй ніякае адзежынкі. Дел. адзежны, -ная-нае, прилаг. к адзежа —одежный. Адзежны склад. адзёрж-аваць-ліб,— см. под дзяржаць. адзёрж-авацца-діўя, —см. под дзяржацца. адзервянёласьць, -ці, ж.—одеревенелость. адзервянёлы, -лая-лае—отверделый, одеревенелый. Нсл. 359. Пачуўся супакойны, адзервянелы... го лас. ЗСД 373. адзервянёць,—см. под дзервянець. адзётак- т к у, п р ед л.-т к у, м.—одежда (нижняя). Ар. адзёць, ад зён у-н еш -н е; повел.-нь-нъма, соверш., перех. 1. ОДеть(нИЖНЮК) Одежду), Ар.; Ксл. одеть кого-л.(в нижнюю одежду). Ар. Прич. адзёты—одетый. Шсл.; Ар. Яшчэ п ак у ль адзет ы, абуты й не галодны. Ст. Соверш. прыадзёць—несколько одеть. Ар. С т о н агіх пры адзеў. Кіт. 2966. Несоверш. адзяваць, а д з я ю, а д з ё ш -ё ц ь -ё м -іц ё, а д зя ю ц ь, повел, а д зя в а й -а й м а — одевать (в нижнюю одежду). Ар. 2. обеспечивать кого-л. одеждой, давать возможность носить одежду того или иного фасона, качества и т.п. зьдзець-ну-неш-не, соверш.—снять, скинуть с себя(одежду или что-л. другое надетое), Растсл. снять с себя или с кого-л. нижнюю одежду, упряжь, часть упряжи с лошади. Ар. Зьдзень чорную сарочку. Нсл. 205. Несоверш. зьдзяваць—скидывать с себя ЧТО-Л. ИЗ одежды. Нсл. 205. надзёць, 1. надеть(нижнюю одежду, упряж) Ар. Надзень рукавіцы. Ар. 2. начинить (кишки и проч.). Надзець кішкі. Ар. Надзець курыцу кашаю. Ар. НаДЗЯВаЦЬ-ЯЮ-яёш-яёцЬ-яём-ЯЭЦё, несоверш. к надзець 1, 2. Ар. Прич. надзяваны —начинённый, Ар. фаршированный (начинённый фаршем, С.) НК.: Очерки, Но
Дадатковыя словы
адзёрж-авацца-ді^я, адзёрж-аваць-лі<б, адюшыць, г\і
10 👁