Беларуска-расійскі (вялікалітоўска-расійскі) слоўнік (1989). Я. Станкевіч

 ◀  / 1324  ▶ 
Старонка 578
 ◀  / 1324  ▶ 
кідацца 560 ськшуцца усіх свае дзеці былі; свае пакінуўшы, чужыя мамчылі. Кіт. 129a5. расыгідаць-аю-аеш-ае, несоверш., перех. —мотать, расточать. Ар.; куцуащъ-аюся-аешся, повел.-айся-аймася, несоверш. 1. бросаться (кидаться, с.). Ня кХдайся біцца. Нел. 234. Што ты кХдаешся да мяне з кулакамі? Ст. Кідаецца ка мне біцца. Нел. 2. метаться(кидаться, С.)* Хворы кідаецца, ён ночы кідаецца—лежит, спит неспокойно. Кідаецца бедная ад болю жывата. Нел. 234. Кідаемся то туды, то сюды, адкулъ хлеба дастаць. Нел. 3. кое-как перебиваться. Ар. Паку ль што кідаемся памаленьку. Ст. Соверш. кінуццануся-нешся, возвр.—броситься, кинуться. Кінуўся ў мора. Кіт. 79аЗ. Сабакі кідаюцца, кінуліся на мяне. Нел. закГнуцца, соверш.—завалиться, запропасть. Шел. Нейдзе закінулася мая шапка. Ст. накідацца, соверш.—вдоль, много накидать. Накідаўся ўжо, ідзі аддыхні. раськідацца, соверш. 1. начав кидать, увлечься киданием, раскидаться, разоросаться. 2. расстроиться. Шел. Раськідалася ў Вандзулевых вясельле: мусіць яны дачцэ мала пасагі даюць. Ст. ськідавацца, -дуюся-дуешся, несоверш. —раздеваться. НК.: Очерки, Но. 614. выкінуцца-нуся-нешся, соверш.—выброситься. Гсл. кінуцца,—см. под кХдацца. кхцращи-аюся-аешея, повел.-айся-аймася, несоверш.—отрекаться, чуждаться. Ня кідайся мяне брахніка. Нел. 234. Старого Звычаю кідаюцца. Нел. Отгл. имя сущ. кіданьне-ня, предл.-НЮ. адкідацца, несоверш. 1. отказываться от данного слова. Ад свайго слова не адкідайся. Дел. Не адкідайся ад свайго слова. Нел. 374. 2. отставать, стремиться к отделению, обособлению от корня, к разделу. Ён адкідаецца ад дзядзькі. Дел. Чаго ж ты адкідаешся, адкінуўся ад нашае гурбы? Нел. 374. Соверш. адкінуцца, 1. отказаться от данного слова. Пасуліў дый адкінуўся. Нел. 374. 2. отстать. Нел. 374. См. адкідацца в 2-ом см. ъкщъгщъ-аюся-аешся, 1. презирать, отрекаться от сообщества с кем. Сястрыца, хоць ты одна не адкідайся, калі ўсі акінуліся мяне горкай. Нел. 362. 2. возвр.—нападать, с яростью набрасываться. Чаго ты акідаешся, акінулася на мяне. Нел. 362. акГнуцца-нуся-нешся, 1. соверш. к акідацца в 1-ом см.,—презреть, отречься. Нел. 362. 2. соверш. к акідацца в 2-ом см.,—напасть, с яростью наброситься. Нел. 362. Прич. акГнуты—оставленный в забвении. Ходзе бедны акінуты ўсімі. Нел. 362. н а к ід ац ц а-аюся-аешся, несоверш.—набрасываться, нападать. Ня ведаю, за што ты накідаешся, накінуўся на мяне. Нел. 308. Соверш. накГнуцца-нуся-нешся—наброситься, напасть. Гсл. Яны як зьвяры накінуліся. Жгунь Гош.(Сержп.: Отчет, 15). Накінуўся, ЯК на ліхую шапку. Послов. Нел. пък\}Щ1Щ&-аюся-аешся, повел.-айся-аймася—чуждаться, сторониться когочего-л.( избегать общения с кем, чем-л., С.)- Татачка мой, пакідаешся мною, як НЯ любаю. Из песни, Нел. См. чурацца. Соверш. пакГнуцца. Усі пакідаюцца, пакінуліся мною на чужой старане. Нел. перакГдацца, соверш. прожить кое~как, перебиваясь. Ар. Зімку так-сяк перакідаліся а ўвясну Бог бацька. Ст. перакідацца-яюся-яўшся, несоверш.—переходить на сторону противника. перакГнуцца, соверш.—перейти на сторону противника. перакінуцца словам—сказать мимоходом один другому несколько слов, перакідацца, соверш.—прожить кое-как, перебиваясь. Ня ведаю, як мы перакХдаемся гэты год із хлебам, што жыта не ўрадзіла? Ст. См. перакХдацца. щш\№\щь-даецца—попадаться. 1г. Пракідаецца там-сям. 1г. прыкідацца, 1. наскакивать, набрасываться. Не прыкідайся к імне з кулакамі, я свае маю. Нел. 501. 2. лицемерить, прикидываться, прыкінуцца, соверш. к прыкідаецца во 2-ом зн. 2. лечь на короткое время, прилечь. Ар. Стамаваўшыся, ён прыкінуўся на ложак. Ар. раськідацца-яюся-яўшся, повел.-айсяаймася, 1. распускаться. Будышкі таполі раськідаюцца. Навікі Беш. (Ксл.). Дзервы ўжо раськідаюцца, раськінуліся. Нсл. 2. слишком издерживаться для приема гостей(и проч. без чего можно обойтись, С.)- Не раськідайся дзеля мяне. Нсл. Нсл. 555. 3. разрешаться от бремени, родить. 1г. Яна ўжо раськідаецца, раськінулася. іг. раськінуцца, 1. соверш. к раськідацца в lом зн.— распуститься ( о почках, цветках). 2. соверш. к раськідацца в 2-ом см., слишком издержаться без надобности. Ён то ня вось калі раськінуўся дзеля нас. Нсл. Скупы ня надта раськінецца. Рапан. 155. съкщацца-аюся-аешся, несоверш.— принимать другой вид, делать оборотнем, пнз.; Вят. (Даль.). Чараўнікі, кажуцъ людзі, ськідаюцца ваўкалакамі а чараўніцы катом. Нсл. 582. Ё колькі бабаў, што "ськідаюцца ведзъмаю. " Косіч 18. СЬкГнуцца—превратиться. Растсл.; ПНЗ.; Дел.{под громавы). Щ не чараўніца гэта якая, ськінуўшыся катом, курняўкае а поўначы i дзярэцца ў хату? Нсл. 582. Як съкмуся я малада шэрай зязюляй. Жукова
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

кхцращй-аюся-аешея, перакідацца-яюся-я^шся, раськідацца-яюся-я^шся
1 👁
 ◀  / 1324  ▶