каўбасінец 554 каўнёрац Ум ены й. каўбаска-скі-сцы. Цягні цыган лягкое! I каўбаскі НЯ ЦЯЖКІ. П ослов. Нсл. 240. Шчадрую, шчадрую, каўбаскі чую, дайце каўбасу, я двору панясу. Росуха Імгл.(Косіч, 56). каўбасінец-нца, предл.-нцу, зват.-нча, м.—колбасник. A паручнікі Гавянец Сташковіч каўбасінец а К. Юшковіч. Гордз. Акты ХУІІ, 5. каўбасны-«я č— колбасный. каўбух-уд:А, п р е д л.-у с ё, з в а т.-ў ш а, мн. ч.-Х lХ О ў -Х О М, мн. ч., п р ед л.-Х О Х, м.— ЖелуДОК. Растсл.; ПНЗ. каўбухі', мн. ч.-ХОў-ХОМ, мн. ч., предл.ХОХ—внутренности. Карскі, 1, 298. каўбыр-pfl, предл.-ру, зват. каўбыру, мн. чр ы -р о ў-р о м -р ы -р ам і-р о х, м.— кринка (узкий горшок, С.) для молока. Каўбыр памый, тады малако цадзі. Ксл. каўганка-к/, дат., предл.-цы, ж.—кружка, находящаяся в бане для разливания ВОДЫ. Даўгое Беш. (Ксл.). к&у х£щ-аю-аеш-ае, повел.-ай-айма, несоверш., перех. — ТОЛКаТБ, ОСОбеННО биТЬ кулаком. За што ты яго каўхаеш, каўхануў? Нсл. 240. См. коўх. Отгл. имя сущ. каўханьне-ня, предл.-ню—толкание. Як мяне дзяцюкі любяць! Як выйду на вуліцу, за каўханьням ня відаць мяне. Послов. Нсл. Однкр. каўхануць-ну-нёш-нёцьніцё—толкнуть. Каўхані яго. Нсл. 240. Однкр. кяухнуць-ну-нёш-нёць-нём-ніцё —дать толчек кулаком. Каўхні яго над бок, няхай ня еьпіць. Нсл. Соверш. адкаўхаць—натолкать, побить. Дел. Я яго адкаўхаў. Дел. Однкр. адкаўхнуць-нг-«ёшнёць-нём-ніцё—отразить кого-л. толчком, ударом. П 'яны к імне лезе, я яго адкаўхнуў. Дел. Соверш. накаўхаць—побить толчками. Накаўхалі бакі. Нсл. 240. Прич. накаўханы—натолканный. Твая шыя, відаць, яшчэ не накаўхана. Нсл. каўхацца-аюся-аешся, повел.-айся-аймася, не соверш.—толкаться. Не каў хайся! Што ты каўхаешся? Нсл. 240. Соверш. дакаўхацца—дойти, расталкивая других. Ледзь дакаўхаўся ў царкву. Нсл. 138. каўхёнь-х«я, предл.-хню, зват. каўхёню, мн. ч.-хні-хнёў-хнём-хні-хнямі-хнёх, м. —удар кулаком; кулак. Каўхнём яго з хаты! Нсл. 240. Дай яму каўхня. Нсл. каўдобіна, (Гсл), калдобіна, (Нсл. 241), кулдобіна, (Міх.; Нсл. 25%)-НЫ-не, ж. 1. выбоина колеса (ухаб, С.)- Зьбіваліся ў каўдобінах. Гарэцкі: Песьні, 85. Па дарозе калдобіны. Нсл. 241. 2. яма, образовавшаяся от течения воды весною, или ры твина, Гсл. вы бита, обыкновенно водою, в весенное время, ямка на лугу или на дороге. Ад дажджу зрабіліся калдобіны. Нсл. 241. Гэт у кулдобіну ўвясну выбіла вада. Міх. 3. яма с водою под навесом дерева или кустарника. У калдобіне напіся вады. Нсл. 241. 4. выбоина(углубление, сделанное ударами на поверхности чего-л., С.). Гсл. каўзаньне,—см. п од коўзаць. каўзаць,—см. п од коўзаць. каўзацца,—см. п од коўзацца. каўзануць,—см. п од коўзаць. ®каўзануцца,—см. под коўзацца. каўзёль-З Я Л Я, п р ед л.-З Я Л Ю, мн. ч.-лі-лёўлём-лі-лямі-лёх, м. 1. скользкое место. Гсл. 2. каток, (МГсл.) на льду, каток, гладкий лёд для катания, Воет. (Даль) раскат льдяной. Ён быў на каўзялю. Пустынкі Сян. (Ксл.). Хлапцы каўзаюцца на каўзялю. Нсл. 240. ДзецІ ўсе пашлі на каўзель. Воет. (Даль). Гоцнуўся на каўзялю, аж ледзь устаў. Нсл. 121 (п од гоцацца). 3. ледянка, на которой катаются мальчишки. Каўзель мой разьбіўся. Нсл. 240. каўзнуцца,—см. п од коўзацца. каўзуха-ух/-Г?, ж. к каўзун у вабодвы х знач. каўзун- у на, п р е д л.-у н ў, зв а т.-у н е, мн. ч.-НЫ ноў-ном, мн. ч., п р е д л.-н о х, м. 1. катающийся по льду. 2. ездящий по коленям ребенок. Пасадзі на зямлю гэтага каўзуна. Нсл. каўка-/с/, дат., п р е д л.-ц ы, ж.—галка, Дел. галка, галица. Нсл. 226. Каўкі ядуць У сякую здыхату. Лужасна Куз. (Ксл.). каўкаць-я/о-яеш-яе, несоверш. 1. каркать. Гсл. Бароны каўкаюць, закаўкалі. Нсл. С оверш. закаўкаць. Нсл. 226. 2. есть большими, плохо пережеванными кусками, торопливо пожирать. Гсл. 3. перен.—рыгать при рвоте. Таварыш наш ужо каукае за вуглом. Нсл. 226. 4. перен.—надоедать. Дай дзяцём есьці, бо даўно каўкаюць. Дел. О т гл. им я сущ. каўканьне-нл, предл.-ню, ср.—карканье. Гсл.; Нсл. 226. О днкр. каўкнуЦЬ-ну-неш-не, 1. каркнуть. Нсл. 226. 2. перен.—пикнуть. АнІ каўкні мне! Нсл. 226. 3. издать последний дух, умирая; испустить дух, Гсл. дохнуть, испустить вздох. Ані каўкнуў, так i сканаў. Нсл. 226. Каўкнуў на тый сьвет. Нсл. каўнёр-НЯ/?Л, предл.-няру, зват.-нёру; мн. 4. -няры-роў-ром, мн. ч., п редл.- p o x, м. —воротник. НК.: Очерки, 104.; Ар.; Косіч 227; ПНЗ; Растсл.; МГсл.; Шсл.; Хадулава Куз. (Ксл.); Нсл. 240; Растсл.: Смоленск 149. Хоць ён не піянер, а чырвоны меў каўнер. Колас С'Каласкі", Но. 60-61, 1958 г.). Каўнер Ш Ы рО КІ, а пяты голы. прыхапіць на каўнер—взять в долг. Сяголета яму вельмі муторна прышлося: грэчачка намерзла, там пашлі сухмяні, каноплі ня ўзышлі, давялося mpoxi i на каўнер прыхапіць у купца. Косіч 233. каўнёрац-рцп, предл.-рцу, зват.-рча, м. —манжета. Валожына. Сарочкі вышываныя на каўняру ŭ каўнерцах рукаваў. Сакуны
Дадатковыя словы
адкаўхнўць-нг-«ёш, каўбўх-уд:а, каўзанўцца,—см, каўзанўць,—см, каўзнўцца,—см, каўзўн, каўзўха-ух/->г, каўханўць-ну-нёш-нёць, кяухнуць-нў-нёш-нёць-нём-ніцё, няі, предл.-нярў, предл.-рў, скаласкі, х£щ>-аю-аеш-ае, яіо, ісі
4 👁