кара 541 каралеўства кара-ры-ры, ж.—наказание. Гсл.; Ар.; Шсл. Наслаў Бог гэткую кару на нас. Ст. Кара з табою. Нел. Кара Гасподня на нас. Нел. кара сьмерцю—смертная казнь, мгел. 2. взыскание(наказание за невыполнение или нарушение чего-л.). клря-ры-ры, мн. ч. коры-рау, ж.—кора. Ар. Единст в, ч. КарЫНа-НЫ. караб-ябя, предл. и з в а т.-а б ё, м.—корабль, карабаты, (Шел), карбаты, (Ар.ут аятае—покоробленный, морщинистый. Шел.; Ар. Надт а ж карабатае тваё сукно. Ст. Баба уж о старая, карабатая. Ст. карабаціць, (Нел), карбаціць, Ар.; Гслачу-аціш-аце, несоверш., т р е х.—коробить, допускать коробиться. Ар.; мгеп. Н а сонцу карабаціш, скарабаціш лубкі. Нел. С р. корпацъ. О т гл. имя сущ. карбачаньне-ня, п р е д л.-ню, ср. — искривление неровных форм, образование выпуклостей и впадин от высыхания и т. п. причин. Гэт ыя дош кі дрэнныя, з карбачанъням. Гсл. С оверш. пакарбаціць—покоробить. П рич. пакарбачаны—по коробленный. Пакарбачан, ЯК бы зморшчыўся. Гарэцкі: Песьні. скарабаціць, (Нел), скарбаціць, п ерех., соверш. к карабаціць, карбаціць. Нел. 247. карбаваная рыба—вяленая, провееная рыба, С подрэзами ПО бокам. Кур. (Даль), карабаціцца, (НК), карабаціцца, (Ар.)цішся, несоверш.—коробиться(о досках и ПОД., С.); НК.: Очерки, 226. ЛубкІ, на СОНЦу лежачы, карабацяцца. Нел. 247. Д о ш кі карбацяцца. Ар. С о вер ш. пакарбаціцца —покоробиться. Ар. С оверш. скарабаціцца, (Нел), скарбаціцца, (Ар.)—скоробиться. Ар. Ж онка мая скарабацілася, зн. зацяжарыла. Нел. карабёль-ля, п р е д л.-л ю, зват. кораблю. Па сінім мору карабель плыве. ПНЗ 44. карабёнь-ня, п р е д л.-н ю, мн. ч.-ш-нёу-нёмні-нямі-нёх, м.—короб. Вясна красна, што ты нам вынесла? Вынесла карабень яец — дробным дзетачкам на забаву. Гарцава Стдуб.(Косіч 257). карагод-ду, предл. и зват.-дзе, м. 1. хоровод, МГсл.; Косіч, 87; Растсл.; Воўсішча Сян. (Ксл.); Шел.; Воет., Вят. (Даль) ХОрОБОД, Круговая пляска. Чаго ты сядзіш? Хадзі з намі ў карагод. Нел. 736. Тут i бабы, тут i ўнучкі, yci ўзяўшыся за ру ікі, пайшлі ў вечны карагод. Слава Богу ў род i род. Из вялікод. песьні, Нел. Ой, хто ў нас карагод завядзець? Козіна Пуців. Халанскі, 187. Дзеці вэнь на вуліцы гуляюцъ у карагод. Ст. 2. толпа людей. Войш; Гсл.; Дел. Хлапцы карагодам ходзяць, віншуючы па еяле. Нел. 736. Браццы, як у добры год, пойдзем ад хаты да хаты. Завядзем тут карагод, ці галыш, ці хто багаты. Из песни, Нел. 736. Будзе стаяць ля варот карагод старых. Ельн. (Дел.). Як ён прыехаў на сход, то пераверыўся, што князь навет кіруе ўвесь карагод (тых, што зьберлія на сход). Дзьве Душы, 26. Як пушчу яго (звон) У ход, СКЛІчу Ў міг карагод. Купала: Песьня званара(Спадчына, Ню Ёрк 1955, 106). 3. ряд чего-Л., напр. ряд свай. Смл.; Кал. (Даль). карагод бабак—один или несколько рядов снопов бабак". Карагод" содержит круглое ЧИСЛО коп". НК.: Очерки, 453. Стаяць карагоды бабкаў аўсу. НК.-. Очерки, 449. Бач, карагод бабак наставіў. Гарадок (Ксл.). Вясновых хвояк карагод жывіцай стаму гаіў. Лойка: л. Песьня. Ідуць сабе гады, ідуць, бы карагод бясконца. Гарун(ст. 'Чдуць гады". 4. вереница. Гсл. 5. шум(толпы, С.), беспокойство, общая распря. Ня йдзі да ранды: там карагод справілі. Нел. карагоднік-/кд, предл.-Іку, зват.-іча, м. —участник хоровода,—карагод. Ср. карагодніца. карагодніца-цб/-ўь/, ж.—участница "карагоду '—хоровода. Да яна ж была карагодніца. Козіна Пуців.(Халанскі, 187). карагодны, -ная-нае—беспокойный, многохлопотный. Талакою жаць карагоднае дзела, затое разам збожжа зьбярэш борзда 3 ПОЛЯ. Нел. 736. Нареч. карагодна—хлопотно. Спраўляць у сваім дварэ сьвячу ня толькі каштоўна, колькі карагодна. Нел. карагодзіць-джу-дзіш-дзе, 1. несов. —кружиться, ходить кругом кого-л., вертеться около чего-л. Доўга я карагодзіў каля яго, пакуль грошы свае спагнаў. Нел. 736. 2. колобродить, говорить вздор, блуждать, не сосредоточиваясь ни на чем (о мыслях, воспоминанях). накарагодзіць, соверш. к карагодзіць в 2-ом см. Нел. 736. карагодзіцца-джуся-дз/шся, несоверш. 1. хорохориться, ерепениться. Гсл. 2. суетиться(как бы водя хоровод). Гсл. 3. дружить. Гсл.; Ар. Яны зь ім карагодзяцца. Ар. караголь-ля, предл. и зв а т.-л ю, м.—ястреб перепелятник. Як высока караголь паляцеў. Валькі Сур.(Ксл.). карадлГвы-вяя-вяе—боящийся всякой неприятности, обидчивый, чувствительный. Карадлгвы якатун. Нел. 150(лод якатун). Які ты карадлівы, сказаў табе слова, а ты й заплакаў. Нел. Карадлівага толькі дакраніся, то й закрычыць. Тм. карадзіцца, (Гсл), карадзГцца, (Нсл.)джуся(джуся)-дзішся-дзіцца(Нсп.) 1. корчиться, ежиться, боясь боли; корчиться, преувеличивая вид своих мучений, своей боли, что , что-н. выиграть. Гсл. Карадзішся, якобы баліць. Нел. 2. представляться бедным, скаредничать. Не карадзься, а пастаў гарэлкі. Нел. 229. каралеўства-вя, м н. ч.-вы-ваў, ср. 1. королевство
Дадатковыя словы
джуся(джўся)-дзішся-дзіцца(нсп, карагодзіцца-дж^ся-дз/шся, карагодніца-цб/-^ь, цбі, ікд, ўьі
21 👁