Беларуска-расійскі (вялікалітоўска-расійскі) слоўнік (1989). Я. Станкевіч

 ◀  / 1324  ▶ 
Старонка 522
 ◀  / 1324  ▶ 
вырвацца 504 іспаш вырвацца, соверш.—вырваться. Ар. Hecoверш. вырывацца—вырываться. Ap. урвацца, соверш.—прерваться(прекратиться, C.). Н сл. 664. Урвуцца табе твае хабары. Нсл. Несоверш. урывацца— прерываться, прекращаться. Урываецца мае шчасьце, здароўе. Нсл. уварваньне-ня, предл.-НЮ, отгл. имя сущ. к уварвацца,—вторжение. Ар. уварвацца, -вуся-вёшс я-вёцца-вемс я; прош. вр. уварваўся, уварвалася, соверш. —вторгнуться. Ар. Несоверш. урываццааюся-аешся—вторгаться. іскра, (А р.), скра, (Н сл.уры-ры, мн. ч.-рау, ж. — мельчайшая частина горящего вещества, искра. Хоцъ бы скра была яго сумленьня. Н сл. Собир. ІСКрые-Ь/Я, предл.ыю. Яго па калені ўсыпаў іскрыям. Рагач. (Р ом. III, 161). іскр а к-ака, предл.-аку, зват.-ача, мн. ч., дат.-КОМ, мн. ч., предл.-КОХ, м.—зусешенка в носу. Іскрак з носа выкінуць. К іт. 43а5. іскрыня-ш-w/, мн. ч.-няў, ж. 1. большой сундук. Палотны, сарочкі, адзеж у хаваюць у іскрынях. М іх. 2. в колодце—четырехугольное приспособление в виде сундука без крышки и дна на дне колодца. Ар.; м іх. з. (в мельнице)— приспособление на мельнице, куда сыплется мука из-под жернова. М іх. Уменьш. ІСКрЫНКа-НКІ-НЦЫ— ЯЩИК. На гарэ крутой там гараць агні, сьвяты вечар! А із тых агнёў іскрына упала, сьвяты вечар! Іскрынка упала — крыніна стала, сьвяты вечар! Я. Гладкі: Д у да р.ст р. 30. паштовая іскрынка— почтовый ящик, іскрыначка-ч/а'-і/цы, уменьш. к іскрынка —ящичек, ларец. Іскрыпка-кт, дат., предл.-ЦЫ, ж.— СКрИПКа. М іх. Пакажацца музыка з іскрыпкаю. Гарэцкі: Песьні, 5. Або грай, або йскрыпку аддай. Послов. Рапан. 91. Ён быў добрым музыкам, i меў добрую іскрыпку. Я.Г.-кі: К азк і, Н о. 2, стр. ю. Пакратаў струны іскрыпак. Кавылы Д ум ы, 56. Я пад ягоную іскрыпку....на ліры выславіў цябе. К руш ы на: Т в ор ы, 146. Палцы смыка i струн іскрыпкі ня краталі здаўна. Салавей. Ой, чаму ж, мату ля, жыцъцё йскрыпку дала? Гарун (ст. "М атчын д ар."). Уменьш. ІСКрыпаЧКаЧКІ, дат., предл.-ЧЦЫ, ж. Паслухай, ЯК ён выцінае на іскрыпачцы. Сьвярдлы Беш. (К сл.). Ласкат. скрыпуля-л/. Над скрыпуляю, над собскай ты цяпер не гаспадар. С. М узы ка, 135. Жывая іскрыпка—жена и дети, нк.: Д удар, 187. іс л ім - а м у, предл. и зват.-аме, м.—ислам, магометанская религия. іслам скі-кая-кае, прилаг. к іслам,—Мослем, Могаммедан. К іт. 88а15. Гснасьць-ц/, ж.—сущность, суть. Пан Езус жыве І існасьць Яго. У сел ю б Н. (Д ем ид.: Веров II, 1896, 29). Існасьць у вше. Кавыль: Д ум ы, 22. На існасьць дзён глядзеў няхмура. Кліш.: в. Каліна. См. істасьць, icma 2. М узыка была самой існасьцяй i ўвабрала ўсё ад нараджэньня ŭ na гэтую часіну. К о р зю к. 3 гэных пялёст каў паўст ане спрадвечная існасьць. Д уб.: Н аля 45. Існаваць—существовать, быть. Гсл. Отел, имя сущ. існаваньне—сущ ествование, бытие. Гсл. існуючы, 1. существующий. Гсл. 2. существуя. Гсл. Гены-ная-нае—истый, настоящий, Г сл. подлинный, сущий. ІСПОД-ду, предл. и зват.-дзе, м.—низ вообще {находящийся под чем-л. С.), ДНО П еЧИ, НИЖНаЯ часть какого-л. сосуда, вещи, предмета. Гсл. сыспаду, (С к а р. III, Ц.), нареч. — СНИЗу(с нижнего места, находящегося под чем-л., **С - іс п о д у " с.). Ар.; БН сл. Ісподак-дкя, предл. и зват.-дку, м.—блюдечко. Гсл. ІСПОДКІ, (Г сл.), СПОДКІ, (К сл.; Н сл.)-дак, дкаўіодна ісподка, сп о д ка)—вязаные рукавицы, варежки, мгел. рукавицы, сшивные из сукна или вязаные из суконных ниток, свойлоченных потом. Н К.: О черки, из. Адзень сподкі, бо съцюдзена. Д оўгае Беш. (К сл.). Узім ку ў сподках добра. Г арнова Сян. (К сл.). КІСЬЛЯЧЫЯ сподкі купіў. Н сл. 605. Дзед Ігнат здымае свае паўпудовыя сподкі, дастаець капшук i неўзабаве сам ён увесь хаваецца ў ьиэрых ст аўпох даўкага дыму. Л ы нькоў: Воўчы лог(К алосьсе, 1935 г., Н о. 2, стр. 96). Единств, ч. іспотчына-ны-не. НК.: О черки, Н о. 246. Ласкат. істопчынка-к/, істопчыненка-нк:/. Н К.: О черки, Н о. 246. ісподні, сподні, (А р.; Ш п.уняя-няе—находящийся под чем-л. Сподняе сена гнільлю пахне. Н сл. 605. Сподняя скарынка. Т м. Даставай сподні мяшок. Надзень споднюю сарочку. С т. У цябе відаць сподні спаднік. С янно Беш. (К сл.). іспол-л', предл. и зват.-ле, м. 1. часть реки вверх по течению от плотины. У нас благі ІСПОЛ. С утокі Л ёз. (К сл.). 2. широкий и длинный(искуственный, С.) пруд, нередко среди деревни. НК.: О черки, 486. іспадзёнь-д«л, предл.-дню, зват. іспадню, м.— НИЖНИЙ жёрнов. Н К.: О черки, 327. ГспалГць,—см. под паліць. ІСПаш-Ш 6/, дат., предл.-ШЫ, мн. ч.-ш аў, ж.—потрава, порча скотам засеянного поля. К о ні езныя, рабочыя...на іспашы маюць быць займаваны. Стт. 467. Не маець за іспаш стада браці; бы й засьпеў на іспашы, маець адагнаці да таго пана, чые стада ёсьць, а іспаш маець абвесьці людзьмі староньнімі i акопаваці з тымі ж людзьмі; тагды тый павінен іспаш заплаціці, чые стада ш коду ўчы ніла. Ведзьжа вызваляе толькі стада сьвярэnee, абы на іспашы ня было займавана. Стт. 467. Teae коні каж ны раз іспаш мне робяць. Нсл
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

вўся-вёшс, предл.-акў, чіа, ьія, існўючы, ііцы
7 👁
 ◀  / 1324  ▶