аддаваньне 309 перадаць 4. предоставлять, посвящать. Божа мой, Табе сваё подданства аддаю. Кіт. 4а 14. Божыя паслугі аддавай. Тм. И, стр. 15. аддаваньне-ня, предл.-НЮ, отгл. имя сущ. к аддаваць 1,2,4. аддаць-дам-дасі-дасьць-дамо-дасьцё, соверш. к аддаваць 1,4. Прич. адданы—(отданный, С.)—возвращенный, (Нел. 372) отплаченный, отомщённый. Дел. Гэта хлеб адданы. Нел. Гэта хлеб-соль адданы. Дел. Щ аддана месячная парабкам? Дсг Соверш. пааддаваць—отдать многократно или многим. Расказхюцъ сыну свайму, каб ён пааддавах сёстрах сваіх замуж. Погар (Афанасьев, II, 1914, 195). дадаваць, дадаю( дадаваю)-аёш(-аваеш)-аёць(-авае); повел, дадавай-айма, несоверш., перех. и чаго— ДОПОЛНЯТЬ, Гсл. 1. прибавлять, Гсл.; Нел. 137; Шел.; Ксл. добавлять, мгел. набавлять, мгел. додавать. Мы дадаваем цаны, а вы ня хочаце браць. Нел. 2. возбуждать что. Нел. 137. Ты нам дадаваеш болей жалю. Нел. 3. придавать, сообщать(какое-л. качество, свойство, состояние). Гсл. Дадаваць смаку. Отгл. имя сущ. дадаваНЬНе-НЯ, предлНЮ, 1, (мат.)—сложение. Нел. 137. 2. возбуждение какого-л. чувства. Нел. 137. Дадаваньне жалю, ахвоты. Нел. дадаць, дадам, дадасі, дадасьць, дадамо, дадасьцё; прош. вр. дадаў-дала, дало, дам; повел, дадай-айма, соверш. 1. (к дадаваць в l-ом зн. Дадай яму яшчэ пудоў пяцъ сена. Стрэлішча Беш. (Ксл.). Дадаў роўна да рубля. Ст. Не дадасі й не даясі. Нел. 2. (к дадаваць 2, чаго)—возбудить что-л. Нел. 137. Дадаць ахвоты. Нел. 3. к дадаваць 3, чаго,—придать, сообщить)качество, свойство, состояние). Дадаць хварбы. Ар. даданы, 1. прим, к дадаць в з-ех знач. 2. (гром.)— придаточный. Даданая проказь. даданьне-ня, предл.-НЮ, отгл. имя сущ. к дадаць 1, 2, 3. здаваць, здаю, здаеш, здаець, здаем, здаіцё, несоверш. 1. сдавать. Ар. 2. сдавать, успешно проходить испытание в знании чего-л. Здаваць экзамен. 3. сдавать; прекратив сопротивление, не удержав, отдавать неприятелю. Хто бы мусульманськую веру здаваў, яны, пашоўшы, усіх унівэч абернуцъ. Ют. 11667. здаваць, здаць лічбу,—см. под лічба. здаць, здам, здасі, здасьць, здамо, здасьцё; прош. вр. здаў, здала-ло-лі, соверш. к ўздаваць" 1,2,3. надаваць. Госьці шмат гасьцінцаў надавалі дзяцём. надаць, надам, надасі, надасьць, надамо, надасьцё; прош. вр. надаў, падало, надам, соверш. 1. (чаго)—наделать чегол.(в высшей степени, Ар). Шел.; Ар. Надаў пылу цэлую хату. Ст. Ах, надаў ты работы тут! Ст. 2. (каму)—побить кого. Ар.; Шел. Добра надаў яму ў каршэнь. Ст. Ср. даць—дать трепку. 3. испортить воздух. Шел.; Ар. Нехто ужо надаў, аж нос верне. Ст. надало, безл ич.—угораздило. Нел. Надало табе падысьці пад гэты час. Нел. См. собіла. падаваць, несоверш., каму што, 1. подавать. Надавай, а я буду прымаць. Ар. 2. быть ПОХОЖИМ на КОГО. Смаленшч. 3. со в ер ш.—дать корм нескольким ИЛИ многим штукам скота. Ар. Падаваў каровам. Ар. С о в ер ш. падаць, падам, падасі, падасьць, падамо, падасьцё; прош. вр. падаў, падала-ло-лі; п о вел, падайайма—подать. Ар. Падай імне кош. Ар. паддаваць, поддаю, паддаеш-аёць-аешаіце, несоверш. каму што, 1. подсоблять, поднять на плечи тяжесть. Ар.; Шел. Я буду насіць мяхі а ты паддаваць мне. Ст. 2. (чаго)—прибавлять более к чему, Нел. 440. прибавлять пар к ване, Тм. усиливать, делать более ощутительным(какое-л. действие, качество, и т. п.). Поддавай яму розак часьцей, дык i паправіцца. Нел. Шмат паддаваеш, паддаў вады; ня можно на палку ўседзіць. Нел. 3. в некоторых играх преднамеренно отдавать противнику(шашку, карту и т. п.). Паддаваць карту. Ар. 4. чарами, колдовством причинять болезнь, вред. Гсл. 5. подносить отраву. Нел. 440. См. паддаць 5. паддаваць духу—воодушевлять, мгел. паддаць, поддам, паддасі, паддасьць, паддамо, паддасьцё; прош. вр. паддаў, поддала-ло-м, соверш. 1. (к паддаваць 1, 2, 3, 4). 2. {к паддаваць 5, чаго)—поднести отраву. Яму зельля паддалі, дык i захварэў. Нел. Паддадзены хлеб як зьеў сабака, дык i здох. Нел. Не хварэў бы, калі б не паддадзена было яму. Нел. 3. паддаць сябе—подчинить себя. Ён мех сам сябе паддаць да судоў мусульманськіх. Ют. 65, 6. паддаць духу, ахвоты—ободрить, Гсл. придать охоты, подзадорить(поощрить, С.) Шсл. Яшчэ поддай духу, каб аж грымела! Ст. Поддай ахвоты, дзяцюкііст. перадав&ць-даю-даеш-даець-ем-іце, несоверш. 1. давать лишнее, больше следуемого. Ар. Можно перадаваць, перадаць пры куплі, плацячы за купленае вышэй, чымся яно варта; перадаць солі ў гаршчок; перадасі ў рабоце, калі будзеш рабіць болей, як належыцца. Перадаем таксама ў вымаганъню, у ганеньню іншых. Ар. С о вер ш. перадаць-дам-дасідасьцъ-дамо-дасьцё—дать лишнее, более
2 👁