Беларуска-расійскі (вялікалітоўска-расійскі) слоўнік (1989). Я. Станкевіч

 ◀  / 1324  ▶ 
Старонка 326
 ◀  / 1324  ▶ 
датуркацца 308 аддаваць датуркацца,—см. п од туркацца. датурыць,—см. п од турыць. датурыцца, см. п од т у р ы ц ц а. датута, нареч. 1. до ЭТОГО места. Нел. 144. 2. до этих пор. Нел. 144. См. дагэтуль. датыканьшк/яя, м.—приспособление для оканчивания ткани на ткацком станке, чтобы нитки оставалісь меншие. Бяльсл. Надабе паправіць датыканьнік, каб ніткі былі каротшыя. Хведараўка Краснап. (Бяльсл.). дат-ыкаць-ь/кнуўб,— см. п од ткаць II. даводца-цы, о б щ.—доводчик-чица, Нсл. 136. доносчик-чица. Пакажы даводцу гэтае справы. Нсл. 136. даводчы-чага, даводчая-а?—доносчикица. Нсл. 136. Вазьміцеся за даводчага, даводчую. Нсл. даводзячы-чая-чае, 1. доказывающий ЧТО-Л. Стт. 1529. 2. ucm.—истец. Стт. 1529.... а тот даводзячы, другімі сьветкамі не асматрэў. Стт. 1529, УІІІ, 15. старана даводзячая—истец. Стт. 1529, сл. дав-одзіць-есыр,— см. п од весьц і. дав-одзіцца-ггьф'ся,— см. п од в е сьц іся. даволяй, нареч., облает. — давОЛІ. Шел. даволі, нареч.—ДОСТаТОЧНО. Гсл.; Ap.; Дукора Сьміл. (Шел.); Варел.; Бяльсл. Д а в О Л І б уд зе а д н а го тв а й го слова, а вы е д зем а д гэт у ль д алёка, к во Вадыс, 263. давольле-ля, п р е д л.-л ю, cp.—об изобилии чего-л. Дел. 172. П а л я ц ім, га л у б к а, з ім н о ю: у МЯНе давОЛЬЛе. Круцілаўка Ельн. (Дсл.). да-вораваць-а р а ц ь,—см. п од ар аць. даваж-аваць-6/ць, см. под ва ж ы ц ь. Д ЛВЯЖ КЯ-Ж КІ-Ж ЦЫ, ж.—довесок. Нсл. 136; БНсл. П я н ь к у пр ы н я л і б ез д а в а ж к і. Нсл. давал-акаць-ячы,— см. п од в а л а чы. давал-акацца-ячб)ся, — см. п од в а л а ч ы ся. давальны, грам.—дательный (падеж), давацель-ля, предл. и з ш т.-л ю, м.—дающий. Бельскі п. (Дсл. 171). даваць, даю, даёш, даёць, даём, даіцё; повел.-давай-айма, несоверш., перех. 1. давать. Кажан раз давае ўбогаму. Нсл. 126. Давайма гуляць! Ст. 2. давать корм скоту. Ар. Пайду даваць каровам. Ар. 3. несоверш. к дацъ" 3,5. даваць карысьць—приносить пользу. Ар. Сад даецъ карысьць. О т гл. им я сущ. даваньне-ня, предл.-Н Ю; мн. ч.- н і- н я ў. Ар. 4. с от рицанием: не даваць—лишать(оставлять кого-л. без чего-л., С.), мгел. Даваць волю рукам. Языком што хочаш мялі, а рукам волі не давай. Ар. Не даваць(ня даць) спуску,—см. п од спуск. даваць у зубы—посовывать развязанные снопы при молотьбе в барабан молотилки. Шсл. Мікіта будзе даваць у зубы, а ты падаваць на стол(падавацъ яму снапы на стол малатарні). Ст. даць, дам, дасі, дасьць, дамо, дасьцё, дадуцъ; повел.-дай, дайма; прош. вр.-даў, дала, дало, далі ( с отрицанием: ня даў, не дала, не дало, не далі), соверш. 1. дать. Ар.; Войш.; Раст.; Северск. 138. ДасІ рукамі а бёрыш нагамі. Послов. НК: Пособ. 128. даць круга—идя, делать круг вместо прямого пути. Ар. Усіх памятуйма, паку ЛЬ дамо рады. Гарун: Белр. марш. 2. д а ть к о рм с к о т у. Ар. Даў каню. Ар. 3. назначить, определить: дать. Даць работу. Даць гасподу. 4. д а т ь тр е п к у, п о б и т ь. Шсл.; Ар. Ну й даў жа я Максіму; будзе ведаць, як чапацца! Даў яму кія й мяла й таг о яшчэ мала. П ослов. Ст. Даць по вуху. Ар. 5. дать возможность, разрешить, не препятствовать: дать. Дайце яму прамовіць Мала даюць часу на воддыш. ня даць—л и ш и ть ( о с т а в и ть к о г о - л. б е з ч е г о - л., С.) МГсл. даць карысьць—принести пользу. Ар. даць драла—дать тягу. Выскачыў з хаты ды драла. Ст. даць ходу —убежать. Палуж Краснап. (Бяльсл.) дых ту даць, задаць—с и л ь н о до с а д и т ь, н а п у г а т ь, з а г н а т ь, п р и ч и н и ть б о л ь ш о е б е с п о к о й с т в о, Гсл. с и л ь н о до с а д и ть и л и н а п у г а т ь, Шсл. д а ть в з б у ч к у. Ар. Даў яму добр ага дыхту, будзе помнець! Ст. Задам табе такога дыхту, што ў духі зь цябе выпра! Ст. даць жару—дать нагоняй. Шсл. Ну й дам ж а я хлапцу жару! Ст. даць славу—восславить. Гсл. даць духу,—си#, п од дух. як піць даць,—см. п од піць. даць у пяту,—см. п од пята. даў ладу—шутливое замечание на хвастовство в знач. "не так уж ты постарался". Варел. Ну, ты там ужо й даў ладу. Варел. даць круга—и д я, с д е л а ть к р уг в м е с т о п р я м о г о пу т и. Ар. бяз дай прычыны, бяз даньня прычыны, —см. п од прычына. дало, безлич. — собіла. I дало ж табе гэта зрабіць! Ар. П рич. даны(/?эд к а дан), дана, ср. дана; мн. ч. даны; даты, (Нсл.) —д а н н ы й. Нсл. 127. Датае табою назад аддаў. Нсл. аддаваць-ваю-ваеш-вае, аддаю, аддаеш, аддаець, 1. возвращать, отдавать. Ар.;Нсл. 372. Што ж ты не аддаваеш пазычанага? Нсл. Адоль аддаець грошы. Ар. 2. резонировать. Шсл. У вялікім пакою добра аддае голас. Ст. Іскрыпка не аддае голасу. Ст. 3. (чым)—иметь какой-л. привкус, припахивать чем-л., отдавать. Нсл. 372; Войш. Цэбар аддаець соснаю. Войш. Пшаніца аддавае прытхляю. Нсл. Ад хвойнага вядра вада смалою аддавае. Нсл
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

ггьфся, даводчая-а?—доносчйк, дат-ыкаць-ь/кну^б, датыканьшкіяя, датўркацца, йца, максімў, ьікнуўб
3 👁
 ◀  / 1324  ▶