Беларуска-расійскі (вялікалітоўска-расійскі) слоўнік (1989). Я. Станкевіч

 ◀  / 1324  ▶ 
Старонка 30
 ◀  / 1324  ▶ 
аблога 12 аблёзлы аблога-гі, дат., предл. аблозе, ж. 1. —запущенная нива (предлог, Гсл., залежь С.) Нел. 348; Ксл.; Дел.—залежь, целина, непашь. Смл. (Даль). Узьдзерці аблогу. Нел. Я падымаў сядні аблогу. Косы, ВІЦ. (Ксл.) Надабе аблогу падняцъ на лён. Русінава, Сян. (Ксл.) Запрог коні й давай дзерці аблогі ў гэтага пана. Вельск, уезд (Дел.) Узьдзер аблогу. Дел. См. дзірван. Аблогаю зарасло поле. Нел. 2.—осада. Ст. акты. Ср. аблягаць (под легчы). аблогам,' нареч.: ляжаць аблогам—быть тяжело больным, м іх. Жонка аблогам ляжала. аблогаваць-гу?—заростать дерном. Нел. 348. Шва твая ўжо даўно аблогуе. Нел. аблогавы-яяя-яя?—к запущенной ниве относящийся. Нел. 348. Аблогавае, а не лугавое сена. Нел. абложаць (абложыць, Дел.)-жаю-жаешжае, несоверш. 1.—быть в запустении, покрываться дерном. Нел. 348; Дел. Поле абложыць. Дел. 2.—дичать. Дел. заабложаць, соверш. 1.—запустеть, покрыться дерном. Нел. 348. У добрага гаспадара зямля не абложае, не заабложае. Нел. 2.—одичать. Без паноў вы чыста заабложылі, жывіцё, як сьвятыя. Дел. абложжа-жа, предл.-ж у, м.—окраины луга. Ксл. Абкасіў абложжа. Копцевічы, Чаш. (Ксл.) абложны-няя-няе, 1.— к запущенной ниве относящийся. Нел. 348. Абложнай накасіў травы. Нел. 2. —(о болезни): заставляющий долго, не вставая, лежать в постели. Нел. 348. У яго аб ложная хвароба, няборзда ачуняе. Нел. 3. —затяжной (дождь). Дел. Пашоў ложны дождж. Дел. абложына-ны, дат., предл.-не, ж.— аблога (в 1-вом смысле). Нел. 348. ПусьЦІ каня На абложыну. Нел. аблой-ою, предл. и зват.-ОЮ, м.— ИЗМОрОЗЬ. Ксл.—шереховатый снег. Дел. Гэт кі сяньня аблой! Лоўжа, Cip. (Ксл.) Сядні ішоў аблой. Асінава, Аз. (Ксл.) Увясну стаўся аблой. Лугі, Пор. (Дел.) аблом-леваць, абламіць,—см. под ламіць. аблона-ны, дат., предл., ж.— поле ровное, открытое, не занятое посевом. Нел. 348. Пусьці каня на аблону. Нел. У сё відаць, як на аблоне. Нел. аблоніна-«б/-«е—одна аблона". Коні ходзяць на аблоніне. Нел. 348. Аблоніну загарадзіў, няма йдзе коні пусьціць. Тм. аблонь-ш, ж. 1.—обширное, ровное пространство земли, поляна (не занятя посевом, С.) Нел. 348. Бацькаўшчына сьнілася б мая, i лясы i ветлыя аблоні. Крушына: Лебедзь, 22. На аблоні вечар млявы лёг І слухае ЦІШКОМ. Крушына: Творы, 86. Аблонь, аблонь! Дзе ж ніва, дзе ж, якую дзед араў? Салавей: Сіла, 41. 2.—низменное луговое пространство. Гсл. аблоньне-ня, дат., предл.-НЮ, ср.— ОЬширное, ровное ространство земли, поляна (не занятая посевом, С.) Нел. 348. Жаўнеры занялі цэлае аблоньне. Нел. аблаежлівы-яяя-яяе—разборчивый в еде. Ксл. Парасё дужа аблаежлівае. Сухарукава, Аз. (Ксл.) аблаяць,—см. под лаяць. абладзіць,—см. под ладзіць. аблазіць,—см. под лезьці. аблажэньне-ня, предл.-ню, ср.—осада. Ксл. Ну, i аблажэньне ж гэтага гораду было! Балдыкова, Аз. (Ксл.) См. аблога. аблажыць,—см. под лажыць. а бл аж ы ц ц а,—см. под лажыцца. аблам I-ца, предл.-ме, м. 1.—мех. Нел. 347.— мех, шуба. Гсл.; БНсл. Поў абламу зайцаў трэба на шубейка. Нел. 2.—бруствер. Гсл. аблам II-ма, предл-ме, м. 1.—облава. Ксл. Сягодні быў аблам на ваўка. Шапурава, Сур. (Ксл.) 2.—напор, натиск толпы. Дел. абламам—натиском, напором, Дел. толпой. Бабы абламам пашлі ў маліны. Дел. абламіцца,—см. под ламіцца. аблап-іць-ляны,— см. под лапіць. аблава-вы-ве, ж.—облава, мгел. аблавух-хя, м.—шапка с ушами. Нел. 349. Аблавух надзеў, дык i ня чуе. Нел. аблавуха-xi-yce, ж.— коническая, на бараньем меху, крытая сукном шапка с пришитыми наушниками и воротником. НК: Старцы, Но. 26. Уменьш. аблавушка-ШК7шцы. НК: Старцы, Но. 26—шапочка мужеская с ушами. Нел. 349. Надзень на дорогу аблавушку, цяплей будзе вушам. Нел. аблавухі-хяя-хяе—вислоухий. Кур. (Даль) ; Ксл.— с большими ушами. Шел. — ушастый (Дел.)— долгоухий. Кур. (Даль); Нел. — имеющий отвислые уши. НК: Старцы, Но.26. Конь нейкі аблавухі. Ст. Купіў аблавухую шапку. Ст. Шчанё ты аблавухае. Ст. Ты дужа аблавухі. Луб'ева, Аз. (Ксл.) Аблавухі сабака, парсюк. Нел. Асёл ты аблавухі. Дел. аблавуша-шь/-шы, ж.—белый полевой гриб. Аблавуша — грыб подобны да гаварушак i апенек, спадыспадзьдзя ЧОрная. Каровы яе ядуць. Хведараука, Краснап. (Бяльсл.) аблег-чы,-чь/гя,— см. под легчы. аблёзлы-лая-лае,—полинявший (выцветший, С.), оголенный от шерсти или волос. Шел.; Ар. Вуй, які гадкі хлапец! нейкі аблезлы від! Ст. Работнік у скураным аблезлым кульку. ЗСД
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

лубева, чьігя, шьі
16 👁
 ◀  / 1324  ▶