Беларуска-расійскі (вялікалітоўска-расійскі) слоўнік (1989). Я. Станкевіч

адхінуцца 270 xfpa 2. сторониться, отстраняться. См. адхінуцца 2. 3. ОТЛучаТЬСЯ. См. адхЫуЦЦа 3. Соверш. адхінуцца, 1. ОТКЛОНИТЬСЯ, (Шел.; Дел.) отворотиться. Нел. 382. Зараз вялікі гад адхінецца, тый камень ад сьцяны лізьнецъ. Ельн. (Дел.). 2. посторониться; отстраниться. Гсл. Адхініцеся, дзеці, з варот, бо авечкі гоняць ІЗ ПОЛЯ. Варел. 3. ОТЛУЧИТЬСЯ. Шел.; Кацельня Пц.; Забалаць ля Язны Дз. Гаспадар нейдзе адхінуўся на гумно. Ст. захінацца-аюся-аешся; повел.-айся-аймася, несоверш. 1. заветриваться чем. Нел. 190; Шел.; Ксл. Захінаецца, захінуўся каўняром ад вет ру. Нел. 190. Бабы захіналіся ў хуеткі. Гамолка. 2. прятаться за предмет. См. з а х і н у ц ц а 6 2ом знач. Соверш. захінуцца, 1. закрыться. Шел.; Ксл. З а х і н і с я т ы ля п е й. Ст. З а х і н і с я, б о З Ь М е р з Ь Н е ш. Канавалава Куз. (Ксл.). Ён з а х і н у ў с я й па д п е р а з а ў с я, а ў с ё т р а с е ц ц а а д хо л а д у. Варел. З а х і н і с я ху с т к а ю п е р ад НОЧЫ п у е т к а ю. Кавыль: Пад зорамі, 67. 2. спрятаться за предмет. Шел. Захініцеся, хлопцы, б о паліца едзе. Варел. Захініся за вугол ды рабі, што трэба. Ст. нахінацца, несоверш.— наклоняться. Нел. 323; Гсл.; Дел. Сучча нахінаецца, нахінулася дужа. Нел. Не нахінайся нізка — пролезет. Ст. Давай нахінацца й хавацца ў кусты, ЦІ знойдуцъ ЯНЫ нас. Дел. Соверш. нахінуцца—наклониться. Нел. 323; Гсл. Яблынка, куды нахінулася? Смол. у. (Дел.). Яблына нахінулася. Нел. Нахініся галавою. Нел. Дзерва з т угі на зямлю нахінулася. Купала: Пераклад Слова а полку Ігоравым. Прич. нахінуўшыся. Дзерва набок нахінуўшысЯ. Дел. прыхінацца, несоверш. 1. приклоняться к чему, Нел. 515. прислонятся. Гсл. Не прыхінайся да сьцяны. Нел. Да грудзей маіх прыхінаешся. Крушына: Лебедзь, 14. 2. приучаться, приобретать наклонность к чему. Нел. 515. Прыхінацца да гаспадар КІ. Нел. 3. оказывать расположение к кому-чемуЛ. См. прыхінуцца в 3-ем знач. 4. склоняться на что. Нел. 515. Пан не прыхінаецца на маю просьбу. Нел. Соверш. прыхінуцца, -нуся-нёшся-нёцца-нёмся -ніцёся, 1. прислониться, Гсл. прижаться. Шсл. Прыхінуліся адно да аднаго ды гавораць ціхенька. Ст. Прыхініся да мяне. Нел. 515. Дзяцё прыхінулася да свае мамы. Варел. 2. присесть(поместиться, приютиться, С.) в защищенном месте. Шел. Каб дзе прыхінуцца каля дзерва ды папалуднаваць. Ст. 3. оказать расположение к кому(или к чему, С.), оказать помощь. Варел. Суседзі прыхінуліся й памаглі ў бядзе, як мы хварэлі. Варел. Барджэй ён прыхінецца да чужога, а не да свайго. Ст. 4. приклонить голову, Гсл. прислониться, найти убежище. Дел. 725. Я засну тут пад дубам, прыхінуся К яму. Ельн. (Дел.). А, Божухна Ты мой, куды ж нам цяперака прыхінуцца? Смол. у. (Дел.). 5. склониться на что. Нел. 515. Пан ня прыхінуўся на маю просьбу. Нел. прыхінёньне-«л-«ю, отгл. имя сущ.—ОХОта, наклонность. Нел. 515. расьхінацца, несоверш. 1. раскрываться, растворяться. (Дел. 787). Калаціліся сьцены, зьвінела шкло, расьхіналіся вокны. Дудзіцкі(Бацьк., Но. 376-377). За СІгнёў сто парасьнік пачаў радзець, пачаў расьхінацца, паказуючы жоўта-шэрыя лапіны паляны. ЗСД 245. 2. размахиваться в разные стороны. Дел. 787. Вароты ад ветру расьхінаюцца. Дел. Крысы махаюцца, расьхінаюцца. Дел. Соверш. расьхінуцца, 1. раскрыться. См. расьхінацца. 2. размахнуться в разные стороны. сьхінацца, несоверш., возвр.—наклоняться, нагибаться. Нел. 626. несоверш. к СЬХ Інуцц а во всех знач. Сучча н і з к а с ь х і н а е ц ц а, с ь х і н у л а с я. Нел. Соверш. сьхінуцца, 1. наклониться, (Дел.) нагнуться. Нел. 626. См. с ь х і н а ц ц а. 2. да чаго, на што—склониться, незаметно перейти к чему-л., принять какоел. направлениеў речи, разговоре), принять, признать какое-л. мнение, убеждение. 3. (перен.) д а ча г о, на шт о —склониться, согласиться на что-л., поддавшись уговорам, убеждению. Ня кажнае дзерва выхінаецца добра. Нел. Соверш. выхінуцца—выгнуться. Нел. 100.- Сьцяна выхінулася вон. Рака выхінулася каленам. Нел. ухінаць, несоверш.—укрывать со всех сторон. Соверш. ухінуць—укрыть со всех сторон. Надабе ўхінуць хлеб настольнікам. Прич. ухінуты—укрытый со всех сторон. ухінацца, 1. укрываться со всех сторон. 2. страд.(к ухінаць)—быть укрываему со всех сторон. Ён(хлеб) кладзецца еярод столу i ўхінаецца белым абрусом. Я. Г-і: Казкі Но. 3, стр. 6. ухінуцца, соверш. к уХІНаЦЦО 1,2. Деепр. наст. вр. ухІнууШЫСЯ. хінь I, хіні, ж.—пустяки, Дел. 958. Справа хіньню разыйдзецца. Тананыкіна Росл. (Дел.), хінь И, отгл. междомет.—пропади. Дел. 958. Хінь твая га лава! Дсп. хіра, (Варел.Уры-ры; мн. ч., род.-раў, ж. 1. болезненное состояние, Нел. 678. болезнь, Гсл. болезненное изнеможение. Пек. Ня я бю, вярба бёць, за тыдзень Вялікдзень; хіра ў лес, хіра ў лес, a здароўе ў косьці(кажуць на Вероніцу, бючы вярбою). Ap. Хіра табе ў косьці. Нсл