Беларуска-расійскі (вялікалітоўска-расійскі) слоўнік (1989). Я. Станкевіч

гужам 242 пагукаць гужам, нареч.— в е р е н и ц е й, г у с ь к о м. БНсл. Паехалі гужам. Нел. 124. Каровы гужам ідуць з поля. Тм. Жоравы ў вырай лятуць гужам. Гсл. Уменыи. гуЖЫКам, во см. наречия — п р я м е н ь к о, р о в н е н ь к о, п о с л е д о в а т е л ь н о. Дел.— г у с ь к о м. У гэтым жбане нетуці нічога, толькі зь яг о пашоў гужыкам дымок. Дел. Гужыкам гусі лятуць. Тм. гужба-бы, ж., собир.— с в и т ы е до в о л ь н о т о л с т ы е п р у т ь я ( б е р е з о в ы е, д у б о в ы е), и с п о л ь з о в а е м ы е пр и с в я з к е б р е в ен в " к л е й н і", п л о т ы. Янк. н. См. віцьцё, пярэвіцьце. гук, (Скар: Ц.)гтсу, п р е д л.-к у, м. 1. зв у к. Гсл.; ПНз.; Ксл.; БНсл. Г у к па ч у у ды т у д ы, а т а м — Ч Э р ц И Смалянцы Чаш. (Ксл.). П а ч у у г у к Л І р ы. Цэлеш(Ярылау агонь). Я к к а г о ( ч а р а ў н і к а) м а г і л у п р а б і в а л і, з м а г і л ы г у к в ы ш а ў, с л о в а к а р о в а ра в е ц ь. Смл.(Дсл.) 2. гу л. МГсл.; Гсл.; Нел. 125. 3. б а с ДУДЫ. НК: Дудар, Но. 16. 4. г о в о р. Нел. 125. Мы чулі гук людзёў. Нел. 5. зо в. Гсл. У лесе выйду на твой гук. Гсл. 6. е д н. ч., р о д. гу к а; мн. ч. - К І - К О У - К О М - К І, мн. ч., п р е д л.-к о х — н е х о л щ е н н ы й с а м ец с в и н ь и. Ар. Уменьш. ГуЧОК. Ар. 7. (ед. ч., род. гука, о рост.)—п о б е г, м о л о д о й с т е б е л ь ра с т е н и я. 3 аднаго зярняці было 30 каласоў. Значыцца, 30 гукоў было. Крэва, Аш. На яблыне шмат сухіх гукоў. Ст. Hi воднага сухога гука не пакінуў — усе абрэзаў. Ст. См. пагон. гук, отглаг. частица— о з н а ч а ет у д ар СО з в у к о м. Нел. 125. Гук сякіраю ў сьцяну. Нел. Гук палкаю па галаве. Тм. гукала-ла, общ.— б а л а г у р. Нел. 124. Гукала дурны! сам ня сьпіць i другім спаць не даець. Нел. гукала, 1. дружек. Дел. Гукала мой прышоу. Дел. 2. Д р у ж о к на свадьбе. Ягор'е Дараг. (Дел.), шафер. гукаліца-чь/-Ч&*» ж., зоол.— в о д я н о й б ы к и л и в ы п ь. Дел. Ужо гукаліца прыляцёў. Солава Пар. (Дел.). гукалкі, мн. ч.— ш ам п и н ьо н ы. Ельн. (Дел.), гукам, нареч. 1. МНОГО, МНОЖеСТВа. Юрсл. На рынку ўсяг гукам, толькі б яры ды каб гроты. Юрсл. 2. у с и л и в а ет з н а ч е н и е гл. " г у к а ц ъ ". А тыл лётае, гукам гукае i меччу махае. Дел. гуканьне-ня, предл.-ню, 1. б е с е д а, р а з г о в о р. Нел. 124. Гуканьню гэтаму канца ня будзе. Нел. 2. стучание, производя гул. Нел. 124. Гуканьням пабудзіў дзяцё. Нел. гуканьне-яя, предл.-НЮ; мн. ч.-ні-няў, 1. ВЫКЛИК. НК: Игры, Но. 25. 2. зо в, НК: Игры, Но. 25. з о в, к л и к а н и е. Нел. 124; Ксл.; БНсл. ГукаНЬНе вЯСНЫ. НК: Игры 41. Ня слухае ён твайго гуканьня. Юрсл. Ня чуў я твайго гуканьня. Нел. 124. 3. приглашение. Юрсл. Каб бяз гуканьня іці — гэта ж надабе вочы ў сабакі пазычыцъ. Юрсл. Прич. туканы—кликанный, (Нел. 124) приглашённый. Юрсл. Кусім хадзілі, толькі Мархва яшчэ ня гукана. Юрсл. Мяне ня гуканага пакінулі аднаго ў лесе. Нел. гукапераймал ьны, -ная-нае— зву коподржительный. гукаперайманьне-ня, п р е д л.-н ю, ср.—звукоподражание. БНсл. гукаваць-кус, несоверш.—быть в периоде случки (о свинье). Ар.; Міх. Съвтъня гукуе. Ар. Соверш. пагукаваць. Ар.; Міх. Нашая сьвіньня даўна пагукаваўшы. Ар. гукавы-вая-вое—звуковой. МГсл. гукаць-аю-аеш-ае; повел.-ай-айма, несоверш. 1. говорить, Прыдруйск, Пустынь Дрыс.; Люцынь;Дз.; Смл., Кал.(Даль) беседовать, разговаривать. Гсл.; Нел. 124; Лепле(Чачот); БНсл. Гукалі быццам набор будзе. Смл., Кал.(Даль). Гукайце, гукайце, дый дзела помніце. Нел. Ня гукайце, не гаманіце: цар не забудзецца пра нас. Блус: Рэч Старавойта. Могилевские Губ. Ведомости, 1862(Карскі, I, 72). Просьле гэтага я глянуў, i вось, дзьверы рашчыненыя на неба i першы голас, каторы я чучу, быццам голас трубы, гукаючы 3 ІМНОЮ, сказаў. Луцк.: Аб'яўленьне, 4:1. Сымонка сядзіць, кура, i дзьве кумы ля яго прымасьціліся, гукаюць.{Ъа\хък.,Но. 16/500). Ад гэтых сініх вод павінен я далёка падацца аж туды, дзе шапацяцъ лясы, дзе г укае з лазой над возерам асока, ды на шнурох калышуцца аўсы. Грамыка ("Апошняе даруй"). Соверш. прагукаць, — провести время в разговоре(проговорить, С.) Нел. 521. Вы цэлую ноч прагукалі, калі ж будзеце спаць. Нел. 2. забавлять, (Нел. 124) развлекать разговором. Гукай, пагукай дзяцё. Нел. 3. стучать, производя гул. Нел. 124. Чым ты там гукает, гукнуў? Нел. гукнуць-ну-нет-не, однократ. 1. промолвить. Нел. 125. Гукні толькі слова, то й пабачыт. Нел. Гукнуў, тто й слухаць ня можна. Нел. Ат паў слова ня гукну у. Нел. 2. стукнуть, падая. Нел. Нетта гукнула ў клеці. Нел. агукаць, соверш.— оговорить, оклеветать. **Я агукала яе", спавядалася жонка. Пц. Прич. агуканы—оклеветанный. Несоверш. агукаць—оговаривать, клеветать, загукаць, соверш. к гукаць 1, 3. нагукаць, соверш. 1. наговорить. Гсл. 2. настучать. пагукаць, соверш. 1. поговорить, (Гсл.) побеседовать. Нел. 438; БНсл. Пагукай яму аба мне. Нел. Пагукайце мяжсобку, паку ль я схаджу па гарэлку. Нел. 2. (перех.)—позабавить(разговором, С.) Нел. 438. Пагукай мало га. Нел