Беларуска-расійскі (вялікалітоўска-расійскі) слоўнік (1989). Я. Станкевіч

гукаць 243 гукацца разгукаваць(разгукаць? C.) -кую-куешкуе, несоверш., п ер ех.—развлекать разговорами. Нсл. 548. Трэба разгукаваць, разгукаць яе, бо яна дужа засмуцілася. Нсл. Не разгукуй дзяцяці, яму спацъ пара. Нсл. С оверш. рьзгукацъ-аю-аеш-ае, 1. развлечь разговорами. Нсл. 548. Расплакаўся бедненькі,ледзь разгукалі. Нсл. 2. разбить ударом(что-н. издающее гул, С.) Нсл. 548. Гукаючы так, гаршчок разгукаеш. Нсл. гукаць-аю-аеш-ае; п о в е л.- а й - а й м а, н е с о верш. каго, 1. звать, кликать, Шсл.;Гсл.;ПНЗ; Нсл. 124; НК: Старцы, Но. 73; Буда Кашалёва Гом.; Дел.; Н.(Чачот); БНсл. ЗВаТЬ, приглашать. Юрсл. Мае дзяды вясну зялёную гукалі. Бялевіч. Гукайце ўсіх маліцца. НК: Старцы92. Хто ў полю паціхеньку гукае? Там Агатка свае маткі шукае. Хоцъ гукай, ХО Ц Ь И Я гукай, Н Я ЗНОйдзеШ. И з сир. песни. Н сл. Зьнібее сэрца й дапрацы гукае. МГсл., перадмова, III. Хто мяне гукаў? Ст. Я гукаў, а ты ня чуу, — заснуў ці што. Юрсл. Гукай усіх, будзем за стол садзіцца. Тм. Дабраслаў, Божа, песьні зачынаці, Вясну-красну гукаці. Гарцава Стдуб.(Косіч 257). Русалкі сядзелі дый дзеўкі гукалі. Вадзьвінка Імгл.(Косіч 14). Гукаю д\Х. Кавыль: Думы 13. Гукае Край Забраны ў паход. Тм. 61. Вясна прышла, што чакалі, выглядалі, да сябе даўно гукалі. Гарун(Вясна"). Гу-ужэ-э-віч! Гу-у-жэ-э-віч! — гукаў нехта Лявона. Дудзіцкі("Бацьк., Но. 1-2/437-438). гукаць у госьці, да столу—просить, приглашать. НК: Очерки, Но. 654. С оверш. пагукаць, каго—позвать, Гсл.; Шсл. покликать. Нсл. 438; БНсл. Пагукай тату абедаць. Нсл. Трэба бацьку пагукаць, хай ідзець сьнедацъ. Ст. П рич. пагуканы—позванный, покликанный. О дн о кр а т. пагукнуць—окликнуть. Нсл. 438. Пагукнілюдзёу на помач. Нсл. 2. ( д а к а г о)—взывать, обращ аться, призывать К чему-л. О дн о кр а т. агукнуцьн у - н ё ш - н ё ц ь - н ё м - н і ц ё —окликнуть. Дел. А г у к н і я ш ч э ра з! Дел. } 3. восклицать. Т о в а р у с т а н е ў с і м! гу к а л і ЯН Ы. Няміга(Бацьк. Но. 16/560). С оверш. ВЫГуКНуЦЬ-не-неш-не— в О С К Л Ы К Н у т Ь. А в о съ i к а р ч м а! — в ы г у к н у л а Н а т а л я. Ю. Жывіца(Прыйсьце, Но. 1). 4. ( н а к а г о) - кричать на кого. В ы ш а у а д з ін ч а л а в е к н а д в о р, д ы к б а ч а ё н, ш т о н а п р у г м е н і к а л я к а б ы л ы ў в і х а е ц ц а в о ў к. Ён п а ч а у г у к а ць н а я г о. Крывічы Уселюбск. в. Н.(Демид: Веров. 1896,11, 144). Тужэй С Ь Ц Я г н у у с у п о н ю, з ь е х а ў ш ы з да р о г і, к а б лю д з і на я г о НЯ гу к а л і. Дудзіцкі (Бацьк. Но. 49-50/435-6). 5. (о песни)—петь. Дзяк гукае ў царкве. Ст. разгукаць—распеть. У лесе тым з ж а л е й к а й с а л а ў 'ін а й i п е с ь н ю ра з г у к а л і н е о д н у — п р а яр, п р а чы р в о н ую к а л ін у, п р а ШЭ р ую ЗЯЗЮ ЛЮ І СОСНУ. Лойка: Л. песьня. 6. аукать. МГсл.; Ар. 7. причитывать по покойникам. Дел. Гукаць бацькоў. Дел. гукнуць-ну-нёш-нёць, однократ. —ПОЗвать, (Дел.) кликнуть, Гсл.; Шсл.; Нсл. 125; БНсл. позвать, пригласить. Юрсл. Бабуся гукнёцъ із вуліцы дзяцюкоу. Косіч57. Гукні браценьніка. Нсл. Гукні там малацьбітоў, няхай сьнедаць ідуць. Гсл. Гукні, няхай ідзець есьці. Юрсл. Спраўлялі ігрышча i гукнулі ўсіх суседзяў. Тм. Мой родны край мяне гукнуу да працы. Грамыка("Апошняе даруй"). ІдзІ С Ы Н К У, 2 У К Н І бацьку, хай дамоў ідзе. Ст. 2. воскликнуть. адгукаць, несоверш.—отзывать от кого, чего-л. Соверш. ацуукпуць-ну-нёш-нёць —отозвать. Нсл. 372. Адгукні яго ад гэтае кумпані. Нсл. згукаць-аю-аеш-ае; повел.-ай-айма, несоверш.—сзывать, Нсл. 203. скликать. БНсл. Згукай работнікаў на абед. Нсл. Однократ. згукнуць—созвать, скликать. Нсл. 203. Прич. згуканы—скликанный из разных мест. Нсл.; БНсл. Народ згуканы чакае. Нсл. нагукаваць(нагукаць? С.)-к ую -к уеш Куе,' повел.-куй-куйма, несоверш., перех.—накли кивать. Нсл. 303. Н е н агукавай на сябе б я д ы. Нсл. Соверш. нагукаць(нагукаць? С.)—накликать. Гсл.; Нсл. 303. Н агукаушы бяды, ня ўб о р зь д зе яе збудзеш. Нсл. 303. прЫГуКИЦЬ, несоверш., перех.— призывать. Прыгукалі слуг. Малюкіна Пар. (Дел). Однократ. щъ\гукнуцъ-н\'-нёш-нёць-нёць-нёмніцё, 1. созвать, Дел. призвать. Ён прыгукнуў сваю радню. Дел. 2. призвать в причитании покойников. Дел. Досыць мы пілі — прыгукнём бацькоў. Дел. Ня бось, мой сынку, у цябе шмат памірала — прыгукні іх! Ельн. (Дел.). Соверш. прыгукаць—призвать. ъъ\гук&цъ-аю-аеш-ае; п о в е л.- а й - а й м а, несоверш.—вызывать. Гсл.; МГсл.; Нсл. 80; БНсл. Ідзі выгукаць людзёў на сход. Госьміра Сян. (Ксл.). Выгукай, выгукні людзёў на сход. Нсл. О д н о к р а т. ВЫГуКНуЦЬ, -Ну-Неш-Не —вызвать. Нсл. 80; Дел.; БНсл. ВыгукнІ 3 хаты Багамола. Дел. Збудзе ў душы абраз дауна пражытага часу i выгукне асаблівЫ Я пачуваНЬНІ. Дзьве Душы 103. 2.—см. под гукац ь 3. Соверш. выгукаць-я/оаеш-ае; повел.-ай-айма—вызвать. Нсл. 80. Ледзь вы гукаў я го з карчм ы. Нсл. гукыщъ-аюся-аешся, несоверш. 1. ударяться обо что. Нсл. 125. Гукайся сам аб сьцяну. Нсл. Соверш. гукнуцца-нуся-нешся —удариться обо что. Нсл. 125. Дзяцё гукну лас я аб лаўку г алоў каю. Нсл. Соверш. дагукацца—продолжить разговор до известного времени. Нсл. 137. Дагукаліся да сьвету. Нсл. Соверш. нагукацца—наговориться, набеседоваться. Нсл. зоз. Не нагукаліся яшчэ удзень, i ночы гукаюць. Нсл