грым 237 грыцук гры м—отглагольная частица, означ. быстрый въезд с грохотом. Дел. Толькі зьберліся ў храпя зьбегаць, а тут госьці грым у хату. Юрсл. Госьці грым на панадворак. Нел. Нявестанька грым на дворышча. Смл. (Дел.). грЫМОШЫЦЬ-Шу-ШЫШ-ШЯ, несоверш., перех. —бить кулаком в плечи. Шел. Грымоша а грымоша яго кулаком у плечы. Раўнапольле Сьміл. (Шел.). гр ы м ота-оты -оц с, ж. 1. (сильный и продолжительный, Шел.) гром, МГсл.; Шел. шум от грома. Дел. Цэлую ноч была грымота. Ст. 2. (ч а щ е м н. ч. грымоты)—ворчание, брюзжание, брань. Юрсл. Щ уймется ты з грымотамі? Юрсл. Пачалася грымота. Тм. грЫМОТШК-/к\ м., б о т.— ТМИН. Helichrzsum. нт б(БНсл.). См. кмен. грымак-якл, предл.-аку; мн. ч.-К І-К О ў, мн. ч.. предл.-кох, м. 1. тумак(удар в плечи кулаком, С.) Шел. Надаваў яму ў плечы грымакоў. Амельна Пух. (Шел.) даць, надаваць, надаць гры мака [у плечы]—ударить. Янк. н. Надаць грымакоў. 2. старая лошадь. Шел. Паку ль заехаў на Сваім грымаку, начало днець. Амельна Пух. (Шел.). гры мацёць-ачу-аціш-аціць, н есоверш. 1. сильно греметь. Шел. Восъ гром грымаціць! Ст. Соверш. загрымацёць—(сильно, С.) загреметь. Шел. Восъ гром вялікі загрымацеў! Ст. 2. грохотать. Едзе борзда, аж грымаціць. Ст. . , гры м ёньне-ня, п р е д л.-н ю, 1.—грымота 2. Юрсл. Уніміся з грыменьням: людзі сьмяюцца. Юрсл. 2. прич. к грымець 1,2. гры мёць-млю-міш, несоверш. 1. греметь. Гсл.; Ар.; Нел. 122; Юрсл.; Шсл.; Дел. Гром грымщь. Юрсл. Ну й грымела сядні ночы! Ст. П ри ч. н аст. вр. ГрЫМЯЧЫ—Гремучий. МГсл. С оверш. адгры мёць— отгреметь(о громе). Шсл. Ня будзе болей гром у: адгрымеў сваё. Соверш. загрымёць—загреметь. Нел. 122; Ар. Гром загрымеў. Нел. 2. о грохоте телеги, о езде. Дел. Грымяць калёсы па дарозе. Дел. 3. (сильно, С.) кричать на других, Шел.; Янк. I. ворчать, бранить, Юрсл. бранить, обвинять. Янк. I. Як сьпіць, тады ня грыміць. Юрсл. Прышоў, кажу, сюды грымець. Янк. I. Наш бацька грыміць а грыміць. Ст. 4. катить, ехать скоро. Нел. 122. Нашыя ўжо грымяць. Нел. С оверш. нагрымнуць—с шумом наехать, нагрянуть. Нел. зоз. Нагрымнулі сваты. Нел. Нагрымнулі госьці з усіх бакоў. Тм. Н агры мнула, безлич.—наехало с шумом, нагрянуло. Нел. 303. Нагрымнула гасьцей. Нел. С о в ер ш. прыгрымнуць—прикатить. Нел. 122. Сваты прыгрымнулі. Нел. Нашыя ўжо прыгрымнулі. Нел. С оверш. уЗГрЫМНуЦЬ —быстро взъехать. Нел. 52. Hi адтуль, ні адсюль узгрымнулі на дворышча сваты. Нел. 5. (и рон.)— ехать, ПОЯВЛЯТЬСЯ. Юрсл. Тры дні мінула — грыміць із сутнікамі: схадзіла замуж. Юрсл. Зьберлі, выправілі, як у людзей. — што ж ты думает — грыміць назад: нарабіўся ŭ зарабіў. Тм. грымнуць(грынуць)-н'-нсш-«с, о д н о к pam. 1. грянуть. Нсл. 122. Гром грынуў. Нсл. Бунтарское грымнула слова. Купала(Безназоўнае", 1925, 8). 2. с грохотом взъехать. Нсл. 122. Неўспадзеўкі грымнулі сваты на панадворак. Нсл. 3. м гн овен но ударить по лош адям, покатить, Нсл. 122. Грымнулі ўсі разам з двара. Нсл. 4. упасть с грохотом. Нсл. 122. Так i грымнуў воб ЗЯМЛЮ. Нсл. грымёцца-лнцця, ст рад., безлич. к грымець 2. Юрсл. Грыміцца табе ідзень, i ўвечары, спакою няма. Юрсл. Соверш. грымнуццануся-нешся—сильно удариться. Шсл.; Ар. Грымнуўся галавою аб дзьверы. Ст. грымячы—см. под грымець 1. грымзаніна-ны-w?, ж.— каракули. МГсл. грыміла-уш, м.—ворчун. Юрсл. 3 грымілаю жыць — нэрвы натрэпеш. Юрсл. гры мнуць—см. п од грымець. гры мнуцца—см. под грымёцца. гры ш ча-чя, п р е д л.- ч у; мн. ч.-чы-чаў 1. место, где происходит 'ігрышча". 2.—ігрышча. Нсл. 122. гры танка-нкі-нцы, ж.—верхняя часть дыхательного горла, гортань, грыва-вь/; мн. ч.-вы-ваў, ж. 1. длинные волосы на шее некоторых животных, грива. Ар.; Шсл. Каню трэба пастрыгчы грыву. Ст. грыўка-ул:/-ўуы, а) ум ен ьш. к грыва 1. Хорошая грыўка ў каня. Ст. б) подстриженные впереди волосы у женщин. Ар. 2. подводная или прибережная мель, коса(у реки). Цымборскі. 3. курган на возвышенном месте среди болота, покрытый лесом. Дел. Лось на грыве капыты суша. Ялаўка Прышчынск. в. Росл.(Дсл.). гры ўка-ўкі-ўцы, ж. 1. финский овес. Кушляны Аш. Мы сеем авес-грыўку. Кушляны Аш. 2.—см. п од грыва 1. грыуня-ш'-н/, ж.— монета в 20 грошей, 10 копеек, Гривна. Ар.; Селядцова Беш. (Ксл.); Нсл. 121. Грыўню даў за паправу сякіры. Нсл. У велич. грыуняга-яг/-язу. Не пашкадуй грыўнягі, купі гасьцінца. Нсл. 122. грыцук-к*й, м.— веретенник. ЗТ(БНсл
Дадатковыя словы
вьі, грымнуць(грынуць)-н>'-нсш-«с, грымошыць-ш^-шыш-шя, грыцўк-к*й, грыўка-ул:/-ў^ы, купала("без, мацёць-ачў-аціш-аціць
24 👁