Беларуска-расійскі (вялікалітоўска-расійскі) слоўнік (1989). Я. Станкевіч

 ◀  / 1324  ▶ 
Старонка 256
 ◀  / 1324  ▶ 
гвозд 238 губляць гвозд, гвазда; мн. ч.-ды-доў-дом, мн. ч., предл.-дох, м.— ГВОЗДЬ. Войш.; Нсл. 111; Пск. (Даль), Без гвазда нічога ня зробіш. Нсл. Сказаў, як гваздом прыбіў. Нсл. Прыкраmaŭ гвозд добранька. Нсл. 503.( под прыкратаваць). Гвозд так прыкратан, што ніяк ня вырвеш. Тм. Уменьш. гваздокдка, м н. ч., дат.-К ОМ, м и. ч., предл.-К О Х, м.—ГВОЗДИК. Войш. гваздочак-чкя, ум еньш. к гваздок. Павесіла на залатым гваздочку. Семяшкова Стдуб.(Косіч 238). гваздаць, -аю-аеш-ае, н е с о в е р ш., т р е х. —бить сильно, как бы вколачивая гвоздь. Нсл. 111. За што ты яго так гваздаеш? Нсл. О днократ. гваздануць-нунёш-нёць-нём-ніцё—ударить сильно. Нсл. 111. Як гваздану па галаве, дык i ўсьнеш тут. Нсл. Соверш. прыгваздаць—приколотить палкой (и т.п., С.) Нсл. 498. Прыгваздалі злодзея да паўсьмерці. Нсл. Соверш. разгваздаць—разбить, пробить. Нсл. 546. Галаву табе разгваздаю, калі ты яшчэ дакучаць імне будзеш. Нсл. гвазьдзіковы-яял-вяў, б о т.—гвоздичный. Нсл. ili. Гвазьдзіковы цьвет. Нсл. гвалт(Гвалт, Ар.)-лту, п р е д л.-л ц е, м. 1. крик, скандал, Шсл. шум, крик, суматоха. Нсл. Цэлую хату нарабілі гвалту. Ст. Як поднялi гвалт — цэлы гармідар! Навікі Куз. (Ксл.). 2. насилие. Ст.; Гсл.; Ксл., насилие, грабёж, разбой. Нсл. 111. Не рабіце гвалту над удавою! Котава Сур. (Ксл.). Напаўшы, гвалт учынілі. Нсл. 3. призыв на помощь. Нсл. 111. Гвалту нехта крычыцъ на возеру. Нсл. На гвалт звоняць. Нсл. Крычыцъ, як на гвалт. Тм. 4. во см. м еж дом ет ия—призыв На ПОМОЩЬ для защиты от насилия. Шсл.; Ар.— караул! Гвалт, ратуйце, людзі! Ст. гвалтоўна, нареч.—насильно. Нсл. 111; Гсл.; Ксл. Гвалтоўна забралі ўеё йпашлі. Дубнікі Сян. (Ксл.). гвалтоўнік-/*07, предл.-іку, зват.-ІЧО, м. —насильник. Ксл. Гвалтоўнікі напалі на двор i аднялі каня. Нсл. lll. Злавілі гвалтоўніка ŭ павялі ў міліцу. Рубеж Беш. (Ксл.). гъ&птоуяы-ная-нае, 1. насильный(насильственный, C.) Нсл. lii. Гвалтоўны вянец. Нсл. 2. сильный, Нсл. lll. бурный, стремительный. Гвалтоўны град палажыў пшонку. Нсл. 3. немедленно нужный, необходимый. Гвалтоўная справа. Нсл. lli. Гвалтоўная патрэба. Тм. гвалтам, н ареч.—насилием, насильно. Гсл.; Нсл. 111; Шсл. Лясьнік гвалтам адабраў сякіру ў мяне. Ст. Гвалтам узям а павялі. Нсл. Гвалтам аддалі замуж. Тм. гвалтаваць-тую-туеш-туе, н есо вер ш., перех. 1. насиловать. Гсл.; Ксл. Гвалтуюцъ людзёў, а да чога гэта? Картышы Сур. (Ксл.). 2. кричать караул". Абы што, дык i гвалтуе. Ст. гвязда-дь); мн. ч. гвёзды-дау, ж.—звезда. Ластсл. Р а б І Л І гвязду. Альманы Стол, р., Полесье(Полесье, стр. 62). Бяруцъ гвязду й прыходзяць пад окно. Тм. См. зорка, зара. губа I-бы-бе, ж.—губа(часть тела). Шсл. Адвесіў свае губы. Ст. Уменьш. губка-бкібцы—губка. Ар. У дзяцяці обсыпала губкі. Ст. г у б а \\-бы-бе, ж. 1.—губка,(мягкий, пористый остов некоторых видов низших многоклеточных животных, служит ДЛЯ МЫТЬЯ, С.) Гсл. 2. плодовое тело гриба-трутовика, вырастающее на стволах или корнях деревьев. Янк. I. Калісь курцы насілі крэменъ, крэсіва й губу. Выкрасае агню й прыкура. Янк. губка-бкі-бцы, ж. 1. ум еньш. к губа"II, 1. 2. (у м е н ь ш. к губа" II, 2.)—трут из берёзовой губы. Нсл. 123. 3. губка для высекания огня. Шсл. Дай губкі прыкурыць. Ст. губаткі-гаяк, мн. ч., б о т.—губоцветные. [Labiatae]. НТ 6. губаты-тая-тае—губастый( Юрсл. под грыбазьдзіла), имеющий отвислые большие губы. Нсл. 123; БНсл. Губаты конь. Нсл. губ\и&-цы-цы, ж.—мера нитей в основе холста, имеющих протяжение от одного угла строения да другого. Нсл. 123. Шэсъцъ губіц выткала палатна. Нсл. См. губка, съцяна 3. губІЦЬ-блЮ-бІШ-бе, н е с о в е р ш., п е р е х. 1. терять. Гсл.; Ар.; Нсл. 123; Ксл. Ня губі часу. Пятніцкая Беш. (Ксл.). Час толькі губіш, згубіў. Нсл. 123. 2. портить(включительно до невозможности употребления чего, С.) Нсл. 123. Ня губі тапара. Нсл. 123. Каня згубіш, з губ i у надта гонячы. Тм. П рич. гублены—порченный(до невозможности употребления, С.) Нсл. 124. Ты мне такую й даў губленую касу. Нсл. О т гл. им я сущ. губёньненя, п р е д л.-н ю —порча(до невозможности употребления, С.) Нсл. 124. Даў на патрэбу, а не на губенъне. Нсл. 3. изводить со свету, Шсл. губить. Каб было каму съвет губіць.—поговорка о заносчивом ничтожестве. Ар. губляць-яю-яеш-яе; п о в е л -яй-яйма, м н ого к р а т.—терять. Ар.; Шсл.; Ксл.; Гсл. Яму што НІ дай — губляе. Смалякі Гар. (Ксл.). Нашто ты кажны раз губляеш грошы? Ст. О т гл. им я сущ. ГублИНЬНе-«Л, предл.-Н Ю. Ар.; Гсл. С оверш. пагубляць—порастерять. Ар.; Нсл. 437. Пярсьцёнкі свае пагубляла. Нсл. Да чые ж то жоначкі на месяцу жалі, сярпы пагубЛЯЛІ? Из песни, Нсл. ЗагубГць, соверш. 1. утратить. Шсл. Ня ўмеў шанавацца: загубіў своё шчасъце. Ст
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

гвалтаваць-тўю-тўеш-тўе, гвяздў, гублйньне-«л, гўба"ii, гўбу
1 👁
 ◀  / 1324  ▶