згаляць 186 галуза згаляць каго-што—приводить в нищенское положение, разорять до крайности. Нел. 202. Ляидар згаляе нас. Нел. Соверш. згаліць каго-што, 1. привести в нищенское положение. Нел. 202. Ляндар чыста згаліў нас. Нел. 2. сорить. Ар. Прич. зголены, 1. доведенный до нищеты. Нел. 202. Усі людзі зголены аканомам. Нел. 2. соритый. Ар. прагаляць—пробривать. Прагаляюцъ лоб. Ср. абгаляць, агаляць. Соверш. прагатць-лю-праголіш-ле— пробрить. Нел. 520. Прагалілі лоб. Нел. П р и ч. праголены —пробритый. Нел. 521. Праголены лоб. Нел. выгаляць—выбривать. С оверш. выгаліць —выбрить. выгаляць вочы—таращить глаза. Шылавічы Дух. (Дел.). С оверш. выгаліць вочы— ш и роко раскрыть глаза, посмотреть с удивлением на К О ГО -Л ибо, Траецкае Пар. (Дел.). ВЫТараЩИТЬ глаза. галіцца I-люся-лішся, несоверш. на кагошто— зариться, Сакуны 75; Войш.; Міх.; Барс.; Ксл.; БНсл. с алчностью(страстью, С.) желать, стремиться к чему. Нел. 108. Ён толькі на яе дабро галіцца. Мікалаёва Куз. (Ксл.). Галіцца й сам ня ведае на што. Нел. Дзяцюк надта галіцца на яе. Гсл. Галіцца із сваімі падпаскамі пасъвщъ. Дел. Хт о не жаніўся, той галіцца; хто ажаніўся, той каіцца. П ослов. Міх. Хлапец ня вельмі галіцца часацъ клёпкі. Сакуны 75. О т г.1. им я сущ. галеньне-ўя, п р е д.i.-н ю; м н. ч.-ніняў—страстное хотение чего. Нел. 108. А дно толькі галеньне наша, а не вось якое дабро. Нел. С оверш. пагаліцца на што—позариться(польститься, Дел.) Войш.; Міх.; Растсл.; Ксл.; Нел. 434; БНсл.; Дел. Пагаліўся ехацъ. Нел. Пагаліўся на лягкія заработ кі. Тм. П а га л іў с я на т акое сьмяцьцё. Храпавічы Куз. (Ксл.). ПагалІХ'СЯ На чужое дабро. Нел. 108. Пагалілася малада На вЯЛІК\'Ю худобу. Няўзорава Стдуб. (Косіч 10). Хворы пагаліўся яблычак зьесьці. Mix. Пагаліўся на чужое добрае. Дел. Пан пагаліўся на добры кавалак зямлі. ЗСД92. С оверш. паўзгаліцца—изъявить сильное желание. Гсл. Соверш. угаліцца, 1.—страстно возжелать чего. У згаліўся з намі ехацъ. Нел. 108. 2. ( г каго-што)—страстно привязаться к кому или чему-либо. У га Мус я ў дзяўчыну. Нел. 46. Угалі лас я бегацъ на ігрышча. Тм. Соверш. узгаліцца—сильно возжелать чего-либо, вопламениться желанием к чему-либо. Нел. 52. Узгаліўся на чужое дабро. Нел. галіцца И; прош. вр. галілася, без.ш ч.—прояснятьсяў погоде). Гсл. Галіцца на небе, пагода б vдзе. Гсл. галГцца-Л/ОСЯ, голішся, н есоверш., в о звр. 1. бриться. Нел. 117; Гсл.; Ар.; Войш.; Ксл.; БНсл. Пойдзем галщца ягонай брытваю. Стаішча Чаш. (Ксл.). П рич. ГОЛены—бритый. Ар.; Нел. 116. Голеная галава. Нел. Голены лоб. Тм. О т ел, и м я сущ. галёньне-НЯ, п р е д л.ню—бритьё. Ар.; Нел. 116. За галеньне некрутаў дадзена хвэлъчару. Нел. С оверш. пагалГцца—обриться, Нел. 117. побриться. Ар.; БНсл. Не замінай, пакулъ ён голіцца, паголіцца. Нел. Надабе к съвяту пагаЛІЦЦа. Бабінічы Віц. (Ксл.). 2. делаться бедным. Нел. 117. Соверш. згалГцца—(обнищать, С.) дойти до крайней нищеты. Нел. 202. Ад вялікіх падачкаў усе еяло згалілася. Нел. загаляцца, н есо вер ш.— обнажаться. Нел. 165. Нашто ты загаляешея? Нел. Соверш. загалГцца—обнажиться, подняв край одежды. Гсл.; Ар.; Нел. 163. Загаліўшыся, р ы б у ЛОвЯЦЪ. Нел. галка-лкі-лцы, ж. 1. небольшой шар. Нел. 108. Кругла, як галка. Нел. См. апучка. 2. рыбная клёцка. НК: Очерки, 31. галачка, ум еньш. 1.—шарик. Нел. Галачку зрабіў з хлеба. Нел. 2. ум еньш. к галка 2. галкі-кая-кае—палкий до чего. Дел. Да дзевак галак. Дел. Ср. галіцца. галуб-гбя, п р е д л.-у б ё, зва т.-ўб б7 мн. ч.-быб о ў-б о м -б ы -б ам і-б о х, м.— голубь. Ар.; МГсл.; Пушкары Сян., Заронава Куз. (Ксл.); Дел. У кош ыку вядуцца галубы. Ст. Залілася сьлязьмі любах — не забудзъея, мой галубе. Гарун: Габруська. С обир. галуб'ё. Дел. Паляцела галуб 'ё на дубе, заст аліся НедаростаЧКІ. Інькава Парэцк. (Дел.). У м ен ьш. галубок-б/с*}, предл.-бку, зват. галубку; мн. ч., дат.-бком, мн. ч., вин.-бкі, мн. ч., предл.-бкох— ГО ЛубчиК. Шел.; Ар. Мой ты галубку, паслухай ты мяне! Ст. галуба-бь/, ж. (Гсл.; БНсл)— ГО Л убка. Дел. Кума-гал'уба, даруй імне! кажуцъ малёнькія дзеці, занураючыся у ваду. Дел. Уменьш. галубка-бкі-бцы— г о л у б к а. Ар. галубачка-чкі-чцы, ум ен ьш. к галубка — г о л у б у ш к а. Нел. 117. Галубачкі мае вы! Нел. Ласкат. галубухна-нь/— г о л у б у ш к а. Нел. 117. Маму хна галубухна! Нел. галубнік-/кт7, предл.-іку, м.— ГО ЛубяТНЯ. У м ен ьш. галубнічак. (Галуб) задумаў ляцецъ V галхонічак. Козіна Пуц.(Халанский 155). галуза-зб/, общ. 1. чрезвычайный шалунНЬЯ, Нел. 108. неугомонный шалун, Гсл.; БНсл озорник, шалун, Ксл. проказник, ПОВеса(? С.) шалун, Воет. (Даль) сорванец. БНсл. Галуза гэты акно пабіў. Сянно(Ксл.). Ах ты, галуза, ты! Яшчэ ён хваліцца. Ст. За гэтым галузаю ня можна нічога зрабіць. Нел. I ў каго такая галуза пашла? Юрсл
Дадатковыя словы
бьі, біс, вйн.-бкі, вялік\ю, галеньне-^я, галубё, галхбнічак, галўб-гбя, галўбачка-чкі-чцы, галўбе, галўбка-бкі-бцы, галўбку, галўбнік-/кт, галўбухна, галўбухна-нь, галўза, галўза-зб, збі, ліося, ньі, пагаліхся, предл.-бкў, сбритый, сбрить, ікт
5 👁