гадзі'ць 179 адгаджацца гадзіць-Эжг, годзіш-дзн, несоверш. каму, 1. у го ж д а т ь. НК.: Старцы 82; Ap.; Шсл.; Гсл.; Ксл.; Нсл. ll; Дсл. Сумон толькі гадзіў сваім заказьнікам. нк.: Старцы 82. Цяжка ўсім гадзіць— ня ўгодзіш. КурынаВіц.(Ксл.).#ня Шабе годзе. Мамойкі Беш. (Ксл.). Годзіш яму, як ліхой скуле; у вадным не дагадзі i ўсё прапала. Нсл. С оверш. дагадзГць,— у г о д и т ь, сдел а ть у г о д н о е. Нсл. 137; Шсл.; Дсл. Дагадзіў матцы. Дел. Добра дагадзіў мне, сынку! Ст. Табе ніколі не дагодзіш. Нсл. Бог нам ніколі не дагодзе. Нсл. Тыя ж, што жывуць подле цела, Богу дагадзіць Н Я могуць. Луцк.: Ліст Паўлаў да Рым. 8:8. С оверш. загадзіць-джу-дзіш, а) за д о б р и т ь, Шсл. р а сп о л о ж и ть В СВОЮ п о л ь зу. Варел, б) п о м и р и т ь, у д о в л е т в о р и т ь. Нсл. П ри ч. загодж аны, а) з а д о б р е н н ы й. Лякай, каторы выносіў грошы бабе, быў ад яе загоджаны i падняўся уткнуць шпільку, которую баба дала. Н. (Афанасьев, III, 1914, 105). б) у д о в л е т в о р е н н ы й. Нсл. 165. Загоджаны за крыўду. Нсл. Соверш. падгадзіць—п о д л а д и ть ч т о - л. к с т а т и, к о в р е м е н и, в у д о б н ы й ча с, Дел. п р и н о р о в и т ь. Ну, браце, падгадзіў ты к абеду. Дел. Во яна імне падгадзіла — зьбіраюся йсьці на абед, а яна імне абед цягне. Тм. Соверш. угадзГць— у г о д и т ь, у д о в л е т в о р и ть к о г о л. Цяжка ўсім гадзіць — ня ўгодзіш. Курына Віц. (Ксл.). 2. кагось— н ан и м а ть, у с л а в л и в а т ь, БНсл. д о г о в а р и в а т ь. Ар. Мужчыны пашлі гадзіць пастуха. Ст. Гадзіць, згадзіць на год работніка. Нсл. 115. 3. кагось зъ кімсь—м и р и ть дв е п р о т и в н ы е с т о р о н ы. Ар.; Шсл.; Нсл. 115. Ты ІХ годзіш, а яны ў вір глядзяцъ. Нсл. 1115. Соверш. пагадзіць, перех. — П ОМ ИриТЬ. Ар.; Нсл. 436; Ксл. Я ІХ пагадзіла. ГрадкіСур. (Ксл.). Я вас бізуном пагаджу. Нсл. П рич. пагоджаны— п р и м и р ён н ы й (п о м и р ён н ы й, С.) Нсл. 436. Пагоджаны нёпрыяцелъ ня можа быць шчырым прыяцелям. Нсл. 4. годзе, гадзіла, безл ич.—сп о со б с т в у е т, б л а г о п р и я т с т в у ет (о т н о с и т е л ь н о по г о ды, С.) Нсл. 115. Годзе сёлета сена касіць, а летасъ не гадзіла. Нсл. адгадзГць, соверш. каму—о т б л а г о д а р и ть к о г о. Ян к. I; Шсл. За гэтае адгаджу вам калісь. Ян к. I. Пазыч грошы, ня бойся, некалі адгаджу. Ст. Ня ведаю, як i адгадзІЦЬ вам За ласку. Ст. Н есоверш. адгаджщь-аю-аеш-ае. Ср. адгаджацца. згадзГць, згаджу, згодзіш-дзе, соверш., т р ех. 1. условить, Шсл. ДОГОВОРИТЬ. Ар. Сяло згадзіла сабе каваля. Ст. См. змовіць. 2. со г л а со в а ть о д н о с д р у г им (п р и в ести в н у ж н о е с о о т н о ш е н и е, в с о о т в ет ст в и е с ч ем -л., С.) Нсл. 202. 3. п р и м и р и ть, п ом и р и ть. Ніяк не згадзіў ІХ мяжсобку. Нсл. 202. П рич. згоджаны,— усл о в л ен н ы й, д о г о в о р ен н ы й. Ар.; Нсл. 202. Найміт на год згоджаны. Нсл. згаджэньне, отгл. имя сущ. к згадзіць 1. 1. договорение. 2. согласование. Многократ. згаджаць-я/оаеш-ае, 1. договаривать. Нсл. 202. Згадзіць, згаджацъ работнікаў. Нсл. 2. согласовывать одно сдругим. Нсл. 202. Згаджацъ трэба, каб воўк быў сыты i К О ЗЫ ЦЭЛЫЯ. Послов. Нсл. 3. СКЛОНЯТЬ К м и р у. Нсл. 202. К олькі НІ згадж у іх, ніяк не згадзіў іх мяж собку. Нсл. нагадзГла, соверш., нагаджае—не впору принесло, несёт его. Нсл. 302. Ач яго нагадзыа тут. Нсл. 9. Чаго цябе тут нагадзіла, нагаджае? Хвароба цябе тут нагадзіла. Нсл. гадзГцца-джгся, годзіш ся, годзіцца, у заем зь кімсь, з чымсь, 1. м и р и т ь с я. Ар.; Шсл.; Нсл. 115. Пасварыліся, а цяпер будуць гадзіцца. Ст. Нашы годзяцца, пагадзіліся, ды ці на доўга. Нсл. Соверш. пагадзіцца — по м и р и т ь с я. Ар.; Нсл. 436; Ксл. ДосІЦЬ сварыцца, пагодзімся. Нсл. Пабіліся, дый пагадзіліся. Нсл. Яны ўж о пагадзіліся. Заазер'е Сян. (Ксл.). КаУЦНЫ ЗЬ ёй захацеуў ж аніцца; але як не м аглі пагадзіцца, т о ўзя лі яе сабе за сяст ру. Н. (Афанасьев, III, 1914, 105). Соверш. пагадзщца—п о п а с т ь с я, п о д в е р н у т ь с я. Гсл. 2. на штось, каму—быть годным, Шсл. быть угодну (годиться, Ар.) Нсл. 115. Гэтае бярвінцо ні на што ня годзіцца. Ар. Табе сьвітка гэта ня годзіца,а мне згадзілася б, калі дадуць. Нсл. Крайка на спавівіч годзіцца. Нсл. 251. Гэта слова тут ня годзіцца. Нсл. 2а. быть годным, удобным, приемлемым для чего.л., соответствовать чему-л.; подойти. Каток твой ня годзіцца к маім калёсам. Нсл. Хамут на гэтага каня ня годзіцца. Нсл. 3. соглашаться на что-л., позволять чтол. 4. договариваться (условливаться, наниматься, С.) Нсл. 115. Нуце гадзіцеся, як дагодзіцеся, падкрушчыну будзем піць. Нсл. 194. Каго найму? Ніхто ня хоча ані клопату, ані грошы. Уперад бывала хоць Аньцілеўскі пастух гадзіўся... — памагаў. Вышынскі: Хата пад ліпою (Беларус, Но. 155). 5. безлич., обыкн. с отрицанием—ГОДИТСЯ, у м е с т н о, с л е д у е т. Так гукаць ня годзіцца. адгадзіцца-джгся, адгодзішся, соверш. —отплатить угождением за угождение. Нсл. 372. — адгадзіць. Жыва буду, спамагуся, Табе, братку, адгаджуся. Из песни, Нсл. Несоверш. адгаджацца-аюсяюаешся —отплачивать, платить угождением за угождение. Нсл. 372. Як мага буду адгаджацца табе; чым колечы ды адгаджуся. Нсл
Дадатковыя словы
гадзіць-<эжг, гўкаць, заазере, загадзіць-джў-дзіш, згаджў, яіоаеш
6 👁