Беларуска-расійскі (вялікалітоўска-расійскі) слоўнік (1989). Я. Станкевіч

будавацца 156 будзённы енный. Нсл. 496; Ap. Клець прыбудавана блізка к хаце. Нсл. О т гл. имя сущ. прыбудаваньне-ня, п р е д л.- н ю —пристройка(действие). Нсл. 496. Прыбудаваньне сьвяцёлкі к хаце. Нсл. будавацца, (Ap), будувацца, (НК.нЭутосядуешся; повел.-дуйся-дуймася, несоверш. —строиться, (Нсл. 37) застраиваться. НК: Очерки, Но. 215; Ст.; Ганкавічы Беш. (Ксл.); Ар.; Войш. Доўга ж ты будуешся; сё лета не дабудуешся яшчэ. Нсл. Калі маеш аруд жыта — будуйся; калі маеш мех грошы — Прав у ŬC Я. Послов. Войш. Цръ&ъ&иущ-довуюся-вуешся, н есо верш.(к адбудаваццаГ-отстршватъся. Соверш. адбудавацца—отстроиться, вновь построиться, восстановить свое жилье (после разрушения, пожара и т. п.). дабудовавацца-овуюся-овуешся, н есоверш.(к дабудавацца)—достраиваться. С оверш. дабудавацца—достроиться, строя для себя, окончить постройку, забудовавацца, забудовуюся-вуешся, несоверш.—начинать строить(для себя, С.). Нсл. 161. Не на добрым месцу пан забудовуешся, забудаваўся. Нсл. Соверш. забудавацца. Ен добра забудаваўся: паставіў новы ток а пуню. Ст. забудаваўшыся, деепр. наст. вр. к забудавацца. Калі братанічы твае будуцъ будавацца? Яны ўжо забудаваўшыся. прыбудовавацца-ву'юся-вуўшся, несоверш. к прыбудавацца. Соверш. прыбудавацца, —пристроиться близко К кому-л. Нсл. 496. Па самую сьцяну к імне сусед прыбудаваўся. Нсл. буддызма-змы, зьме, ж.—буддизм, буддыстая-ае, сущ.—буддистка, буддысты-гаягя, сущ.—буддист, будка,—см. п од буда. будкі -дак, ед и н ст в, ч. н е т.—еврейский праздник кущей. Нсл. 37. Гэта было ў жыдоўскія будкі. Нсл. Лапак насячы надабе на жыдоўскія будкі. Нсл. 265.{под лапка). будкі-кая-кае—чуткий во сне, скорый на подъём. Нсл. 37. Будкі хлапец. Нсл. будніцца-нюся-н/шся, несоверш.—становиться обыденным, буднишним. С оверш. збудніцца—стать обыденным, буднишним. Як чалавек збудніцца памеж сваіх суседзяў, то так хочацца кудысь упячы, ці на багамольле, ці на касавіцу. Рэч.(Пет. и, 307.). будворыца-ўы-ць/, ж.—выгон за деревней. Ксл. Ганг статак на будворыцу. Слабада Cip. (Ксл.). будучыня-ш'-ш. ж.—будущее, МГсл.; ЗСД. 117, 373. будущность, события будущего времени. См. прыйсьце 3,4. будыня-НІ-НІ, ж.—постройка. Дел. 43. будыніна-ны-не, ж.—одна постройка. Шсл. Будыніна так i стаіць раскрытая. Ст. Ці ён будыніну якую пастанавіў? Навікі Віц. (Ксл.). буякі-коў-ком; м н. ч., п р ед л.-К О Х, мн. ч. —ягода голубика, (БНсл.) сем. брусничных, похожа на чернику, растет между богульником болотным. Шсл., Сакуны. Дзеўкі пашлі ў буякі. Ст. Чарніц ня было, дык набралі буякоў. Ст. буянства-ва, предл.-ве, cp.— (буйство, C.), дебош. МГсл. буяны-ная-нае—буйный. Халіма ўжо справіўся быў навесьці ў пакою буянае, як сам, бязладзьдзе. ЗСД. 205. Вырастаў буяны віхор вялікага народнага бунту. ЗСД. 221. Усплылі ў думках Халімавы разважаньні буяныя, нясуладныя, як i ўся натура ягоная. Тм. 305. буЯЦЬ-ЯЮ-Яеш-Яе; п о в е л.-ЯІЛ-яйма, н е с о верш. 1. быстро расти, расцветать пышным цветом. Гсл. А ў гародзе буяюць кветкі, мак, боб i бульба. Гсл. Буяе паша маіх балот. Жылка, 37. Ён бача, дзе буяе пустацьвет. Кірэенка. Ц ьвіці вяргіннаю зарой, буяй i жытам i пшаніцай! Салавей: Сіла, 20. Я к была ў роднай маці, гуляла, буяла, радзім ая мая маці гуляць ня ўнімала. Старадуб.(Жив. Старина, 1910, I, 92). Гуляла, буяла сьвякроўка на балю, гуляўшы, буяўшы двору прышла. Шапачка імгл.(Косіч 58). Каля хаты ўлетку буяла крапіва ў рост чалавека. Соверш. забуяць чым—быть заглушену чем-л. быстро, пышно растущим. А чыя ж гэта рута-мята пад гарою зарасла, забуяла лебядою? Расуха Імгл.(Косіч, 237). Соверш. збуяць, (о корнеплодах)—слишком вырасти стеблю за счет корня или семени. Ар.; Шсл. Бульба збуяла. Ар. Чыста ўся бульба збуяла, мусіць гною перадаў. Ст. Збуялі каноплі — нічога ня будзе насеньня. Ст. 2. парить(в воздухе, С.), реять. Гсл. Буяў сакол аж пад нябёсы. Гсл. буду, будзеш, будзе, будзем, будзеце будуцъ, 1. б уд. время от 'быцъ". Ар. Што будзе, то будзе, а Грышка на куце ня будзе. Послов. Нсл. 37. Досіць будзе зь яго. Тм. 2. 3-ее лицо ед. ч. будзе в знач. нареч.— ДОВОЛЬНО, Нсл. 37; БНсл.; Ар.; Растсл. хватит. БНсл.; Няпрахіна Карачэўск.(Будде: Тула-Орел, 72). Будзе сыпацъ. Нсл. Будзе зь мяне. Тм. будучы—находящийся где-л. Пасланца альбо старану, пры ім будучую, лісты есьці прымусіў. Стт. 88. будзённы, (Нсл. 37; Смаргоні), будзённы. Шсл.; БНсл.), будзёны, (Нсл. 37; Іг.) 1. буднему дню свойственный, Нсл. 37. будничный(о работе, одежде), Шсл. буднишний. Нсл.; Смаргоні; іг. Будзенная работа. Нсл. Табе будзёнага дня няма, што ты ў сьвята робіш? Нсл. Сьвята, а ён надзеў будзённую адзежу. Ст. Будзённая работа. Ст. Будзенная адзежа. Смаргоні. У будзён дзень зробіш. Нсл. 2. обыденный, банальный. НТ2.(БНсл