брызкацца 151 брылянтовы бр ы зк ац ц а, -аюся-аешся , несоверш. —иметь наклонность брызгать других, Нел. 36. брызгаться. Ня брызкайся, во на самога брызкану. Нел. 3 лужыны брызкаецца. Ст. брызкухя-ухі-усе, ж. к 'Ърызкун". бры зкун, (Нел. 36) -у н а, п р е д л.-у н у, зват,ўне; мн. ч.-ны-ноў-ном-ноў-намі-нох, м. —тот, кто 'Ърызкае" или брызкаецца". брызь, междометие; значит 1. мгновенное брызгание. Нел. 36. Дожджык брызь. Нел. 2. мгновенное убежание, прыг. Нел. 36. Брызь із хаты i ўцёк. Нел. бры ж I-жа, п р ед л.-ж у, м. 1. острый край чего-л. Нел. 34; Гсл. Брыж стону. Нел. Аперся на брыж столу. Юрсл. Уменьш. брыжок-жка, п р е д л.-Ж К ў — брыжык 2. Нел. 34. Не кладзі на брыжок. Нел. Брыжок адляцеў. Тм. Па брыжку выцяў. Нел. 2. острый угол, грань, Нел. 34. угол граней. Гсл. Выцяўся лобам аб брыж пёчы. Нел. 3. карниз. МГсл. брыжык I-ыка, 1. уменьш. к брыж 1,2,3. 2. бережок, край малого сосуда, как напр. тарелки, блюдечка, рюмки. Нел. 34. бры ж II-жа, п р е д л.-ж у, м.—кружевной край, к ел. Засьцялі пасьцілку з брыжамі. Дубнікі Сян. (Ксл.). бры ж анка-wd-Hўb/, ж.—кружевная занавесь, занавеска. Скідзель. бры ж м а, нареч.— острием, краем, Гсл. гранью, острием. Нел. 34. Камень ляжыць брыжма дагары. Нел. Брыжма лучыў у лоб. Нел. бры ж ы -жаў, единств, ч. нет. — Кружево, МГсл.; Адзельск.—оборка, кружева, пнз. оборки. Шел. Шапачка ў дзяцяці з брыжамі. Ст. I ў поэмаў брыжы упляту васілёчкамі ўзоры. Кавыль: Ростань, 34. Уменьш. бры жы кі— оборки воротника, рукавов. Гсл.; Нел. 34. Брыжыкі не намыла добра. Нел. брыжыкавы-вая-вае—кружевной. Смл. брыжыкавая дзяўчы на—кисейная барышня. Смл. бры жы кі,—см. под брыжы. бр Ы К, м е ж д о м ет и е по гл а г. брыкаць, брыкнуць, значит. 1. мгновенный удар НОГОЮ. Нел. 36. Цялё брык! Нел. 2. мгновенное исчезновение, побег. Нсл.36. Брык i ня стала яго. Нел. брыка, брыкі, брыццы, ж.—вид телеги, Ксл. бричка. Запражы каня ў брыку. Мікалаёва Куз. (Ксл.). брЫ К аН ЬН е-Н Я, предл.-НЮ, отгл. имя сущ. 1.(к брыкацца)—ляганье. Нел. 36. 2. непослушание, каприз. Нел. 36. Адганю я тваё брыканьне. Нел. брыкаць(брыкаць, Шк)-аю-аеьи-ае; повел, -ай-айма, несоверш.. перех. 1. ЛЯГать. Ар.; Шсл.; Нел. 36; Ксл.; Дел. Няўжо ты Н Я бачыў, Я К яна яго брыкала? Селядцова Беш. (Ксл.). Кабыла брыкае жарабё. Ст. Однкр. брыкнуць—убежать. Нел. 36. Брыкнуў, толькі пыл а дым. Нел. Брыкнуў на тый съвет. Тм.—умер, убрыкнуць-ну-нёш-нёцьнём-ніцё—лягнуть. Гсл.; Шсл.; Ар.; Нел. Ня лезь да каня, убрыкнецъ. Нел. Ах, каб цябе рак убрыкнуў! П о г о в о р. Рапан. 253; Нел. Жарабок ледзь ня ўорыкнуў мяне. Ст. 2. прыгать, шалить, подобно коровам, козам и т.п. Нел. 36. Няхай нашы конікі брыкаюць. П оговор. Нел. Брыкае, як каза. Тм. 3. забрыкаць нагамі—з а б о л т а т ь но г а м и. Дел. Нагамі забрыкаў — быццам чарта згледзеў. Дел. 4. начать пренебрегать кем-л. Дел. 230. Забрыкала мужам. Дел. 5. о несочувствии. Дел. 230. Я кажу, а ён i рукамі i нагамі забрыкаў. Дел. забрыкаць, с о в е р ш. к брыкаць 1, 2 —начать прыгать, лягать, пабрыкаваць, -ую-уеш-уе—попрыгивать, лягая. Нел. 423. Глянуў увечары на ягнё, аж яно ўжо й пабрыкуе. Косіч, 15. Няхай К О Н ІК І нашы пабрыкуюцъ. П оговор. Нел. Кабыла, пабрыкуючы, пабегла ў поле. Нел. С оверш. пабрыкаць-яю-ясш-яс, Нел. 423. Пабрыкалі ў поле КО Н І. Нел. выбрыкаваць-кую-куеш-куе, несоверш.(к брыкаць 1, 2)—подпрыгивать с откидыванием задних ног. Шел. Выбрыкуе жарабё. Ст. Выбрыквае жарабок. Ст. брыкацца-й/огя-йушея, н е с о в е р ш.—лягаться. Гсл.; Ар.; Шел.; Ксл. — брыкаць. КонІ брыкаюцца. Ст. Ня лезь пад каня, бо ён брыкаецца. Азярэцк Сян.(Ксл.). Кабыла ня йдзецъ, усе брыкаецца. Росуха імгл.(Косіч, 254). брыклГвасьць-ф, ж.—свойство брыклівага", лягающегося. брыклГвы-яяя-яяс—л я г а ю щ и й с я. Ар.; Шсл. Нейкая халерная брыклівая кабыла. Ст. брыкуха-ухг-гсс, ж. 1. ж енск. к брыкун". 2. в е с е л а я, в е т р е н а я б а б а, к о т о р о й на у м е п е с н и и ш у т к и. Дел. 42. Гапка слаўная брыкуха. Дел. А не наймай ты тую брыкуXV. Дел. брыкуля-лі-лі, ж.—употребляемое в загадках: название кобылы. У рагулі чатыры кулі, а ў брыкулі дзьве кулЦцыцкі ў каровы І Ў кабылы). Рапан. Прык. 364. брыкун-тну, п р е д л.-у н ё; мн. ч.-Н Ы -Н О Ў ном-ны-намі-нох, м. 1. название мужеского рода лягающегося животного. 2. (перен.), п р е д л.-н ў, з?ат.-уНС,(пагуДНа, С.)—м о л о д о й че л о в е к, в е с е л ь ч а к. Дел. 42. брылёўнІК-КЯ, предл.-ку, раст., м.—репеЙн и к. Ксл.; Нел. 36. На брылеўніку растуць Ш Ы Ш К І. Ганкавічы Беш. (Ксл.). брылянт-нтя, предл.-нце, м.—брильянт. Н.(Афанасьев, ІУ, 1914, 287). У сё май Хаце срэбра а брылянты. Н.(Афанасьев, ІУ, 1914, 287). брылянтовы-вая-вае—б р и л ь я н т о в ы й. На тым каню вуздэчка брылянтовая. Н.(Афанасьев II
Дадатковыя словы
hўbі, анка-wd-h^b, брызкўхя-ухі-усе, брыкацца-й/огя-й^шея, брыкўн-тн, з<?ат.-унс,(пагудна, зкўн, йіогя, убрыкнўць-ну-нёш-нёць, ўбрыкнуў
6 👁