біць 131 забіцьцё 2. бить, наносить поражение. Біць ворага (на вайне). 3. бить, убивать. Рыбак восьцямі біў рыбу. Войш. 4. бить, стрелять. Заўсёды ходзе бор сьцярэгчы i птушкі біць з стрэльбы Тарас. Тарас на Парнасе. 5. бить, издавать звуки, отбивать удары. Гадзіньнік б 'ецъ восьмі. Дз. 6. о злаках: молотить. А ў ваўторак снапоу сорак пшанічанькі б 'ю, б 'ю. Из песни. біць, зьбіць масла—бить, сбить сливочное масло. Ар. біць дровы—колоть дрова(если в длину). Ар.; МГсл.; Ксл. Надабе біць дровы. Сабалёва Куз. (Ксл.). біць у ладкі, а) бить в ладоши. Ар. б) рукоплесать, аплодировать, біць на тое—клонить речь к тому-то. Шсл. А ён у сё б 'ецъ на тое, каб яму дасталося болей. Ст. Прим, и п р и л а г. из прич. 6ІТЫ, 1. быВШИЙ ПОД наказанием. Нел. 26. Бітаму сабаццы кія не паказуй. Нел. 2. о д р о в а х:— КОЛОТЫЙ, раСКОЛОТЫЙ. Ар. Бітыя дровы. Ар. бі'цыдева,—см. п од бітыва. бІЦЬЦё-ЦЯ, дат., предл.-ЦЮ; мн. ч.-Ц І-Ц Я ў, ср. 1. биение. біцьцё сэрца—биение сердца. Біцьцё пульсу. біваць-аю-аеш-ае; прошл. вр. б і в а ў, многократ, к бІЦ Ь 1, 2, 3, 4. абабіць, абаб'ю, соверш. 1. побить. Гсл. 2. абабіць, (Шсл.), абіць, (Ар.)—обить; прибив, покрыть, обтянуть чем-л. Скрыню абабілі зялезам. Ст. 3. (обиТЬ, Ксл.), ОКОЛОТИТЬ. Шсл.; Ксл. Абабіў капы зъ дзъве жыта. Астроўна Віц. (Ксл.). Абабіць снапы. абабІТЫ, прич. к абабіць во всех т рех зн. Як засяюць, дык съцелюцъ першы абабіты снапок. Ст. (Шсл. п од аббіваць). абабГцьце-ЦЛ. МГсл., от гл. им я сущ. к абабіць 1, 2, 3. аббіваць, несоверш. к абабІЦЬ в 2-ом и 3-ем зн. С оверш. аббіць, абаб'ю -б 'еш -б ецъ-б'ем, б 'іцё каго-што—побить. Гсл.; МГсл. Аббіў ты мяне — i я цябе абаб'ю. Гсл. аббіць абмежак, узьмежак—скосить "абм еж ак, у з ь м е ж а к ", (Гл.) мелкая сенокосная работа. НК: Очерки, Но. 887. аббіць парогі—надоесть частым приходом, посещением. НК: Бабы, Но. 52. См. нацерці парогі. абіваць-аю-аеш-ае, несоверш. (к абіць) — аббіваць. Соверш. абіць, абаб'ю, абаб'ешець—абабіць 2. адбіваць, несоверш. 1. отбивать, откалывать ударом. Ар.; Гсл. 2. отражать. Гсл. 3. клеймить дрова, бревна (и т.п., С.) Шсл.; Ар. 4. отсаживать, ударившись. Ар. 5. делать оттиск в типографии. Гсл. 6. оттаптывать. Нел. 371. К аж ны дзеньТ т уды ходзяч ы, н огі сабе адбіваю, адбіў. Нел. 7. привлекать от другого к себе, Нел. 371. переманивать. Дел. 8. колотить сильно, молотить. Дел. Васілька не адбівае д о б ра ц эпам: заст аецца зярнё. Дел. 9. адбіваць рукі—отрясать руки. Дел. П ачаў д зед адбіваць ад cipom рук і. Дел. адбіваньне, (Гсл.), отгл. имя сущ. к адбіваць 1. 2, 3, 4, 5, б, 7. С оверш. адбіць, а д а б 'ю, б 'ёш, б 'ёцъ, б 'ём, б 'іцё; повел, адб і, 1. отбить, ОТКОЛОТЬ ударом. Гсл.; Ар. 2. (к адбіваць в 2-ом зн.)— отразить. Гсл.; Ар. 3. (кбіваць вз-ем зн.)— поставить клеймо на дровах, деревьях И Т.П. Шсл.; Ар. Л ясьнік уж о а д б іў дровы, м ож но вазіць. Ст. 4. (к адбіваць в 4-ом зн.)— отсадить ударившись. Ар. Усе гр у д з і адбіў, як ськінуўся зь пёчы. Ст. 5. (к а д б ів а ць в 5 -ом з н.) А д б і ім н е к а р эк т урны ліст. 6. (к адбіваць в б -ом зн. Нел. 371)—оттоптать. 7. (к адбіваць 7)—привлечь от другого к себе. Нел. Д з я ц ю к і а д б іл і ад Л а ўр эн а дзеўк у. Ст. 8. запечатлеть(передать, воплотить в чем-л., С.) МГсл. адбіты, прич. к адбіць 1, 2, 3, 4, 5, б, 7, 8. О т гл. имя сущ. адбІЦЬЦё-ЦЛ, предл.-ЦЮ', мн. ч.ці-цяў, ср. 1. отражение. 2. отбой. Нел. 371. А дб іц ьц я ням а нам ад іх. Нел. дабіваць-яю-деш-яе; п о в е л.-а й -а й м а, несоверш. 1. продолжать бить до конца. Нел. 135. 2. перен.—приводить до конечного расстройства. Нел. 135; Дел. Д абіваеш, дабіў нас сваім бязулст вам. Нел. 3. оканчивать что-л. Нел. 135; Ксл. Д абівайце сядн і касьбу, арбу. Нел. 135. дабіць, соверш. к дабіваць 1,2,3. забіваць, несоверш.—убивать. Ар.; Шсл.; Ксл. Б іце кол ькі ўл езе гэт а м у гаду, т олькі на сьм ерць не забівайце. Ст. Соверш. забіць, 1. убить. Ар.; Шсл.; Нел. 159; Гсл. КалІ За б 'еш бобра, НЯ б уд зеш мець дабра. П ослов. Нел. Л ясьн ік польскі забіў чалавека ў лесе за ягады. Дз. 2. проконопатить(дыру, С.) Ксл. Забіць ПакуЛЬЛЯМ дзІрку. Кузьміно Сян. (Ксл.). П ри ч. забіты. 1. убитый. Нел. 159; Ар. Знайш лі на д арозе забіт ага Ж ыда. Нел. Сьпіць як забіт ы. Нел. 2. сильный, необыкновенный. Нел. 159. Забіты зл о д зе й, п 'ян іц а. О т гл. им я сущ. ЗабІЦЬЦё-1{Л, п р е д л., -ц ю; м н. ч.-ц і-ц я ў — убийство. Гсл; Нел.159. Забіцьцё чалавека. Нел
Дадатковыя словы
абабешець, абабю, бем, біцыдева
1 👁