чаплицца 1280 ушчапіХ М ногократ. чаплицца,— цепляться. Ксл.; Шсл.; БНсл. Салома чапляецца за ногі. Ст. 4. взаим.— связываться. Нсл. 697. Не чапайся ні зь кім, i з табою ніхто не зачэпіцца. Нсл. Не з сваім братам чапаешся, зачапіўся ты. Тм. Не чапайся з благім. Ст. 5. трогать, задевать. Што з р а б і ў ты, п р ы з н а в а й с я? М у с і ц ь пе ч а ны ты г а д? — К І НЬ ГПЫ, б а Ц Ь К а, не Ча п а й с я. С. Музыка, 87. зачапацца, несоверш. 1. за што—зацепляться. 1. в з а и м.—схваты ваться. Нсл. 193. Не зачапайся зь ім. Нсл. Соверш. зачапГцца, 1. зацепиться. Гсл. 2. начать ссору, спор. Гсл. Ён з кажным зачэпіцца. м і х. Зачапіўся біцца. м і х. Зачапіся толькі з імною, дак, i будзеш помнець. Нсл. 193. прычапацца-дюся-ясшся, несоверш. да каго—привязываться(приставать, надоедать, С.) Нсл. 517. Ня прычапайся да мяне. Нсл. Соверш. прычапіцца-нлюся, прычэПІШСЯ— привязаться(пристать, Шсл.; Ксл.) Нсл. 517. Чаго ты прычапіўся? Нсл. Чаго ты да М Я Н е прычапіўся? Бабінічы Віц. (Ксл.). зачапГцца, 1. задержаться выходя из дома на короткое время. Ідзе ты зачапіўся? Вельск, п. 2. попасться в краже. Як можно ў чужое зачапіцца? Рукі у~ цябе дужа чаплівы. Смол. у. чапёлыгік-/ка, предл.-іку, зват.-ІЧО, м. 1. угол, образуемый печью и небольшой частью стены между дверью и печью, в котором стоят вілы",,,качарга,\ наняла". НК: Очерки 80; Но. 518; Ксл. У чапельнік пастаў вілкі. Лужасна Куз. (Ксл.). 2. рукоятка чапялы". Ксл.; Ржэўскі ў(Гринькова ІУ); Даль. Чапельнік абгарэў, а ты не зьбярэшся паправіць! Гарадок (Ксл.). чъпьрыццъ-руся-рышся, несоверш. за каго-што—цепляться. Соверш. ушчапёрыцца—вцепиться. Настулъка ўшчаперылася Ў спадніцу. М. Змагар: Лесавікі (Б. Ус кал ось). чапёлы-лагу, ж.—боковые косяки окон. Ксл. Чапёлы ў вокнах надабе ставіць НОвЫЯ. Александрова Гар. (Ксл.). чапёнкі-кяу—палки, поддерживающие ніты" в ткацком станке. Ксл. Павесь чапёнкі. Вейна Сян. (Ксл.). чапяла-ЛЫ, 1.— сковородник, ПНЗ;Растсл.; Ар.; Смоленск 149. ухват ДЛЯ СКОВОРОДЫ. Ксл.; Шсл. Надабе схаваць чапялу. Спаская Cip. (Ксл.). Напякла б бліноў, дык чапялы няма — няма чым скварады браць. Павульле Чаш. (Ксл.). А дзе наша чапяла? Пустыр Cip. (Ксл.). Чапяла стаіць у качарэжніку. Варел. 2. выемка в какой-л. детали, куда вставляется выступ другой детали; паз. Засячы палцы ў бярне, каб яно ўходзіла ў паз або чапялу другого бярна. Варел. чапяля-л? — чапяла. Шсл. Маўчы, бо чапялёю дам па нагах. Крамяні Пух. (Шсл.). чапяльнГк-ка—рукоятка чапялы". Шсл. Чапяльнік адгарэў у чапяле — трэба паправіць. Ст. чапГць-плю, чэпіш-чэпе—цеплять. Нсл. 697. Чапі, зачапі калыбку, дзяцё спаць хоча. Нсл. Соверш. адчапіць—отцепиить. Ар.; Шсл. Прич. адчэплены—отцепленный. Шсл.; Ар. Нітка адчэплена ад трэскі. Ст. адчэплеваць, адчаплиць, несоверш. к адчапіць—отцеплять. Шсл. Соверш. зача ищь-плю, зачэпіш-пе, 1. зацепить. Нсл. 192; Шсл. Зачапі (калыбку) ў бакоўцы; там ё другая зачэпка. Нсл. Няма за што рук зачапіць. Послов. Рапан. 45. 2. затронуть. Зачэпе старого, пакрыўдзе малого, — такі ўжо нягоднік! Колас(Каласкі", Но. 60-61, 1958 г.). 3. затронуть в разговоре. Шсл.; Ар. Ё мяне першы зачапіў. Ст. Прич. зачэплены. Шсл. Нітка зачэплена за трэску. Ст. 4. задеть, мгел.; Ар. Соверш. начапщь—нацепить, навесить. Нсл. Начэплеваць, начапіць кралі на шыю, калыбку на крук. Нсл. начэплены—навешенный, нацепленный. Нсл. Начэпленыя кралі. Нсл. Калыбка не начэплена, а дзяцё плача, спаць хоча. Нсл. н&чэплевацъ-люю-люеш-люе, начаплиць— нацеплевать, навешивать. Нсл. Соверш. прычапГць-ялю, прычэпіш-пе—прицепить, (Шсл.) привязать наскоро. Iк круку прычапіць новое вядро. Ст. Прич. прычэплены— прицепленный. Нсл. 517. Шабля з боку прычэпленая баўтаецца. Нсл. Там вяроўка за колца прычэплена. Ст. Соверш. рашчапГць, каго-што—разнять (расцепить? С.) Шсл. Не рашчапіць яму рук — вось крэпка шчапіў. Ст. расшчэплевяць-люю-люеш-люе, каго-што, 1. расцепливать. Ар. Нашто было шчэплевацъ, калі расшчэплюем. 2. раскрывать, разнимать. Шсл. Расшчэплевайце яму рот вады ўліць, мо ' ачхнецца. Ст. ШЧаПЩЬ-/?ЛЮ, ШЧЭПІШ, ШЧЭПе, соверш., перех.—сцепить. абшчапГць-пл/о, абшчэпіш-пе, соверш., каго-што, 1. обнять. Севершч.(Раст. Севере к. 139). 2. переX.— Ён усё сяло абшчапіў. Гл. зашчапіць. адшчапГць-пл/о, адшчэпіш-пе—отпереть запертое на зашчапку" — крючек. Ар.; Вят., Воет. (Даль). АдшЧОПІЦЬ дзьверы, акно. Ар.; Вят., Воет. (Даль). Хто там у хаце: адшчапеце дзьверы. Ст. Несоверш. адшчэплеваць-плюю-плюеш-люе. Ар. Вось дзьверы зрабіў: самі адшчэплююцца! Ст ушчапГць— (быстро, С.) нацепить. Ксл. Ушчапі чарвяка на кручок. Навасёлкі Сян. (Ксл.). Ушчапі кралі на нітку. Ходцы Сян. (Ксл
Дадатковыя словы
адчаплйць, колас("ка, лйць, пліо, чаплйцца, іка
2 👁