Беларуска-расійскі (вялікалітоўска-расійскі) слоўнік (1989). Я. Станкевіч

зацяло 1268 выцяць зацяць, затну— Марыля зірнула ŭ зацяла дух. Дудзіцкі(Бацькаўшчына, Но. 376377). Прич. зацяты. Сядзелі ўсе хмарныя ад зацятага ўнутры спачуваньня. ЗСД 345. Соверш. зацяць-тну-тнеш-нець-тнемтніцё—.... Ніна сударгава зацяла вусны, каб схаваць свае ўзрушэньне. ЗСД 344. зацяло, затнець, безлич.—отняло, отнимет язык. Шсл. Бачыш, цяпер маўчыць, зацяло яму. Ст. зацінаць—.... Мімаволі кажны ўдалы рух ездакоў сустракалі спачувальнымі ўскрыкамі i цяжка заціналі дыханьне, калі той ледзь-ледзь дзяржаўся. ЗСД. 144,—зарубать. Нсл. 192. Зацінай з канца бярвіно. Нсл., перен.—часто сечь розгами. Нсл. 192. Я такі яго зацінаю, зацяў i яшчэ затну добранька. Нсл. зяцяць-тну-тнёш-тнёць-тнём кагошто, 1. сделать нарубки, Нсл. сделать насечки. Гэтае дзерва не нацяў, а яго МОЖНО СЬСЯЧЫ. Нсл. 2. нарубить чего-л. тонкого. Нсл. Прич. наняты, 1. нарубленный. Нсл. 2. назначенный(помеченный, С.) нарубкою. Нсл. Сячэце нацятыя дзервы. Нсл. Многократ. націнаць, 1. нарубливать, делать нарубки, Нсл. насекать, делать насечки. Націнай усякае таўстое дзерва. Нсл. 2. рубить что-л. тонкое. Нсл. Націнай хварасток. Нсл. Перацяў мне цень іх дарогу, не магу ад яго уцячы. Кавыль: Пад зорамі, 8. працяць, пратну-нёш-нёць-нём-ніцё, пратнуць, соверш. к працінаць, 1. пронзить. Куля працяла. Броўка (Літ. i Мает. 17.9.71). 2. пронять, произвести сильное впечатление. С э р ц ы п р а т н у з а р а н і ц а ю н о в ы х н а д х о д з я ч ы х д з ё н. Жылка, 34. А г о н ь с ь в я т а р н а г а а л е ю д у ш у п р а ц я ў д а г л ы б І Н І. Крушына: Эрот, іскрыпка. Несоверш. працінаць- а ю - а е ш - а е —пронимать, сильно действовать, производить сильное впечатление на кого-л. К а л і д з я р ж у я л у с т у хл е б а, я ў с ё а д п о м н ю с я ча с ь ц е й, я к в е ц ер п р а д з і м а е з р э б ё i п р а ц і н а е д а к а с ь ц е й. I. Калесьнік: Смак хлеба. С п ад Н І З К ІХ д а л ё к іх х м а р а ў б і ў х в а л я м і в е ц ер — п р о с т а п р а ц і н а ў ц е л а. Вышынскі: Хата пад ліпою. С ь м ех п я к у ч ы м д а к о р а м с э р ц а п р а ц і н а ў. Кавыль: Ростань, 38. Б о л ь пр а ц і н а ў я г о. Вышынскі: Хата пад ліпою. Б у д з е М у з а 3 і м н о ю г а в о р а ч ы, п р а ц і н а ць м а л а д о с ь ць д а к а с ь ц і. Крушына:Лебедзь, 34. Прич. праЦЯТЫ —проникнутый чем-л. Х т о в о л ю в е р н а с ь н і ц ь, п р а ц я т л я т у н к а м а б в я л і к і м, т а г о не СПакусІЦЬ. Жылка, 43. 'Колькі часінаў ён глядзеў на яе здалеку, працяты бязьмерным жалям. ЗСД 170. А зь берагу плыла на ваду стройная песьня, працятая трывожным смуткам. ЗСД 133. Працятая нейкім хваравітым жалям, яна кінулася ад вады. ЗСД, 135. Працяты г л ы б о к а й п я ш ч о т а й, ён ш а п т а ў ё й с к р о зь ц і х і я п а ц а л у н к і. ЗСД 233. І з н о ў с т а ры з а п л ю с к а ў н е ў с п а д з е ў к і i па ц я г н у ў с я д а а ч ч у н а с а т к а ю. А мы с т а ім п р а ц я т ы я п ы т а н ь н я м: " Ч а г о ж ты п л а ч а ш, до б р ы ч а л а в е ч а? " Н. Гілевіч: Сьлёзы шчась. чалавека. П р а ц я т а я ж а х л І в Ы М с т р а х а м, др ы ж ы цъ Н а с т у л ъ к а. М.Змагар: Лесавікі.(Б. Ускалось, Но. 6). пры цяць, прытну-нёш-нёць-нём-ніцё, соверш., трех. 1. пресечь. Нсл. 516. Чаму ШЫ ня прыцінаеш, ня прытнеш языка сваей жонцы? 2. о те с н о й о д е ж д е и л и о б у в и: п р и ж а т ь. Нсл. 516. Бот г палцах прыцінае, прыцяў. Нсл. 3. сделать резкий упрёк(упрёки). Нсл. 516. Я добранька яму прыцяу. Нсл. Несоверш. прыцінаць-аю-аеш-ае, 1. пресекать. Нсл. 516. Ты імне дарогу прыцінаеш, прыцяу хадзіць туды. Нсл. 2. о те с н о й о д е ж д е и л и о б у в и: ж а т ь. Нсл. 516. Сарочка пад пахамі прыцінае. Нсл. 3. делать резкие упрёки, укоризны. Нсл. 516. Сам быўшы вінен, дый імне прыцінаеш. Нсл. Соверш. расьц яц ь, разатнутнёш-тнёць-тнё м-тніцё—рассечь. Расьцяць тушу. Нсл. Разатнікостку. Нсл. Прич. р асьц яты —рассеченный. Расьцятае зялеза. Нсл. Многократ. раСЬЦШИЦЬ, каго-што—рассекать. Расьцінаць бярвіНО. Нсл. 560. сьцяць, затну, затнёш, затнёць, зат нём, затніцё, соверш. 1.—быстро срезать. Ксл. Сьцялі галаву. Мяжа (Ксл.). Сьцяў дубцом былінку. Тм. Касою сьцяла СЬМерЦЬ. Кавыль(Б. Моладзь, Но. 18, 20). 2. в о о б щ е б ы с т р о с р е з а т ь, с р у б и т ь. Як га сьцяў хвою. Гурло, 26. Сьцяў кол аберуч. Гарэцкі: Песьні, 59. У балоце СЬЦЯу(—Сруб и л), у хлеве зьняу, на рукі ўзяў — плача.(іскрыпка, загадка). НК: Дудар, 199. 3. быстро сомкнуть(о зубах, рту). Гаў — / зуб сьцяў. Послов. Рапан. 191. Прич. СЬЦЯТЫ, 1. срубленный, срезанный. Сохла зельлейка С Ъ Ц Я т а е. Гарун: Жабрачка. 2. ( о л ю д я х) — о б е з г л а в л е н н ы й. H i с ь ц я т ы, ні на в е ш а н ы. Пословно с к в е р н о м, н е о п р е д е л е н н о м по л о ж е н и и). Ар. Отгл. имя сущ. СЬЦЯЦЬЦе-фг, предл.-цю; мн. Ч.-ЦІ-ЦЯЎ, 1. срезание. 2. усекновение(головы). Несоверш. сьцінъцъ-аю-аеш-ае—.... Абдзіраловіч слухаў, як загіпнотызаваны нечым сьмярдзючым, гібкім; быццам нешта ліпкае, жудаснае наліпае на яго, аў горле сьцінае дыханьне. Дзьве Душы 167. выцяць, вытну-неш-не, 1. стремительно ударить гибким предметом. НК: Очерки, Но. 699. Обозначает стремительный однократный удар по живому телу. НК: Очерки, Но