забавіцца 103 баўтацца забавіцца, соверш. 1. (о д ет я х)—развлечься, провести время в каких-л. удовольствиях, развлечениях. Во няхай забавіцца, пагуляе. Ст. 2. задержаться, замешкаться, провести незаметно время, когда надо было уходить, Гсл.; Ар. засидеться, Міх.; Ар. задержаться. Шсл.; Ксл. Ён не забавіцца, ураз надыйдзе. Гсл.(«од надыходзіць). Мама, дзе ты так забавілася? Асіпова Аз. (Ксл.). Пашоў з патрэбай ды троха забавіўся. Ст. пабавіцца, соверш. 1. поиграть, поразвлечься(детям). Пабавіліся крыху й досыцъ. 2. посвидеть(задержаться, С.) в ожидании чего. Нел. 421. Пабаўся троху, паку ль я зьбяруся. Нел. 3. погостить(побыть, С.) Нел. 421. Пабаўцеся ў нас хоць дзянёк. Нел. перабавіцца, 1. переправиться. Ледзь перабавіліся на другі бок. Нел. 397. 2. пережить, довольствуясь малым, Нел. 397. перебиться. Перабаўляемся, перабавіліся сваім, не пазычаным хлебам. Нел. Н есоверш. перабаўляцца, 1. переправляться. Перабаўляйцеся марозікам із вазамі пераз раку. Нел. 397. 2. н есоверш.(к перабавіцца в 2-ом зн.)—переживать, довольствуясь малым, Нел. 397. перебиваться. М н о г о к р а т. прабаўляцца —кое-как проживать, Шел. перебиваться. Ат, памаленъку так i прабаўляемся! Ст. прабавіцца, соверш.—кое-как прожить, бавеньне-нл-ню, ср. 1. препровождение времени. Нел. П; Ксл. Бавеньнечасу. Нел. Як такое бавеньне, дык валёй працаваць. Сянно (Ксл.). 2. задержка, промедление, приостановка. Нел.; Юрсл. Ну каб хоць раз прысьці бяз бавеньня. Юрсл. Баўгар ка-ркі-рцы, ж.—болгарка, баўгарскі-кяя-кяс—болгарский, б а ў га р ы зм а-мы-ме, ж.—болгаризм. (лингв.) Б аўгар ы н -ы н а, предл.-ы ну, зват.-ЫНе, м. —болгарин. баўхва-ш-яе, ж.—цветные нитки для вышиванья. Ксл. На гэты набожнік шмат баўхвы пашло. Хмяльнік Беш. (Ксл.). баўды р, (Нел. 28), буўдыр, (Нел. 38ура, п р е д л.-р ў; мн. ч.-ры-роў-рОМ, мн. ч., п редл.рох, м. 1. возвышенное место, холм. Нел. 38. На баўдыру паставіў хату, сьцюдзена будзе. Нел. 2. уединенная и худопостроенная лачужка, Нел. 38. лачуга. Не ўважай падупалага за ўпалага, а хату го за баўдыр. П ослов. Лепле. 3. плетенная из хвороста и обмазанная глиной дымовая труба, выведенаая из сеней. Курск. (Даль.). 4. пузырь. Дел. 43. Буўдыр сьвіны надзьмула. Дел. 5. пузырь водяной на реке или луже, Нел. 38. водяной пузырь. Нел. 28. Баўдыры на вадзе скачуць, будзе большы дождж. Нел. 28. Баўдыры плаваюць на вадзе, дождж будзе доўга. Нел. 28. См. бурбалка 1. 6. пузырь на теле, Нел. 38. пузырь. Дел. 43. Баўдырамі паднялося цела. Нел. См. пухір. 7. Прыщ. Нел. 28. См. пухірок. баўдырок, буўдЫрОК,(Нсл. 38), уменъш. к "баўдыр, буўдыр" во всех знач. баўдырнік, буўдырнік, (Нел. 38)—ПЛОХОЙ хозяин, человек без состояния; лачужник Нел. 38. Не аддам я свае дачкі за буўдырніка. Нел. баўдзіла-лы, о б щ.—балда(бран. о бестолковом, глупом человеке, С.) Ксл. А ты, баўдзіла ты, баўдзіла! Чашнікі (Ксл.). См. боўдзіла. баўкала-ля, ср.—шуточное название колокола. Нел. и. баўканьне-ня, предл.-ню; мн. ч.-ні-няў, о т гл. и м я сущ.(к баўкаць) 1. звонение(в колокола, С.) Нел. 11. 2. звучание колокольного звона. Нел. И; Ксл. Вядрэньскага баўканьня ня чуваць. Асташова Чаш (Ксл.). Баўканьне чутно — нейдзе нехта памер, знаць. Нел. баўкаць-аю-аеш-ае; повел.-ай-айма, звукоп одраж., н есоверш., о б л а е т.—ЗВОНИТЬ, (ПНЗ; Растсл.) В колокола. Нел. 11; Гсл. баўкнуць-ну-неш-не, о д н к р. к баўкаць. Першы раз баўкнулі на службу. Нел. 11. С о в ер ш. забаўкаць—начать звонить в колокола. У царкву к службе Божай баўкаюць, забаўкалі. Нел. баўна'Ны-не, мн. ч.,род.-наў, ж.—вата. Гсл.; БНсл. См. баваўна 2. баўна И, н а р еч.(к баўны) 1. забавно, потешно, весело. Нел. п. 2. медлительно. баўны-ная-нае, 1. забавный, потешный. Нел. и. Дзяцё баўнае й разумное. Нел. Баўная гаворка. Нел. 2. медлительный. Гсл. баўток-тка; м н. ч.-кі-коў-ком, м н. ч., п р е д л.- к о х, м.—рыбная сеть. Баўтком добра лавІЦЬ рыбу. Кузьміно Сян.(Ксл., под баўцяк). блутонкя-нкі-нцы, ж.—болтушка(жидкий корм, С.), пойло. Ксл. Дай каню баўтонкі. Пустыню Сян. (Ксл.). баўтоўка-ўкл-учы, ж. — баўтонка. Ксл. Мы даем цяляці баўтоўку. баўтануць,—см. п од боўтаць. баўтаць,—см. п од боўтаць. баўтацца—шевелиться в жидкости. Нел. 28. О дн к р. баўтануцца, баўтнуцца—шевельнуться. Нел. 28. Штось баўтаецца, баўтанулася, баўтнулася ў вадзе. Нсл. С оверш. забаўтацца, 1. засуетиться. Нсл. 160. Забаўтаўся ходзячы i там i сям. Нсл. 2. заколыхаться, закачаться. Нсл. 160. Біло забаўталася ў звоне. Нсл
Дадатковыя словы
баўдырў, баўнаны, баўтанўцца, баўтанўць,—см, баўтнўцца—ше, баўтоўка-^кл-учы, баўхва-<ш-яе, блўтонкя-нкі-нцы
3 👁