Беларуска-расійскі (вялікалітоўска-расійскі) слоўнік (1989). Я. Станкевіч

т ы д з е н ь 1 1 7 3 т ы л ь л ё тьідзень-дня—неделя, седмица. Р астсл.; Растсл.; Ар.; Нсл.; П екары Куз. (Ксл.); Гсл. Ня Я б'ю, вярба б'ецъ, за тыдзень Вялікдзень. Ар. Два тыдні прабыў у госьцях. Нсл. Тыдням раней. Нсл. За тыдзень аддам. Нсл. Ідзеш на дзень — бяры хлеба на тыдзень. Послов. Рапан. 222. круглы тыдзень—восмидневная неделя. ТЫЙ, таго, мест оим.—ТОТ. С еверш ч.(Раст. С еверск., 100, 101). Пра тое-сёе крыху размаўляллі. Дуб.: Чые рукі прыгажэйшыя? тъАк&цъ-аю-аеш-ае, несоверш. 1. вонзать, всаживать. Нсл. 645. Ня тыкай тут нажа, тыкні на баку. Нсл. Соверш. утыкнуць —вонзить. Нсл. 645. Тыкай, утыкні тут калок. Нсл. 2. колоть. Нсл. 645. Ня тыкай мяса. Нсл. Соверш. стыкаць—поколоть, уколоть в нескольких местах или несколько раз. Ён каб прымеў, стыкаў бы мяне. Нсл. 3. совать, Нсл. 645. тыкать. Палцам тыкае. Нсл. тышуць-ну-нёш-нёць, однр. к тыкаць 1, 2, 3. Нсл. 645. Тыкні нож тут. Нсл. Палцам тыкнуў імнеў вока. Нсл. Соверш. заткнуцьну-нёш-нёць, 1. заткнуть. 2. закупорить, мгсл. 3. воткнуть запретный знак. Юсл. Лугі заткнулі, дык трава віднарасьцець. Ю рсл. Н сл. Несоверш. затыкаць-аю-аеш-ае, 1. затыкать, 2. втыкать(обыкновенно на лугу, С.) запретный знак. Ю рсл. Пара затыкаць. Юрсл. заткнуцца-ніцда, страд. к заткнуць 3. Ю рсл. Няхай якіх пару дзен статак паходзе па лузе, пасьлей заткнецца. Ю рсл. абтыкаць -аю-аеш-ае—конопатить. Ар. Будзем абтыкаць свае вокны. Ар. Соверш. паабтыкгщь—заткнуть многие отверствия. Ар. а д а т к н у ц ь, совер ш., перех. — ОТКрЫ ТЬ, откупорить, открыть пробку, затычку. Ар. Несоверш. аДТЫКацЬ, Ар. Соверш. п а а д т ы к а ц ь—открыть, откупорить много чего-л., вынув пробки, затычки и проч., чем было заткнуто. Ар. датыканьне-нл, предл.-НЮ, отгл. имя сущ. к датыкаць, датыкацца, 1. дотрагивание, Нсл. 144; БНсл. прикасание. Я не чапаўся зь ім, i датыканьня ніякага ня меў да яго. Нсл. 2. колкий упрек. Нсл. 144. Датыканьне робе імне ў тым, што я не пазваў яго на вясельле. Нсл. 3. чувство, осязание. Нсл. 144. цутыкіць-аю-аеш-ае, несоверш.—колоть, упрекать, досаждать прёками(задевать, С.), БНсл. Не датыкай імне гэтым. Нсл. Однкр. даткнуць, датыкнуць. Н сл. 144, —задеть. Ня ўцерпеў тыкі, даткнуў. Нсл. Датыкнуў імне маёю раднёю. Нсл. заткнуць, соверш., перех.—заткнуть, закрыть, закупорить какое-л. отверстие. Ар. Несоверш. затыкаць. Ар. Шчытных окон не затыкаюць. ЩЬЫТЫКЪЦЪ-аю-аеиЛ-ае, несоверш. 1. перех. —прикасаться, Шсл. Ня прытыкай палцаў да скварады, б о гарачая. Ст. 2. перех.—вмешивать кого-л. в какое-л. дело. Шсл. Што ты прытыкаеш мяне сьветкаю, калі я нічога ня ведаю. Ст. 3. перех. приобщать, соприкасаться с чемл. Нсл. 514. / ты цяпер свой нос прытыкаеш, прыткнуў сюды. Нсл. 4. перех.— присоединять. Нсл. 514. Ты СОМ прытыкай, прыткні свае грошы, а да маіх табе дзела няма. Нсл. 5. делать укоризны, выговоры. Нсл. 514. Ты прытыкаеш імне, што я не пазычыў табе грошы на каня; а я табе прыткну, ці аддаў жа ты тое, што даўно вінен. Нсл. прыткнуць-ну-нёш-нёць-нё м-ніцё, 1. соверш. к прытыкацъ 1, 2. Шсл. 2. соверш. к прытыкацъ 3, 4, 5. Нсл. 514. стыкаць-аю-аеш-ае, несоверш., перех.—затворять. Нсл. 620. Стыкай, стыкні дзьверы. Нсл. Однкр. стыкнуць, 1. затворить. Нсл. 620. 2. проколоть. Нсл. 620. Ён, каб прымеў, стыкнуў бы мяне. Нсл. ТЫКелЯ, нареч., облает.— ТОЛЬКО. Гсл. ткі,—см. под тыкі. ТЫКІ, (Нсл.), ТКІ, (Гарэцкі), частица,— таки. Ты тыкі добра цудзіш. Нсл. 690 ( под цудзіць). Доўга шукаў, — дзякаваць Богу, знашоў-ткі, — цешыўся дзядок. Дзьве Душы, 80. Але ўсе ж ткі добра. Дынькоу: Воўчы лог(Калосьсе 2, 1935, стр. 95). У СЮ пуню абшныпарыў i знашоў ткі anapam. К арм а К уз. (К сл. под абшныпарыць). Не ткі ўдалося зашпіліць пута. Гарэцкі: Песьні, 23. тыл-лу—зад. Нсл. Цэлы тыл мяса купіў. Нсл. Зайшоў 3 тылу. Нсл. тыл паказаў—зн. ушел. Нсл. А як гэта дый ня пыл, дык ад дзеўкі будзе тыл.(зн. уйдет). тылавиць-лую-луеш-луе, 1. осаживать назад(заставлять пятиться назад, С.) Шсл. Тылуй каня назад, каб завярнуцца. Ст. 2. отходить задом. Шсл. Цімох тылуе назад, абачыўшы ваўка. Ст. Соверш. адтылаваць, 1. осадить назад. Шсл. Адтылуй назад каня. М атароваС ьміл.(Ш сл.). 2. отойти задом. Шсл. тьілавы-вага—задний, говоря о говядине. Нсл. Жыды тылавага мяса не ядуць. Нсл. Тылавую часьць адрэж. Нсл. тыльлё-ля, ср.—лезвие ножа(сторона противоположная лезвию? С.) Ксл. Тыльлё ў Нажу дужа ценкае. А сьверш чына Беш. (Ксл