татуля 1153 таўчэнікі т ат кі. Горц,(Кот. 209). У т ат ачкі папыт аюся, ці м ож на йсьці пагуляць. Ст. Д а м о й тат а ч к а, п а к ін у ў мн о ю, я к ня лю бою. Нсл. Л аскат. татухна. Д а шлю ба, Д арачка, да ш лю ба, т ы свайм у т а т ух н у НЯ ЛЮба. Горц.(Кот. 209). татуля, ласкат. 1. (ПО ОТНОШеНИЮ К ОТЦу); Ксл.; Шсл.; Нсл. Т ат уля, ід з і есьці. Ст. Т ат улька а д з е ў с я р м я гу. Капланы Сян. (Ксл.). Ц і ў дварэ т ат улька т вой? Нсл. Н я брой, паніч, т ат ул ьк у скаж у. Тм. 2. по отнош ению к свящ еннику, батю ш ка. Сц.; Нсл. Т ат улька пры ехаў. Тм. П ацалуй т ат ул ьк у ў ру к ў. Тм. Х адзі, д у р а н ь ч ы к у, н я д з ік а й с я та т у л ь к і; п ац алуй у ру ч к у, ён т а б е п р а с к у р к у дасьц ь. Нсл. 131. Ч алом, ч а л о м, а ц ец — т ат улька! не сярдуй, ш т о к т абе п ры ш оў. Н е п а д зів і i т ы, м а т ул ь к а; Н яўцемкам Я сю ды зайш оў. Із здаровальнага верша протоерэю, надрукаванага у Маяку". 1843 г., т. IX, кн. XIII, разьдз. У, смесь" 33-38 татуленька, татулечка— б а т ю ш к а, г о ворится более к свящ еннику. Нсл. Выбачай, т ат ул ен ьк а, т а т ул еч к а, ш т о я перад т абою няўваж нае слова сказаў. Тм. Ум еныи. татачка— папочка. Гсл. Л аскат. татуля-ЛІ-ЛІ. Ар. — тат ухн а. Гсл. Л аскат., умены и. татулька. Гсл., татуСЬКа. Гсл. Л аскат. татухна, -ны — папочка, (п ап аш а, С.); Растсл; Ар.Щ я ў цябе, м о й тат ухна, не гарую, ш т о т ы м яне вы даеш маладую? Водзьвінка ім гл.(Косіч 234). П радай, т ат усенька, зеляненькі сад. Водзьвінка імгл.(Косіч 234). Я й у свайго т а т усеч к і пабы ваю. Жыгалкі Стдуб.(Косіч 256). татык, н а р еч.— С т а р а ец ц а та т ы к доб рая гаспады ня. Mi колье к М.( Демид: Веров., 1896, И, 141). Л яж ы ць сусім тат ы к ж ывая. Тм. А дкап алі яго, а ён, т ат ы к сядні памерш ы. Тм. Б ы ў н адт а зам ерш ы, нікчэмны, худы — тат ы к ш чэпка. Уселюб Н.(Демид.: Веров. 1896, II, 144). Я к ра з тат ы к( как) ён сам. Мікольск М.(Демид.: Веров., 102). тавар, 1. товар. Гсл. 2. рогатый СКОТ, Гсл. Строевой лес. Крамушоўка Н.(Демид.: Веров. 93). К а за ў Б ог, к а б т ы (сьм ерць) іш ла ўгрызьці т авар. крамушоўка Н.(Демид.: Веров. 93). таварамёна-ны-не, ж.—товар ообм ен. Ср. мена. таварня-ж-ж, ж. 1. ам бар, где склады ваю т купеческие товары. Нсл. 747. Пойдзем у таварню; там лепты выбярам тавар. П ой дзем сабе, т олькі грошы не ж алейце. Нсл. 2. купеческая лавка. Нсл. 748. У гэт ай т аварні ўся к а га товару м ож на знайсьці. Нсл. таварына-ны-не, ж.—х о зя й ст в ен н ы й снаряд, п р иобр етен ны й по к у п к о ю. НК: Пасоб., Но. 8. таварыства—товарищ ество, Гсл. общ ество. таварыш-шя, предл.-ш у, з в а т.-ш у, м.— т о варищ. МГсл.; Ар.; Шсл.; Гсл. П апаў сабе ў т авары ш ы нейкага n яніцу. Ст. таварышаваць-ш ую -ш уеш -ш уе, несоверш. — бы ть товар и щ ем. Я ны ж, А д ам із А н т он ам, бы ццам тавары ш авалі. Марціновіч(Беларус, Но. 159). таварышка-ш/d, дат., предл. т авары ш цы, ж.— подруга. Гсл.; Ар.; Капланы Віц. (Ксл.); Шсл. М а р ы л я в я д з е ц ц а ў ха т у із с в а й м і т авары ш кам і. Ст. таўкач-ча, 1. пест, Нсл. 635. бол ьш ой пест для ступы. Гсл. Т аўкачом прагн ёў бульбу. Ст. Х оц ь т аўкач ом, ды к ёсъцъ па чом. Запрудзьдзе Сян. (Ксл.). Т аўкач м ук у пакаж а. Нсл. 2. п ер ен.— глупы й человек, Шсл. о гр ан и ченный человек. Вял. Т аўкач гэты дурны н іч о га не разум ее. Ст. Уменьш. таўкачыкка, п р е д л.-к у, м.— пест ик. НК: Очерки, 81; Нсл. Т аўкачы кам б і арэхі. Нсл. Сальны т аўкачы к. Нсл. таўпорыцца, -р уся -ры ш ся — суетиться, в ози ться с чем. Нсл. 635. Д о с іц ь та б е т аўп оры цц а з гэт ы м, над гэт ы м. Нсл. С оверш. натаўпорыцца— насуетиться, н авози ться. Нсл. 635. Н а т а ў п о р ы ў с я за дзен ь. Нсл. О т гл. и м я сущ. таўпораньненя— возня с чем, суета. Нсл. Я н о нічога! зрабілі, ды т аўп оран ьн я ш м ат было, п ак у ль управіліся. Нсл. таўпёсІЦЦа-СЯІўЯ, н есоверш.— толпиться. А ро зн ы я дум к і т аўп есіліся i ня слухалі адэй, найлепш ай: "Ч аго ж я т ак хапаю ся?". таўро-ра, ср.— клеймо. Гсл. таўр аніца-і(ы -ў ы, ж., о б л а е т.— к а р т о фельное пю ре. С к. та ўс ту ха -л:/, ж.— т о л с т а я ж е н щ и н а, толстуха, Нсл. 635. толстуха. Ксл.; Шсл.; Ар. Б аба т воя т аўст уха, п ір о г зьясі, п аку ль абы й дзеш яе наўкола. Нсл. Вось т аўст ух а й не павернеш ея! Ст. С т аяла асіна т а ў с т у х а. Падрэзы Чаш. (Ксл.). М а т к а т аўст уха, дач ка хараш уха, а сын п ер а б ор п ай ш оў на двор(загад ка: печ, агон ь i дым). Ар. таўсты -т ая-т ое— толстой. Гсл.; Войш. таўсьціня-ж\ ж.— толщ ина. Ар. См. т аўш чы ня. таўш чыня-Hl-Hl, ж.— толщ ина. Ксл.; Нсл. А я к на т аўш чы ню, ці т аўст ое? Слабодка Куз. (Ксл.). Д зер ва таўш чы нёю паўарш ы н а ў вадрубе. Нсл. См. т аўсьціня. таўчонікі-кяр, м.( один та ўч о н ік)— блины из толченного картофеля. Ксл. Н адабе ПЯЧЫ т аўчон ікі. Новае Сяло Беш. (Ксл.). См. т а ўч эн ік I. таўчонка-ж-чь/, ж.— картоф ельное п ю ре, Растсл.; пнз. пю ре вообщ е, т.е. кушание(или приправа к куш анию из протерты х овощ ей); тесто из протерты х фруктов, ягод, овощ ей, или картофеля, таўчэнікі-кяу, 1. р од кушания. Растсл. См. т аўчон ікі
Дадатковыя словы
татўленька, таўпёсіцца-сяі^я, чьі, шіd
5 👁