Беларуска-расійскі (вялікалітоўска-расійскі) слоўнік (1989). Я. Станкевіч

таўчы 1154 атачыць 2. побой. Растсл. та ў ч ы, т а ў к ў -ў ч э ш -ў ч э ц ь -ч э м -ч ы ц ё; прош. вр. т о ўк, т аўкла, т аўкло-лі, несоверш., ШГПО, 1. ТОЛОЧЬ. Ар.; Шсл.; Нсл. 635; Ксл. У гарш к у б у д у таўчы к аш у(з бульбы). Ст. Т аўкучы каш у, р а зьб іл а гліняны гарш ЧОК. Ст. Н адабе ш аўчы ЯЧМеНЬ. Ісачкава Аз. (Ксл.). П рич. тоўчаны—толчённый. Шсл.; Ap.; Нсл. 635. У ст упцы то ўч а н а я соль. Ст. Т оўч ан ы я к а н о п л і. Нсл. С оверш. стаўчы ш т о— ИСТОЛОЧЬ. Ap.; Шсл.; Нсл. 635. Т рэба ст аўчы куц ьц і. Ст. К а н о п л і ст а ўчы ў cm yn e. Нсл. П ри ч. стоўчаны — и стол ч ён ный. Ap. 2. бить кого. Ар.; Шсл. Т аўчэ ў мо р ду. Ст. 3. разбивать что. Ар.; Шсл. Я к узлуец ца, давай пгаўчы суд зь д зе! Ст. аб таўкац ь -а ю -а е ш -а е, н е с о в е р ш., п ер ех. — очищ ать от скорупы в ступе. Ксл. М ам а абш аўкае авес у cm yne. Гайдукі Сян. (Ксл). А б т а ўк а й, а б т а ўчы гэты я ч м ен ь на г р у ц у. Нсл. 354. П р и ч. а б т а ў к а н ы, 1. толченный в ступе. Дел. А вес абт аўканы. Дел. 2. бывалый. Дел. Ён чалавек абт аўканы: п рай ш оў м я дзя н ы я тр убы й агні. Дел. С оверш. абтаўчы — ото л о ч ь. Дел. Н а д а б е абт аўчы канапель. Дел. П рич. абтоўчаны. А б т о ўч а ны ячм ень абсы пала. Нсл. за та ўка ц ь -а ю -а е ш -а е, н е с о в е р ш.. к а г о ш т о — зап р авл ять куш ание р а сто л ч ен ным свиным салом (полученным из внутренности СВИНЬИ, С.) Нсл. 188; Ар.; Ксл., п риправлять куш ание са л о м. "3 а т а ўкац ъ " говорится п отом у, что сало толчется толкачи ком. Дел. 255. Ш чаўё зат аўк а ю ць са л а м. Косіч 19. Н е з а т а ў к а й к р уп ен і, м я са па к л а д зец ц а. Нсл. П ри ч. за та ў к а н ы — за п р а в л я ем ы й то л ч ен ым салом (из внутренностей СВИНЬИ, Ар.); Нсл. 188; Ар. К а п у ст а не за т а ўк а н а я. Нсл. Затаўканыя гарш кі— горш ки с приправленным салом куш анием. Дел. 255. О т гл. и м я сущ. затаўканьне-ня— зап р ава т о л чены м са л о м. Нсл. 188; Ар. I ня відац ь т вай го зат аўкан ьн я! Нсл. Соверш. затаўчы -ку-чэш -чэц ь-чэм, 1. заправить кушание р астоп л ен н ым са л ом из в н утр ен ости свиньи. Ар.; Нсл. 188. Зат аўчы кап уст у. Нсл. Д о б р а зат аўчы к а п уст у — чуж ы я л ю д зі ё. Сьцяпанавічы Меж. (Ксл.). П рич. затоўчаны — заправленны й(салом из внутренности свиньи. Ар.; Нсл. 188. К ап уст а зат оўч ан а добра. Нсл. 2. убить. Ар. Зат аўклі, м усіць, гэт а га п 'ян іц у н ей дзе на месъце. Ст. Вось т аўчэ — м усіць х о ч а я го зат аўчы. Ст. натаўчы, соверш., чаго, 1. натолочь. Ар.; Нсл. 321; Шсл. Н а т а ў чы С О Л І. Нсл. 321. Н ат аўкл і канапель. Нсл. У ст уп е вазьм і ды нат аўчы маку. Ст. Н а т а ўк л і к уц ьц і ст уп у. Ст. 1. си льн о п оби ть к ого-л. Ст. Н а т о ў к м о р д у ям у, аж чы рвоная пацякла. Ст. 2. утомить сильно ноги. Шсл. За д зет н а т о ўк ногі, аж не пацягнуць. Ст. Соверш. патаўчы, 1. потолочь. Ар.; Шсл. П ат аўчы ляпей каш у, б о ня д о б р а пат аўкла. Ст. 2. побить кого. Шсл. П ат оўк ям у ўсю м орду. Ст. 3. поразбивать что. Ар.; Шсл. Н апіўся ды п а т о ўк усе м іскі. Ст. ПрЫТаўкаЦЬ-Л/О-яеш-Де, н есоверш., перех. — сдобрять, приправлять(несколько, С.) кушание толчёны м салом. Нсл. 513. П ара пры т аўкаць гарш кі. Нсл. прытаўчы-ўку-ўчэш -чэць, 1. соверш. к пры т аўкаць. Нсл. 513. П ры т аўчы капуст у салам. Нсл. П рич. прытоўчаны, — приправленный толчены м садом. Нсл. 513. 2. приколотить на см ерть. Шсл. Я го мо ' дзе п 'ян ога пры т аўклі на м есьце — i ведац ь н іх т о ня б у д зе. Ст. Х а ц ел і на сьм ерць пры т аўчы яго, але абаранілі. Ст. вытаўкаць-аю -аеш -ае, каго-ш т о — о п лачивать, обдирать. Нсл. 98. В ыт аўкаць ячм ен ь на крупы. Нсл. С оверш. вьітаўчы, 1. о т о л о ч ь, о б д е р е т ь. Нсл. 98. В ы т а ўчы ячм еню на крупы. Нсл. 2. выбить. Шсл. М аўчы, am o зубы выт аўку. Ст. В ы т аўк балонку. Ст. таўч ы ся— зря п р оводи ть время. Шсл. Ц элы вечар у нас т аўкліся м уж чы ны: у сё р а ск а завал і — адзін тое, д р у гі т ое. Ст. точа, с о в е р ш. затачыла, б е з л и ч.— н ет терпения, нетерпение одолевает. Нсл. 638. Табе т очыцъ, зат ачы ла т уды ехацъ. Нсл. тачыць I-4J, т очы ш, т оча, н есоверш., перех. 1. лить исподволь, цедить, Нсл. 638. источать(какую -н. ж идкость) Ар. Тачыць га р эл к у з бачонка. Нсл. Тачы вады. н. (Афанассьев, ІУ, 1914, 84). С оверш. натачыЦЬ, к а го -ш т о — налить таким обр азом. Нсл. 321. Н ат ачы га р эл к і з бачонка. Нсл. наточаны— налиты й таким о б р а зо м. Нсл. Б ачон ак нат очаны повен гарэлкаю. Нсл. Соверш. прытачьіць—ПрИЛИТЬ. Нсл. 513. П ры т ачы яш чэ т р о х у гарэлкі; няхай валей заст анецца, чы м ся ня стане. Нсл. С оверш. утачыць— влить(какой-н. ж и дкости из со су д а, из к отор ого льется понем ногу) Ар. У т ачы піва з бочкі. Ар. М а т ул ька ут ачы ла вады. Н.(Афанасьев, ІУ, 1914, 85). 2. совать, протягивать(м еж ду чем-л., С.) Нсл. 638. К уды т ы т очыш сваю р у к у? Нсл. атачаць-аю -аеш -ае; п о в е л.-а й -а й м а, несоверш., к а го -ш т о — окружать, (Воет., Даль) во м н ож еств е. Нсл. 377; Гсл. Р а зб о й н ік і па д а р о зе ат ачаю ць каж нага. Нсл. Блышчы кі ат ачаю ць. Гсл. С оверш. атачьіць-чу, ат очы ш -оч а— окружить, (Воет., Даль) во м нож естве, Нсл. 377. окружить, причиняя беспокойство; осадить со всех сторон. Гсл. А т ачы л і м яне дробны я дзет кі. Гсл. П аляўнічы я на аблаве ат ачы лі м едзьвядзя. Гсл. А т ачы лі сьвіньні. Тм. Д зец і ат ачы лі м яне з у сіх б акоў. Нсл