шчэлка 1139 шчуп вышчэлевацца, -лю ю ся-лю еш ся-лю ецца. Н есоверш., возвр.—высовываться, ПОКваться. Нсл. 104. З о р к і вы ш ч эл ю ю ц ц а, выш чаліліся на м ароз. Нсл. С оверш. вышчаліцца, возвр.—высунуться, показаться. Нсл. 104. Зо р к і вы ш чаліліся на м ароз. Нсл. ш чэлка-лк/, ж.—щель, пархв.; Ксл.; Нсл. щёлка. Н ехт а ў шчэлку глядзіц ь на нас. Нсл. ІЗ ШЧЭЛак т ы рчы ць МОХ. Чарніца Лёз. (Ксл.). ШЧЭЛКІ-ДК, 1. мн. ч. к ш чэлка. 2. п е р е н.— глаза. Нсл. Т о л ь к і ШЧЭЛКІ пралупіў, а ўж о дай я м у есьці. Ш п.Ш чэлкі м ае ўж о ня бачаць. Нсл. ш чэн ь-н і, ж.— щенок. З н а й ш л і т ую ш чэнь на паравіку. зсд 44. ш чэпа-пы -пе, м н. ч., род.-паў, ж.—прививка, Гсл. прищеп(привитое растение). Ярыла, добры, у цёплыя п о л к і ат ул іў ШЧЭПЫ м аладыя. Кавыль: Думы 24. шчэпены,—сл1. под ш чапіць. ш чэрба-бы -бе, ж. 1. изъян, щербина. Г арш чок із ш чэрбаю. Нсл. 2. зазубрина, (Гсл.) в чем-л. остром. Нсл. Ш чэрба ў касе, сякіры, зубе. Нсл. Уменьш. шчэрбачка-чк/, 1. щербинка. Нсл. Гарш~ чэчак кіпіць, у шч эр б а ч к у льлецца. Из песни. Нсл. 2. зазубринка. ш ч э р ъ щ ъ -р у -р ы ш -р а, н е с о в е р ш.. к а г о ш т о, 1. выставлять наружу, скалить, говорится о зубах. Нсл. 721. С а б а к а ш чэрыцъ зубы, к а б НЯ ўк усіў. Нсл. С оверш. ашчэрыць— оскалить. Ксл. А ён зубы як аш чэрыцъ, ды х вігу імне над нос! Пятніцкая Беш. (Ксл.). П рич. ашчэраны—ос коленный. З ір н у ўшы на п а д в я з а н ы я ма т у з а м і аш чэраны я падош вы безхалявак, зж аЛІўся. Дудзіцкі(„Бацькаўшчына'\ Но. 45-46/431432). 2. выпучивать, таращить. Нсл. Ч аго т ы ш чэрыш, вы ш чары ў на м яне вочы? Нсл. вьіш ч л р ы ц ь -р у-р ы ш -р а, 1. (выставить наружу, Нсл), оскалить. МГсл.;Нсл. 104; 721. В ы ш ч ары ц ь зу б ы. Нсл. С а б а к а з у бы вы ш ч а р ы ў, к а б ня ў к у с іў. Нсл. В о ў к выш чарыў зубы. Ст. 2. вытаращить. Нсл. В ы ш чары ў на м яне вочы. Нсл. Ср. яш чарыць. ш чэры цца, в о з в р.—оскаливаться, Нсл. скалить зубы. С абака ш чэры цца, кусіць хоч а. Нсл. Ш чэры цца х іж а мін ул а сьц і съцень. Дуб.: Наля 22. 2. злиться, яриться. Ён даўн о ш чэры цца на мяне. Нсл. М а р о з ш чэры цца. Нсл. ашчэрыцца, соверш. 1. оскалиться, оскалить зубы. Гсл.; Нсл. 721; Ксл. Я к аш чэры цца ён на мяне, аж я спалохаўся. Азярэцк Сян. (Ксл.). П рич. прош. вр. ашчэрыўшыся. 2. обозлиться. Нсл. Н ям а ведам а, за ш т о ён аш чэры ўся. Нсл. М а р о з аш чэры ўся. Нсл. ашчырацца -а ю ся -а еш ся, 1. оскаливать зубы. Нсл. 389. С абака аш чы раецца, каб ня ўкусіў. 2. злиться, говорится о человеке. Нсл. Ч аго ты аш чы раеш ся на м яне? Нсл. 3. стан ови ться ж ест ок и м. Нсл. М а р о з аш чы раецца. Нсл. С оверш. ашчырыцца, общ. 1. оскалить зубы (оскалиться, Гсл.) Нсл. С а б а к а аш чы ры ўся, к а б ня ўк усіў. Нсл. 2. обозл иться(о человеке). Нсл. Ч аго ты а ш ч ы р ы ў с я на м я н е, я к бы ў к у с іць хочаш? Нсл. 3. стать ж естоким. Нсл. М а р о з аш чы ры ўся. Нсл. вышчарацца(вышчыр£цца, А р.) - а ю с я аешся; повел.-айся-аймаСЯ, несоверш.— ОСкаливать зубы, (Гсл.) смеяться. Ар. Ч аго т ы вы ш чы раеш ся? Ар. 2. балазурить. м гсл. С оверш. вышчарыцца (вышчырыцца, Ар)-руся-ры ш ся, 1. оск алиться. МГсл. 2. устремить, напялить глаза. Шсл. Ч аго т ы вы ш чары ўся, ня бачы ў, ці ш т о? Ст. 3. гневн о о т озв ать ся, с гн ев ом о б р а титься на кого-л. В ы ш чы ры цца яна на яго, а ён т ол ькі ліпае ачы м а, т ры м ціць, ЯК асінавы ліст. Лынькоў: Воўчы лог(Калосьсе, 1935 г., Но. 2, стр. 97). шчэтка-лж/, ж.— конусообразная щ етка из щ етины для чесания волос, льна, Ксл. щ етка для чесания волос. Добра вычасалася шчэткаю. Ст. Пачашы галаву ШЧЭткаЮ. Гарадзец Сян. (Ксл.). 2. щ ётка для расчесы вания волос, льна, пеньки. НК: Очерки, 129. шчэць-ц/, прилаг.-цяў, ср.—щ етина. Гсл. шчуняць, -я ю -я еш -я е, несоверш.. перех. — делать вы говор за проступок, журить. Нсл. 722. Я част а я го шч ун яю за гэт а, але НІЯК НЯ ўш чун іш яго. Соверш. прышчунуць -ну-неш -не—дать нагоняй. Шсл. П ры ш ч ун уў дзеці, ды к ціхенька сядзяц ь! Ст. уш чун еввц ъ-н ю ю -н ю еш -н ю е; п о в е л.-н ю й ню йм а, несоверш., п ерех.—строгим взы сканием пр и води ть в раск аян и е. Нсл. 672. К о л ьк і р а з о ў уш чун евалі яго, н іяк ня ўш ч ун іл і н я годн ага. Нсл. ушчуніць-н/о-н/ш-не. Нсл. 672; Сц.(Кавыль). Цяпер сябе ўшчуню постам шчырым. Кавыль: Думы 20. П рич. ушчунены— наказанный. Кавыль,—приведенны й в чувство раскаяния строгим взы сканием. Нсл. 672. Тады адскочыш толькі ў неўздаўменьні, бы трапкачом строгім ушчунены ласун. Кавыль: Думы 60. Ня быў бы ён ушчунены, калі б не задалi добра. Нсл. ушчуневацца-нююся-нюеш ся, п о вел.НЮйсЯ-НЮймаСЯ, несоверш., возвр. —ИСПравляться от взыскания приходить в чувство раскаяния Нсл. 672. ушчуніцца-НЮСЯ-НІШСЯ, соверш. к уш ч уневацца. Нсл. 672. Уж о я к ую го н к у я м у далі, а ё н н я ўш чун іўся, н я ўш ч ун іўся, к а б паправіцца. Нсл. шчуп-ля, м.—ЛОМ. Ксл.; Войш. ПрьіНЯСІ свой шчуп падважыць камень. Вяжышча Беш. (Ксл
Дадатковыя словы
лжі, ніо, прйлаг.-цяў, ушчўневацца-нююся-нюеш, ушчўнены, ушчўніцца-нюся-нішся, чкі
4 👁