шугавёя 1133 шула ш у г л в ё я -ё і-ё і, ж.— вьюга, метель. Н сл.7іо. Ш у г а в е я н а с т а л а н а д в а р э. Нсл. ( С ь н е Ж а н ь) З а ш у м е ў ш у г а в е Я Ю. Салавей: С іл аб і. шугавеіна-ны, общ.—расточитель-ница, мот, мотовка. Нсл. 718. У ш у г а в е і н ы н і к о л і н і ч о г а не з а в я д з е ц ц а. Нсл. шугавёіца-ць/-чы, ж. — ш ш у г а в е я.. Щ л і х а м я н е п а н я с е цъ е х а ць у т а к у ю ш у г а в е і э ц у, ш у г а в е ю! " Нсл. З і м а н а ш у г а в е й н ых б е л ы х к р ы л ах ш у м е л а ў з м а х а м і. Салавей: Сіла 72. шугавы- в а я - в а е —ветренный, непостоянный. Дел. ш у г& ц ъ -аю-аеш-ае, звукоподр. 1. шибать бросать что с шумом на воздух. Нсл. 718. Шугаць трэскаю. Нсл. Шугаць шыбнём на вераб'і. Нсл. 2. (порывисто, Гсл.), сильно дуть(о ветре, Гсл.) Нсл. 718. Вецер шугае. Нсл. На вуліцы шугае вецер. Гарэцкі: Песьні, 33. 3. летать с шумом. Гсл. Узносіш крыльле, а шугаць НЯ можаш. Салавей. Імкнуўся я нарывы духу даць, каб ён шугаў да зораў панад стромы. Тм. 4. колебать. Зрэдку пыхала бліскаўка, i шугаў рабЫаю вецер. Гарэцкі: П есьні, 82. Шугае лес. Кавыль: ч. лёд. 5. полыхать. Ар.; Шсл. Полы шугаюць у пены. Ар. Агонъ шугае. Ар. Агонь аж у неба шугае. Ст. Полымя дужа шугае. Веляшковічы Лёз. (Ксл.). Полымя шугае. Нсл. 718. Хваля агню шугала што раз бліжэй. Тат.: Кво вадыс, 291. Конь СНЫНІўся, стаў, чакае, звоч яго агонь шугае. Гарун: Шчасьце м. Однкр. шугануць-ну-нёш-нёць-нём-ніцё. Маланка зьнячэўку шуганула еярод ПОЛЯ. Ар.; Вольскі: Паланянка. 6. провалиться с шумом(в снег), пнз. 7. перен. Т ы я пе с ь н і да Ш ы р ын п е р а з м ур ш у г а л і. К руш ы на: Л ебедзь 61. В а ш а, с п. Р а м а н о в і ч, ня хо ч а ц е по э т а м д а ць в о л і ш у г а ць у п р о с т о р а х. Галубіцкі("Бацькаўш чына", Но. 35/421). Н я ў с і м с у д ж а н а ш у г а ц ь. Тм. Ш у г а й ц е, по э т ы! Тм. М а я ду ш а — я н а н я с ь п і ць — з я л ё н ы м п о л ы м я м ш у г а е, Ч Ы р в О Н ЫМ П О Л Ы М ЯМ г а р Ы Ц Ь. Б роўка(Л іт. Мает. 17, 1971 г.). 8. перех.— мотать, расточать, как бы бросая на ветер. Нсл. 718. Шугаў бацькава дабро, паку ль усё расшугаў. Нсл. Соверш. расшугаць, каго-што—расточить, как бы бросая на ветер. Нсл. 718. Шугаючы, расшугаеш борзда, а зьбіраючы зьбярэш. Послов. Нсл. Соверш. расшугацца—стать тороватым(?) до расточительности. Нсл. 553. Нешта ён расшугаўся, знаць пабагацеў. Нсл. шугнуць-ну-нёш-нёць-нём, 1. шибнуть, бросить ЧТО С шумом на воздух. Нсл. 718. Шугнуць шыбнём у вераб'і. Нсл. 2. однкр. к шугаць 2 —дунуть. Вось шугнуў за СЬЦЯНОЮ вецер. Гарэцкі: Песьні, 34. 3. полыхнуть. Шсл. А цяпло як шугнець ды шугнець, аж у самы строп! Ст. шухля-л/, ж.—совок для ссыпания зернового хлеба. Ксл. На такаўні ляжыць шухля. Чарнагосьці Беш. (Ксл.). шуець—накипь. Ц ерахоўка Г ом ельск.(Н аш Край, 1928, Но. 11, 48). шуканыіік-ка, м.—искатель, мгел. шуканьне-нл, предл.-НЮ, отгл. имя сущ. к шукаць,—искание, Нсл. 718; Ар. розыск. Мгсл. Такое тваё было шуканьне, што не знайшоў. Нсл. шукаць-аю-аеш-ае; п о в е л.-а й -а й м а, несоверш., каго-чаго—искать. НК: Дудар, Но. 52; НК: Очерки, Но. 49; Ар.; Нсл. 718; Растсл.; ПНЗ; Шсл.; Ксл.; Гсл. Ня шукаючы, ня знойдзеш. Нсл. Шукай тут, яно сюды паляцела. Ст. Яны паляцелі шукаць таго каменя. П огар (Афанасьев, II, 1914, 198). Прич. шукаНЫ—исканный. Нсл. 718; Ар. Грошы тут ужо шуканы К ІМ С Ь. Н сл. Соверш. ЯДШукаЦЬ —отыскать. НК: Под. пос, Но. 20; Гсл. ЛюдзІ добрыя, скажыце, а йдзе мора адшукаць? НК: Под. пос. 38. Шмат часу пайшло на адшуканьне патрэбнай паперы. Гсл. С о верш. пашукаць—поискать. Гсл.; Ар.; Нсл. 718. Соверш. прышукаць—приискать. Нсл. 518. Другі способ які надабе прышукаць да гэтага. Нсл. Соверш. зашукацца-аюсяаешея—слишком долго искать. Маці цябе там зашукалася, а ты сядзіш тут — бяЖЫ да Хаты. Вярбоўка Расьн.(Бясл-). Хадоска з над вянца, зашукалася грабянца. Гарэцкі: Нар. песьні. 19. адшукаваць-кую-куеш-куе, каго-што —обыскивать. Н сл. 356; Д ел. Абшукуй, абшукай нас усіх, калі думаеш, што мы ўзялі. Нсл. Пачалі злодзея абшукаваць i ЗНайшлІ крадзеныя рэчы. Дел. Соверш. ъ&шук&цъ-аю-аеш-ае каго-што 1. обыскать, Ксл.; Нсл. 356. обыскать вокруг. Шсл. Абшукаў усе куткі i нідзе не знайшоў сякіры. Ст. Давядзецца абшукаць усіх, хто ёсьць — мо ŭ знойдзем. Д абрамы сьль Лёз. (Ксл.). 2. обмануть. Шсл. Хацеў абшукаць мяне, але не на таго нарваўся. Ст. Прич. абшуканы—обысканный. Нсл. 356. Вазы й людзі ўсі абшуканы, пакражы не знайшлося. Нсл. абшукацца, соверш., возвр.—обыскать самого себя. Нсл. 356. Абшукайся сам, можа ў сябе самого знойдзеш. Нсл. дашукавацца-куюся-куешея, несоверш. —доискиваться. Шсл. Позна ты стаў дашукавацца свайго. У мяне ён дашукуецца — у іншых попытайся, дзе твая піла. Ст. Пачаў вураднік дашукавацца — зразу выдалі, П а р ад зін а Ім сь ц. (Б я л ь сл.). Соверш. дашукацца—отыскать, мгсл. шуло-ля, ср. — шула. Шсл. Згніло шуло ў пуні. Бор Сьміл. (Шсл.). шула-ла, ср. — шула. Шсл. Дастаў пару дубовых шульцаў. Ст
Дадатковыя словы
адшўкаваць-кую-куеш-куе, верабі, цьі, шуганўць-нў-нёш-нёць-нём-ніцё, шугнўць-нў-нёш-нёць-нём, шўець—накипь, шўла
0 👁