Беларуска-расійскі (вялікалітоўска-расійскі) слоўнік (1989). Я. Станкевіч

старая Л078 прыставіцца старая-рое, в зн. сущ.—старуха. Ар. Г эт кі госьць, а я, т ут леж ачы, н я бачу — заваруш ы лася ст арая. Вышынскі: Хата пад ліпой(Беларус, Но. 155). С т арую хаваў ён із Васільком. Дзьве Душы 104. Н аш а м ат ка уж о ст арая. Ст. Я к ст арая хоча, хай т ак i робе. Ст. Н аш а ст арая, леж ачы на печы, пярхень а пярхень. Нел. 412( п од пярхень). Я ш чэ відзеў а д наго ст арого, валасы, барада белая. Кіт. іззаі. П ры ш оў нейкі стары. Ар. Н а экслібрысе Ш лю бскага: зь левага б о ку на кургане сядзіць стары i грае на цы м балах; вы ш эй i правей за яго другі стары дзьмець у дуду. Навука, 28. Н я гн ева ўся, ш т о ст ары ў п ік н у ў я м у недалікат на. Шакун: Сьлед 14. Ж ы ў на Капы льш чы не дзед М ікола А ст рэйка. Цікавы стары быў, гаварун, ш кель вялікі. л і т. i мает. 1-хи, 64. Зачэпе ст арого. Колас (Каласкі, Но. 60-61, 1958 г.). АвОХЦІ, КарповІЧ, даскакаўся стары, авохці. Дзьве Душы 97. Ну, хадзі за ст ол, нябога; сядзь i ты, стары, сюды, пасілкуйцеся з дарогі. с. Музыка 91. старэнькі-кая-кае, 1. ласкат. к стары. 2. в зн. сущ., ласкат. к стары, старая. старызна-ны-нг, ж.—всякая старая одежда, обувь, белье, НК: Старцы, Но. 15. старьё, ветошь. Шел. Н я м а лю д зк а е адзеж ыны, у сё нейкая стары зна. Ст. старьізна-ны-не, ж.—изношенная одежда. НК: Очерки, 138. ститак-тку, п р е д л. с т а т к у, м., с о б и р. —СКОТ(КОрОВЫ, ВОЛЫ, КОЗЫ, овцы). Еўлічы ,—домашние животные(лошади, коровы И п р.) НК: Очерки, Но. 530,—ДОМаШНИЙ СКОТ. НК: Под. пос., Но. 64. Под "с т а т а к, ст а ч ы н а " разумеются животные без ПТИЦ, собак И кошек. НК: Очерки, 353. С т ат ку мае досіць. Нел. Вы гоняй ст ат ак да паст уха. Нел. Козы н я ст ат ак, а д зеўка н я лю дзі. П ослов. Нел. С т ат ак п а гн а л і на ж н еўн ік. Ст. Т рэба й сь ц і ст ат ак напаіць. Ст. С т ат ак пасуцъ на скарбовым. Ст.( п од скарбовы). Ужо йдзе ст ат ак дамоў. Копцевічы Чаш. (Ксл.). Загнаць ст ат ак у забору. Нел. 351.( п од абора). Х т о мае ст ат ак, т ой мае i ўпадак. П ослов. Рапан. 233. Я к увЯСНу перш ы р а з вы ганяю ць ж ывёлу ў поле, дык пераз ст ат ак паст ух кідае яйцо. Цэлеш: Ярылаў агонь. А дна стачына. НК: Под. пос, Но. 64. стачыніна-ны, единст в, ч. к ст ат ак. Ксл. Н я бі ст ачы ніны — ёй баліць. Дражна Куз. (Ксл.). стачьінінка-н/о-нчы, ж.. НК: Пасоб. 94. У м ен ъш. статачак-чка, м.—домашний всякий скот. С т ат ачак у нас вядзецца. Нел. статачны пастух—пастух пасущий коров( ст ат ак вообще, С.) Шсл. Ст ат ачны паст ух пагнаў уж о. Ст. статут - ў т у, пр е д л. и з в а т. - у ц е, м. 1. уложение( коде кс). 2. устав. Гсл. ставае, б е зл ш.,—см. п од стаць II. ставацца-вяюсл- ваешся(-стаюся, стаеш ея, Ар.)—случаться(происходить, Ар.; Гсл.); Нел. 612. См. ст анавіцца III. ставёц-ўча, м.—глиняный сосуд. Нел. К аж нам у ст аром у па ст аўцу. П ослов. Нел. ставіць, ст аўлю, ставіш-ве, повел, стаў, ст аўм а, н есоверш., каго-ш т о, облает. 1. ставить. Ар. 2. о б л а е т.—строить. Ар. Б удзем сьвіран ставіць. Ар. 3. выставлять(свидетелей). П а вед зіла дзей Ганна, калі ж дзей яка названых, т ак съветак npa далёкасьць ставіць не м а гу. Квятк. 153. С о в ер ш. паставіць. 1. поставить. П аст аў судзьдзе ў суднік. Ар. П аст аў судзьдзе ў суднік. Ар. . 2. построить. На баўды ру паст авіў хат у, сьцю дзена будзе. Нел. 38( п од будыр). П аст авіў алейніцу супраці хаты. Смл. (Дел.). См. паст анавіць 2. Ён лю бе народ наш І паст авіў нам Ш К О Л у. Луцк.: Лукі 7:4. пераставіць, 1. переставить. 2. перестроить. Ж ыд наняў нас т раст авіць хат у ягоную ст арую, казаў рубаваць нам яе; мы разрубавалі, а ён лесу не пры гат аваў — вось i сядзім без работ ы! Нел. 567( п од рубаваць). перастаўляць, несоверш. к пераставіць 1, 2. 3. выставлять (свидетелей), уставіць, -ў л ю —установить. Б агд ан Ю рага на т ы я дзела к у ж алобе сваёй i ку адказу на ж алобу ст араны праціўнае уст авіў ад сяб ерэчнікам Паўлу Аст роўскага, даючы ям у м оц зупоўну на зыск i на ст рат у. Лт. Мэтр. Па, 65. ставіцца-ў л ю с я -в іш с я, с у п р о ц і к а го чаго, 1. восставать, вооружаться против кого. Нел. Супроці каго ты ставішся? Нел. 2. тянуться, стараться сравниться в угощении(убранстве и пр., С.) с богатыми. Нел. Куды я м у ставіцца супроці наш ага брат а? Нел. стаўляцца-яю ся-яеш ся,, м н огокр. к ставіцца 2. Ты ніколі ня мож аш ст аўляцца з ім ною: ш т о ў цябе ё? Нел. 3. да каго-чаго,—относиться. Я бачу, ш т о ты сумленны чалавек i з паш анаю ст авіш ся да хлеба i, знаць, быў добрым гаспадаром. я. г-кі: Казкі, Но. з, стр.б. П ачалі падазрона ст авіцца да ўсёга тога, ш т о рабілася на Украіне. Н. Цьвікевіч(Полымя, 1927, Но. 8, 118). 4. являться. прыставіцца, соверш. куды—явиться. Я к чаго т абе будзе трэба, т о т олькі выйдзі на двор i скаж ы: м асенж ны дзедку, памаж ы м не!— т о я зараз прыст аўлю ся i, чаго т о ль к і б уд зе т рэба, т о ўсе зраблю. Н.(Афанасьев: Сказки I, 1913, 209). П аклікаў дзядка. Ён зараз прыставіўся, даў ям у лепш ага каня. Н.(Афанасьев, I, 1913, 211). Каралевіч выш аў за брам у i зачаў