Беларуска-расійскі (вялікалітоўска-расійскі) слоўнік (1989). Я. Станкевіч

 ◀  / 1324  ▶ 
Старонка 1089
 ◀  / 1324  ▶ 
спыніць 1070.стойма спынГць—прекратить, остановить, прервать. Гсл. спын-іцца-гць, — см. п од пыніць. спьініцца—прекратить, остановиться, прерваться. Гсл. спьірснуць—взоры знуть. Гсл. спыт, спы т у, п редл. и зват. СПЫЦе, м. —спрос(требование на товар, рабочую силу, С.) Даль: Кур., Ва. спытак-ткя, м.— образчик, спытак лёну—пробная горсть льна. Э ту горсть м нут и узн аю т ГОТОВ ЛИ лён. Дел. спьітаваць-т ую -т уеш -т уе, н есоверш. к паспытацъ, спытацъ, перех. 1. пробовать (вкус, С.), прикуш ивать. Нсл.611;Еўлічы. Ты спыт аваў ст раву, ці солна? Нел. П аспыт ай наш ага пірага. Ды я уж о спытаваю. Еўлічы. Варона-сарока на пры печку сядзела, дзет кам каш у варыла, апалонікам мяш ала, спыт аваць давала. Зь дзящнае нар. песьні. Я. Г-і:Лемантар, 47. РасЫ ку(т рош ачку) спыт аваў есьці. Нсл.56б( п од расінка). 2. пробовать, испытывать. Спыт авалі мы м алца біць, каб у гарод н я лазіў. Смол. у.(Дсл.). спытаваны, п р и ч. к спы т аваць 1, 2. Справа наш а спытавана. Нел. 611. спытаць-аю-аеш-ае, соверш. к спытаваць, 1. попробовать(отведать, С.) Нел. 611; Вят., Воет.(Даль). Спыт ау т р о ху есьці. Нел. 2. к спы т аваць 2,— п о п р о б о в а ть (и сп ы тать, С.) Дел. П аезьдзі ты на маім каню; калі ты справіш ся з маім канём, справіш ся i з маёю дачкою. Спыт ай сябе. Смол, у.(Дел.). С пыт ай кінуцца к дзеду. Дел. 3. — см. п од пытаць. паспытаць, с о в е р ш. 1. к с п ы т а в а ц ь 1, —ПОПробовать(вкус, Шел.) Еўлічы; Шел.; Дз.; Нел. 481. На, паспытай, ці смачны я буракі. Ст. Н е паспыт аўш ы, н я будзе есьці. Ст. П аспы т ай, ці д аволі солі ў страве. Стаішча Чаш.(Ксл.). П аспытай. ці гарачая вада, ці солна страва. Нсл. Х ай каханы паспыт ае ў гэт ы м садзе плод салодкі. Крушына: Творы, 125. 2. к спыт аваць 2,—попробовать, испытать. П аспыт аўш ы несалодкага ж ыцьця ў чуж о й ра д зім е, л я т у ц ь (за м у ж н ія дачкі) як пт уш ачкі ў бацькаў двор. Косіч 34. Н агаравалася я, паспыт ала ўдовяга хл еб а — во я к! Макаёнак: Каб людзі ня журыліся. Cp. дазнаць. Соверш. паспытаццааю ся-аеш ся, со вер ш.— паспы т аць 1, 2. Сьвяж ы нкі наш ае паспыт айцеся. Гараватка Меж. (Ксл.). спытацца,—см. п од пытацца. спытка-т кі-т цы, ж.—проба, испытание. Пек., Тв. (Даль); Смоленщ. спытлявёць,—см. п од пыт ляваць. ерэбла-ла, ср.—серебро. Гсл. ерэбра-ра, дат., п р е д л.-p y, ср.—серебро. Ар. У сёмай(хаце) ерэбра. Н.(Афанасьев, 1914, 286). жывое ерэбра—ртуть. е р э б н ы -н а я-н а е—серебряный. Ар.; Гсл. П ачаў качаць ерэбны яблычак. Н.(Афанасьев, 1, 1913, 210). Граніт ны ры цар ерэбнай ст ат уэт кой суцьм яніцца ў засені гальЛЯ. Кавыль: Думы, 19. ссъвёръщ цл-руся-ры ш ся, соверш.—выразить неудовольствие по поводу чеголибо(словом, видом или действием), міх. Г анна ха ц ела йсьці на ігры ш ча, але бацька як ссаверыўся, дык яна вярнулася. Міх. с с а ц ь, ссу, сьсеш, сьсець, сьсем, сьсіце, ссуць; повел, сьсі, сьсіма, каго-ш т о, несоверш., п ер ех.—сосать. Ар.; Гсл.; Нсл.; Ксл. Ссуць то, что может струиться. Ласкавае цялят ка дзьве м ат кі сьсець. Послов. Нсл. Ц ялуш ка сьсець карову. Стаішча Чаш. (Ксл.). О т гл. и м я сущ. ссан ь не-ня—сосание(чегол., что может струиться, течь, С.) Ар.; Нсл.; Гсл. Ссаньне ЦЫЦКІ, СЫСОЛКІ. Нсл. п а с с а ц ь, каго-ш т о, со вер ш.—пососать. Ар.; Нсл. 612. Д зя ц яц і не далі пассаць цыцкі. Нсл. в ы сс а в а ц ь -аю -аеш -ае, каго-ш т о, н есо верш.—высасывать, мгел. в ы ссац ь, каго-ш т о, соверш.—высосать. Ар. с с у к а ц ь,—см. п од сукаць. с с у р о ч а н ы —изуроченный. Нсл. 220. Ссурочанае дзяцё. Тм. Ссурочаная работ а; ня йдзе парадкам. Тм. с с у ш ы ц ь,—см. п од сушыць. с у т а н ё ц ь,—см. п од су т анец ь. ссь іп ш ч ы н а-ны-не, ж.—плата пастуху и кузнецу по осени зерном. Шсл. П аст ухом ссыпш чыну носяць к т оку П аўлю коваму. Ст. СШОрЫЦЬ, - р у - р Ы Ш - р а, соверш., облает. —спрятаться, скрыться, тайно убежать куда-л. в к.; с к. с ш а т к а в а ц ь,—см. п од ш аткаваць. ®СІ1іўпІЦЬ,—см. п од ш упіць. с ш ы т о к -т к я, м.—тетрадь, мгел. с т о г, ст ога, на стозе, зват. стож а; мн. ч.гі-гоў-гом, мн. ч., предл.-гох, м.—скирд. Нсл. 615. У яго ст агамі ж ыта стаіць. Нсл. Ш мат абцягаваць ст ога ня надабе. Ст. (Шсл. пад абцягаваць). с т о г н -« ў, п р ед л.-н е, м.—стон. Ар. Стогн п а ўт а р ы ўся з новай сілаю. Ю. Жывіца С'Прыйсьце", Но. 1). с т о й б іш ч а -ч я; мн. ч.-чы-чаў, ср.—лагерь?. Удыр пяр ун У ст ойбіш ча арды. Кавыль: Думы 40. Удар, пярун, у ст ойбіш ча арды! Кавыль(Конадні, Но. 5-6, 8). с т о й к а - к і, ж.—приспособление для ечтояния ребенка, который не может еще сам СТОЯТЬ. Спаская Cip. (Ксл.); Шсл. Х ай дзяцё т роха ў ст ойцы пастаіць. Ст. См. стаёнка, ст аўчык. с т о й м а стаяц ь—усиленное значение гл. ст аяць,—беспрестанно стоя, Нсл. долго стоять, не присаживаясь. Ксл. С т ойма стаіш, нічога н я робіш. Нсл. Ст ойма стаіць, няпры сядзець. Нсл. С т ойма ст ой
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

спрыйсьце, спьірснуць—взбры, ссў
2 👁
 ◀  / 1324  ▶