сінявод 1035 сіроцкі СІНЯВОД,—см. под КОНІКІ. сінявы-вая-вае—синеватый. Гсл. У яго сінявых ачох срабрысты адліў. Дальны (Калосьсе, кн. I, 1935 г., стр. 14). стіўки-ўкі-ўцы, ж.—синее пятно на теле от удара; синево, синяк. Цела ўсе ў сіняўках. Нел. сіняцГна-ны-не, ж. 1. крашенное в синий цвет полотно(сукно, Нел.). Ізь сіняціны спаднік пашыла. Съляпцы Гар.(Ксл.). Андарак ізь сіняціны. Нел. 2. верхняя одежда из домашнего(или фабричного, С.) синего сукна. Апрані СІНЯЦІну. Нел. 579. У м еньш. СІНЯЦ1НКа-НА7НЦЫ, ж. Нел. 579. с і н і - я я - я е —СИНИЙ. Ар. Л а ск а т. СІНеНЬКІ. У м ен ьш. сін я в ы —синеватый. С інявая пляма. Нел. Сінявае палатно. Тм. Сінявая вада. Тм. Увелич. сіню сенькі—синёхоньКИЙ. Ар. Рука сінюсенькая. Нел. Сравн. ст. сГньшы—посинее. Тваё сіньшае сукно чымся маё. Нел. П рев. ст. найсГньшы. СІНЬ-Ж-НІ, ж.—синева. Гсл. сінькл-нькі-ньцы, ж.—лазурь, употребляемая для подсинивания белья(при стирке, Ар.; Шел.). Нел. 519. КупІ С ІН Ь К І на хусьце. Нел. Сінькі перадала — хусьце будзе брыдкое. Ст. Паедзеш да места, купі там сінькі. Хмары Куз. (Ксл.). сінь-ш-w/; мн. ч.-ні-няў, ж. 1. синяя ткань. НК: Очерки, Но. 344. 2. синева. Гсл. Сінь азёраў. Салавей: Сіла, 84. Вадаводы дзесяткі міляў за Сыднэям ляжаць зьверху на зямлі над адкрытым небам, на якім не абачыце ні воднае ХМаркІ — суцэльная СІНЬ. Сьцяблевіч(Бацьк., Но. 1-2/437-438). / лыне ў грудзі... неба сінь над галавой. Жылка, 99. Зь зяленіваў зямных, з вышынных сіняў, беляў тут гутарыў з імной разважлівы. сінь-порах, сіня-nopaxa—малейшая часть, пылинка. На сінь-порах у сё пабраў, нічога не заставіў. Нел. Сіняпораха ня былоў роце. Нел. Анісінь-порах не пачынаў рабіць. Нел. сіньцёж-лсы-лсы, ж.—сено, скошеннное по верху льда, плохого качество. СшьцеЖЫ накасіў 3 вазок. Русаковічы Пух. (Шел.), сіньцюга-г/, ж.—верхняя одежда из фабричного цветного сукна или из окрашенного домашнего. У с ін ь ц ю гу ўораўся, ды к i пан вялікі ст аў. Нел. сішёха-дл-сг, ж.—лучина, приготовленная из верхнего слоя дерева; не дымит. ЗаСЬвЯЦеце вЯЛІКую СІНЮХу. Крамяні Пух. (Шел.). СІПОНЬКЯ— НЬКІ-НЬЦЫ, ж., облает.— Супонь. Ксл. У хамуце сіпонька парвалася — надабе новая. Косы віц. (Ксл.). См. супоня. сіпала-ль/, общ.—сиплый-ая, с сиплым ГОЛОСОМ. Гсл. сіпата, нареч.-СШиіО. Гсл. сіпаты, -тая-тае—СИПЛЫЙ. Гсл.; Нел.; мГсл. Статы го лас. Нел. Сіпатая курыца. Нел. сіпаць-де, н е с о в е р ш.—говорить сиплым голосом. Шсл. Застудзіў горла, дык cinae. Ст. сіпёць-плю-піш-тць, 1. говорить сиплым ГОЛОСОМ. Нел. 579. Ад крыку сіпіць. Нел. 2. шипеть. Гсл.; Косіч 88; Гбр.; Нел. ЗьмІЯ СІПІЦЬ. Нел. Гусь СІПІЦЬ. Нел. 3. п ер ен.—злиться, показывать негодование. Нел. Кажан дзень сіпіць на мяне. Тм. Я кажан дзень сіплю на яго, што ён у карчму ходзе. Нел. Дзед f Апанас сіпеў. Крушына(3ьніч", 1952, Но. 18). 3 грыменьНЯМ налятаў поезд на маеты, паціху сіпеў пад гару. Дзьве Душы. Что касается глагола сіпець", то его употребление разнообразное и причудливое; зьмія сьвякрова сіпіць", простудившийся "сіпіць'\ сырые Дрова "сІП Я ЦЬ " В печи И Проч. НК: Очерки, Но. 222. О т гл. им я сущ. сіпёньне—шипение. Гсл. С оверш. засіпёць, 1. начать хрипло говорить. Ад кашлю дзеўка засіпела. Нел. 2. зашипеть. Нел. 579. Гусь засіпела. Тм. 3. начать злиться, показывать негодование. Нел.; Дел. Чаго ты засіпеў на мяне? Тм. Як толькі чалавек крануўся зь месца, як у сё тое гадаўё, што было ў торбе, засквірлася, засіпела. Вымеа Віц.(Крывіч", Но. 1, 1926 г., стр. 68). Чаго крычыце?—засіпеў. Люціч(Бацькаўшчына, Но. 41-32, 1953 г., стр. 6). Засіпела вада. Сакуны 74. Засіпела сьвякрывя на нявестку. Дел. 4. о вьюге, ветре. Дел. С оверш. прасіпёць, 1. прошипеть. 2. выразить негодование. Стары недалужна зморшчыўся й прасіпеў. зед Ш. Рыштант! Сацаліст! Ідзі туды, адкуль прышоў, — раптам прасіпеў ён. Дзьве Душы 71. сшка-Аг/, ж. 1. сипота, Нел. охриплость. НК: Очерки, Но. 222. Сіпка ў горле стала. Нел. 2. дифтерит. Ар. Дзеці хварэюць на сіпку. Ар. Сіпку дастаў. Нел. сіпучка-чкі-чцы, ж. 1. шипучий напиток. НК: Очерки, Но. 222. 2. змея. НК: Очерки, Но. 222. 3. гневная женщина. НК: Очерки, Но. 222. сіпці—ну-неш-не—сипнуть. С оверш. асіпці—осипеть. Шсл., осипнуть. Нашто пёш сьцюдзёную ваду? — хочаш асіпці? Ст. Асіпла ў горле. Ст. Я цяпер асіпшы. Ст. асіплы—осипший, осиплый. Сноўдаўся Карла", аддаючы загады грубым acinлым го ласам. ЗСД 165. Захроп асіплы ад зморы паравік. зед 177. сіроцкі-кая-кае, 1. свойственный сироте(относящийся к сироте, С.). Нел. Сіроцкае жыцьцё — дзе дзень, а йдзе ноч. Нел. 2. о зимнем времени, не жестокий. Нел. Сіроцкая сёлета зіма. Нел. Сіроцкія маразы. Нел
Дадатковыя словы
агі, льі, нареч.-сшйіо, стіўкй-ўкі-ўцы, ўбраўся
3 👁